Don Walther Donner’s DE POLITICI
14 Aug 2020, 10:24
foto
DE POLITICI is opnieuw geredigeerd door Ralicon (Rappa) en in een nieuw jasje gestoken.


Een partijtje schaak met als inzet duizend gulden vormt het begin van het boek en speelt zich af in het gok- en eethuis van Mok, ergens in de binnenstad van Paramaribo in de jaren 40 van de twintigste eeuw. Carl Sounders heeft Johan Penderson uitgedaagd voor een schaakwedstrijd. Laatstgenoemde is een welbespraakte en belezen bon vivant uit de donkere Creoolse volksklasse die eigenlijk nooit echt gewerkt heeft, maar er toch in slaagt als beroepsgokker, kaartspeler en schaker een leefbaar inkomen bij elkaar te sprokkelen. 

Hoewel de auteur uitdrukkelijk aangeeft dat de beschreven personen en gebeurtenissen aan zijn fantasie zijn ontsproten en geen betrekking hebben op de werkelijkheid, is het voor de oudere lezers direct duidelijk dat de legendarische Johan Adolf Pengel model gestaan heeft voor de hoofdpersoon. 
Het onderhavige boek is opnieuw geredigeerd door Ralicon (Rappa), in een nieuw jasje gestoken en uitgegeven door de Stichting Don Walther Fonds (SDWF). 

Terugkerend naar het verhaal: Penderson wordt door twee belangrijke politici (Friedman en Lim A Ling) opgezocht terwijl hij bezig is aan zijn uitdaging. De twee politici werken aan het oprichten van een politieke partij. Zij behoren echter tot de lichtgekleurde Creoolse elite die toentertijd samen met de Nederlanders de dienst uitmaakten in Suriname. Zij beseffen ter dege dat zij een donkergekleurde persoon nodig hebben om de Creoolse volksmassa achter zich te krijgen. 
Via mofokoranti hebben zij vernomen dat er een groot politiek talent schuilt in de persoon van een zekere Johan Penderson die dagelijks te vinden is in de Cookshop van Mok waar gelegenheid gegeven wordt tot dobbelen en andere spelen, met een geldbedrag als inzet. 

Het etablissement is eigendom van een Chinees die een jeugdvriend is van Penderson. Als laatstgenoemde aangesproken wordt door zijn scouts, vertelt hij dat zij aan het verkeerde adres zijn. Hij zegt niets van de politiek af te weten en heeft daarom ook geen enkele ambitie daarvoor. De politici zijn echter niet van plan hun prooi los te laten en weten van geen wijken. Ze slagen erin Penderson over te halen met hun mee te gaan naar hun eliteclub aan de Waterkant. Aldaar wordt hij gefêteerd met de duurste cognacs en whiskeys en de heerlijkste Franse gerechten. Maar tegelijkertijd krijgt hij de eerste politieke lessen van zijn leermeesters die hij na korte tijd niet alleen zal overtreffen, maar ook schaakmat zal zetten. 
De politieke beweging van zijn guru’s wordt in het boek het Comité 'Baas in eigen huis' genoemd, kortweg het Comité. Dit laatste zal later blijken de voorloper te zijn van de Nationale Partij Suriname. 

Penderson wordt erop voorbereid dat zijn eerste spreekbeurt zou moeten gaan over de verwerpelijkheid van het koloniale systeem en over de noodzaak van nationale eenheid. Zijn eerste toespraak wordt gepland over enkele weken op een vergadering van het Comite in theater Bellexy (Bellevue?) te Paramaribo.
Met lood in zijn schoenen, zwetend als een ijsbeer in de tropen, en trillend als een espenblad bestijgt hij het podium. Gelukkig hervindt hij zijn zelfverzekerdheid al heel snel en steekt een vlammend betoog af. Een stormachtig minutenlang durende staande ovatie valt hem ten deel. 
De politieke genius is geboren! 

De prijs die Penderson moet betalen voor zijn politieke carrière is in bepaalde opzichten heel hoog. Hij wordt smoorverliefd op een lichtgekleurde mulattin die luistert naar de naam van Josephine Lewis, dochter van een blanke dekstier (zo genoemd door de auteur) en een Creoolse volksvrouw. De kortstondige relatie die Johan met haar heeft, wordt tot zijn groot verdriet verbroken onder invloed van de politieke bonzen die beslissen dat Josephine geen partij voor hem is, maar dat zij een zekere Sylvia, dochter van een gefortuneerde goudzoeker en ondernemer voor hem op het oog hebben. 

Geheel tegen zijn zin en met bloedend hart treedt hij in het huwelijk met Sylvia. Vanaf het begin gaat het huwelijk echter slecht, daar zijn echtgenote geen genoegen kon nemen met de affectie van slechts één man. Penderson staat dat oogluikend toe, maar als hij zijn wederhelft betrapt in een hotel met een lid van de staande magistratuur die bezig is met liggende activiteiten, is dat de druppel die de emmer doet overlopen. Hij maakt een eind aan het kortstondige en ongelukkige huwelijk en berekent zijn kansen om toch verder te gaan met Josephine.   

Don Walther gunt ons een inkijk in het turbulente leven van de politici uit de jaren 40. Intriges, woordbreuk, overspel, loze beloften, verraad en bedrog zijn aan de orde van de dag. Geldt dit alleen voor de oude politici of zien wij duidelijk parallellen met het heden?  Zijn politici een aparte slag mensen, of is met de woorden van Aristoteles, de mens toch een politiek dier? 

Carlo Jadnanansing 

Titel : De Politici
Auteur: Don Walther Donner
Verschijningsdatum: juli 2020
Aantal pagina’s: 186
ISBN: 978-99914-57-38-3
Prijs: SRD 125.
Advertenties