Brazilië: Hortende Covid-19-vaccinatieprogramma, dodental stijgt

Vier maanden in een vaccinatiecampagne tegen Covid-19, worstelt het zwaar getroffen Brazilië nog steeds om voldoende doses te vinden, aangezien politieke en diplomatieke blunders de pandemische nachtmerrie verlengen. De vaccinatiecampagne van het land is ontsierd door tekorten en vertragingen.

Ongeveer 33 miljoen mensen - 15 procent van de bevolking - hebben in Brazilië minstens één dosis vaccin gekregen. Het percentage is echter nog te klein om een ​​substantiële impact te hebben op de verspreiding van het virus.

De regering van president Jair Bolsonaro krijgt steeds meer kritiek na een Senaatsonderzoek naar de aanpak van de pandemie. Bolsonaro slaagt er maar niet in om meer vaccins te bemachtigen. Daarbij komt nog de weigering van het aanbod van China om miljoenen vaccins te kopen. De diplomatieke spanningen met China kunnen de invoer van ingrediënten voor CoronaVac in Brazilië mogelijk ook vertragen.

"We hebben momenteel niet genoeg doses om zo snel mogelijk te vaccineren", zegt Margareth Dalcolmo, een longarts en onderzoeker bij het vooraanstaande openbare gezondheidsinstituut Fiocruz. "We zouden al jongere mensen moeten vaccineren, vooral gezien het feit dat jongere demografische groepen momenteel de overdracht stimuleren", vertelde ze aan AFP.

Maar eerst moet Brazilië nog 80 miljoen mensen vaccineren uit groepen met een hoge prioriteit, waaronder ouderen, inheemse volkeren en gezondheidswerkers.

De vaccinatiedoses blijven ondertussen in druppelsgewijs binnenkomen - hoewel de regering beweert dat ze tegen het einde van het jaar alle volwassenen kan vaccineren.

Brazilië heeft met meer dan 430.000 meer levens verloren aan Covid-19 dan welk land dan ook behalve de Verenigde Staten. Het heeft één van de hoogste dodentol per hoofd van de bevolking ter wereld.

Hoewel de huidige golf sinds april enigszins is afgenomen, doodt het virus nog steeds een verbluffend groot aantal mensen in het land - bijna 2.000 per dag.

Afgewezen deal
Ondanks zijn enorme omvang staat Brazilië erom bekend turbo vaccinatiecampagnes uit te voeren. In 2010 vaccineerde Brazilië in minder dan drie maanden tijd meer dan 80 miljoen mensen tegen H1N1 - het Mexicaanse griepvirus.

"We moeten twee miljoen mensen per dag vaccineren", zei Dalcolmo. Zoals het er nu uitziet, heeft Brazilië zelden meer dan een miljoen Covid-19-opnamen per dag gemaakt.

"We zijn sinds het begin van het jaar beter geworden, maar we zijn nog ver verwijderd van waar we moeten zijn", zegt Joao Viola, voorzitter van het wetenschappelijk comité van de Braziliaanse Immunologische Vereniging.

Brazilië begon met het gebruik van twee vaccins, Oxford/AstraZeneca's en de in China ontwikkelde CoronaVac, die beide licenties hebben om lokaal te produceren. De campagne kreeg vorige maand een boost met de komst van het Pfizer-vaccin. Maar tot nu toe zijn slechts ongeveer twee miljoen van de 100 miljoen doses die Brazilië heeft besteld, geleverd.

Van al de drie vaccins zijn twee doses nodig.

Brazilië had sneller meer Pfizer-doses kunnen bemachtigen, maar de regering van Bolsonaro weigerde in augustus een aanbod om er meer dan 70 miljoen van te kopen. De president, die aanhoudend deskundig advies over het omgaan met de pandemie heeft afgewezen, grapte dat het vaccin 'je in een alligator zou kunnen veranderen' - om maanden later van koers te veranderen en een deal met de Amerikaanse farmaceutische gigant toe te staan.

"De wereldwijde vraag naar vaccins is erg hoog, dus degenen die traag waren met het ondertekenen van deals, krijgen hun bestellingen later", zei Viola.

Diplomatieke spanning
Bolsonaro, wiens regering vaak gespannen relaties met China heeft, weigerde ook CoronaVac te kopen en noemde het het vaccin uit 'dat andere land'. Maar een politieke tegenstander, Joao Doria, gouverneur van de dichtstbevolkte deelstaat van Brazilië, Sao Paulo, streefde toch naar een deal voor CoronaVac.

Het vaccin is nu goed voor meer dan 70 procent van de doses die in Brazilië worden toegediend. Het openbare gezondheidscentrum dat het in Brazilië produceert, het Butantan Institute, kondigde vrijdag echter aan dat het de productie zou moeten stopzetten omdat het actieve ingrediënt op was dat uit China moet worden geïmporteerd.

Brazilië zal het actieve ingrediënt voor CoronaVac zelf gaan produceren, maar pas in september.
Het Butantan Institute zei dat "diplomatieke problemen" het zouden kunnen verhinderen in juni nieuwe doses af te geven.

Vorige week provoceerde Bolsonaro China door te zeggen dat het mogelijk het nieuwe coronavirus in een laboratorium heeft gecreëerd om 'bacteriologische oorlog' te voeren.

"Er is 10.000 liter (actief ingrediënt voor CoronaVac) klaar, wachtend tot de Chinese overheid toestemming geeft voor verzending", zei Doria. "Maar elke keer dat iemand hier een kleinerende opmerking maakt over China, maakt dat het duidelijk moeilijker."