"Ala sani kon moro diri tide. Alesi-prijs opo baka, softprijs opo... Den sma e klaag, ma mi no man du neks. Mi sari yere mevrouw", verzucht winkelierster 'Mina'. Mensen kunnen hun ogen niet geloven hoe de prijzen na het weekend weer hemelhoog zijn gestegen. Terwijl de prijzen in de winkels de lucht in gaan, heeft de SLM geen leasetoestellen meer om hoog in de wolken te zijn. De 'National Carrier', met een Nederlander in de cockpit, zal zonder middelen de vliegtuigen niet in de lucht kunnen houden. Ook de lessor is blijkbaar die mening toegedaan om de kist voor de tweede keer aan de ketting te leggen. De SLM heeft maar besloten het toestel op te geven.

De urgentiefase is voorbij, omdat de negen maanden om zijn. Maar de meest urgente problemen in het land zijn niet opgelost. Ook niet met de 'koopkrachtversterkende' bruto SRD 1.000, waarbij personen die boven de SRD 4.000 verdienen, slechts SRD 580 gaan overhouden. Dat geld zal net genoeg zijn om een zak rijst van 25 kg, uien, aardappelen en knoflook te kopen. Niet genoeg om een noodpakket dat uitgedeeld wordt door de regering aan te kunnen schaffen, want dat kost SRD 750 (met distributiekosten in de kuststrook). Voor de laatste keer wordt SRD 44 miljoen voor brood en spelen monetair gefinancierd. IMF heeft hiervoor een stokje gestoken, hoewel de regering nog gaatjes wil overlaten om in nood te kunnen handelen. 

Voor de meeste staatsbedrijven is de urgentiefase duidelijk niet voorbij. Meer dan 90% is noodlijdend en geen van de bedrijven moet bij de regering aankloppen voor een financiële injectie. De enige injectie die nu gegeven kan worden is een vaccin. Meer niet! De SLM had vicepresident Ronnie Brunswijk om een injectie van US$ 2 miljoen per maand gevraagd en dat een jaar lang om de vliegtuigen in de lucht te kunnen houden en de operationele kosten te dekken. Maar al zou de regering willen helpen, het gaat niet kunnen, want IMF zal dat nooit toestaan. Subsidies aan noodlijdende bedrijven levert een rode kaart op.

De SLM is bezig de bedrijfsactiviteiten aan te passen en wil niet alleen opereren als carrier naar eindbestemmingen, maar ook als transit carrier fungeren in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika. Zonder eigen vliegtuig zal dat moeilijk gaan, want huren is veel duurder dan leasen. De gouden haan - de Mid-Atlantische route - met Air Belgium (A340) kost per vlucht ook een aardig duitje. Het moet niemand verbazen dat ook daar een schuld is opgebouwd en straks ook daar problemen ontstaan. En de piloten bij de les houden met trainen op de simulatoren, kost handenvol geld dat er niet is. Overigens moet er transparantie worden gegeven over de financiële afhandeling van de Boeings 2 x 737-700 en de 777-200 die nauwelijks de Surinaamse blauwe hemel heeft gezien.

Hoewel de economie zich in de herstelfase bevindt, is de relatie met de Oppenheimer schuldeisers - goed voor US$ 700 miljoen vordering - niet hersteld. De schuldeisers hebben begrip voor de situatie van de regering, maar ze houden meer van hun eigen portemonnee. Ze gaan geen genoegen nemen met 10 aka-fowru's in de lucht. De olie zal zeker veel geld in het laatje brengen over vijf jaar, maar de cheque moet nu al in vette letters worden uitgeprint.

Intussen stapelen de problemen in vele huishoudens zich zo hoog als de toren van Financiën op. Mensen raken uitzichtloos. Een pakket en koopkrachtversterking zal het volk niet zoet kunnen houden, zeker niet in de levensbedreigende covid-tijden. Veel mensen lijden honger en hebben geen vooruitzichten. De winkelprijzen zijn moordend voor de bevolking. Het is waar dat de regering een lege schatkist zonder bodem heeft overgenomen, maar in 10 maanden tijd zijn er ook veel blunders gemaakt en beloften die in de eerste maanden waargemaakt konden worden, zijn niet ingelost. Fouten zoals benoemen van family & friends zijn niet gecorrigeerd, ondanks ook kritiek in eigen geledingen. Het enige 'lichtpunt' op dit moment is het IMF. De economie op spoor krijgen met harde maatregelen, zal zeker lukken, maar hoe zit het met het volk dat uitgemergeld raakt! Het land lijkt vleugellam, net als de SLM.

Nita Ramcharan