Waar de evaluatie niet over gaat, is de rol, impact en het verschil die een regering kan maken (dan wel heeft gemaakt) door simpelweg projecten en initiatieven van (groepen) burgers te omarmen, ondersteunen en in te passen in beleid om verandering, perspectief en welvaart te brengen in het leven van burgers en daarmee de samenleving als geheel. De gedachte achter deze benadering is dat een overheid geen banen schept, maar dienstbaar en voorwaardenscheppend behoort te zijn.

Wat zeer duidelijk is geworden in het afgelopen jaar is de inhaalslag die de bevolking van het binnenland van Suriname wenst te maken met de deelname van de ABOP aan de regering. Zonder verder in detail te gaan is het goed te memoreren dat de (uitgangs)positie van de marrongemeenschap in veel opzichten verschilt van bijvoorbeeld de Hindoestaan, Javaan, Chinees en de zogenoemde stadscreolen. Echter, het verschil in uitgangspositie is nog geen rechtvaardiging voor het bedrijven van smalle politiek. Uiteindelijk is het grondstofrijke en bio-divers binnenland onlosmakelijk verbonden met de economische ontwikkeling van Suriname. Indien de ABOP en de marrongemeenschap het voortouw nemen tot beleid, initiatieven en projecten voor de ontwikkeling van het binnenland, is dit winst voor een ieder.

Marronomics als vlaggenschip voor de economische ontwikkeling van het binnenland is een sterke katalysator voor diversificatie, verdienen van vreemde valuta, werkgelegenheid en verheffing van- in elk geval- de marrongemeenschap. Van belang is het besef dat de marrongemeenschap breder is dan het binnenland, verbonden is met en betrokken bij activiteiten in het hele land. Het simpele feit dat exponenten van de marrongemeenschap nu op cruciale en zichtbare (overheids) posities zijn- vicepresident, voorzitter DNA, DNA-leden, ministers, RvC-posities etc.- moet als positief worden ervaren en respect afdwingen voor de afgelegde weg. Het is dan aan deze voorhoede om op een slimme en overkoepelende manier het voortouw te nemen in de ontwikkeling van het binnenland en Suriname.

De rol van het ministerie van ROS (Regionale Ontwikkelingen en Sport) in de vele projecten en initiatieven- bijv. Agri-Forestry te Brokopondo, bundeling van binnenlandse industriëlen-  die worden ondernomen, is van groot belang bij en voor het omarmen van de zojuist genoemde projecten en initiatieven. Niet de politieke motieven moeten hier de boventoon voeren, maar de kansrijkheid, het economisch belang  en het verheffen van de bevolking. Eenmaal dat kansrijkheid, economisch nut en verheffing een plek hebben gevonden, volgt automatisch het politiek cashen. De projecten en initiatieven vertellen vanzelf het verhaal bij de evaluatie en jaren daarna. Het ministerie van ROS heeft veel laag hangend fruit op verschillende terreinen en langs verschillende lijnen binnen te halen. Door dit te doen maakt zij de 'Regionale Ontwikkelingsrol zichtbaar en functioneert als scharnierpunt en coördinerend Ministerie tussen bijvoorbeeld de Ministeries van LVV, GBB, NH en Financiën. Mijns inziens een krachtige positie en mooie dienstbare rol.

Zonder de ontwikkeling van het binnenland, en dus marronomics, zal er geen sprake zijn van diversificatie van de Surinaamse economie. De mogelijkheden van de kustvlakte hiervoor zijn te beperkt. Uiteraard is de toekomstige ontwikkeling van de off-shore energiesector een wenkend perspectief en moeten daar de vruchten van worden geplukt. Echter, hoe de energiepolitiek zich op termijn zal ontwikkelen in het licht van alle duurzaamheidsdiscussies, is ongewis. De prijzen op de wereldmarkt van o.a. energie zullen naar verwachting grillig zijn en een forse impact hebben op overheidsinkomsten. In deze zin is diversificatie van de economie niet alleen nuttig en verstandig, maar ook een noodzaak.