Een belangrijke inkomstenbron van een land zou moeten zijn, de inkomsten vergaard via belastingheffing. De welbekende budgettaire functie van belastingheffing. Vooralsnog worden deze technieken niet volledig benut in Suriname en is een begrotingstekort begrijpelijk (ongeacht ‘overige issues’). Echter kan belastingheffing eveneens als instrument worden ingezet om bijvoorbeeld gedragsverandering te weeg te brengen. Dit kan door gedrag fiscaal te ondersteunen, stimuleren of juist te ontmoedigen. 

Sinds kort is er een nieuwe wet geïntroduceerd: de Milieu Raamwet. Een mijlpaal bereikt. Gaan we hiermee iets doen? De milieuproblematiek raakt eenieder, niet enkel de vervuiler. Wereldwijd worden er afspraken gemaakt op internationaal en nationaal niveau om de mondiale milieuproblematiek aan te pakken. Milieubeleid en milieustrategieën worden uitgestippeld en handhavingsmethodieken worden geïntroduceerd. 

Introductie van zogenoemde groene belastingen, kunnen leiden tot meer opbrengsten voor de Staat en waarbij de inkomsten vervolgens ook aan het herstel van het milieu worden besteed. De vervuiler betaalt voor de schade die hij heeft aangericht. Wellicht kan er eveneens een gedragsverandering optreden door wat zuiniger met het milieu om te gaan en niet al het fruit/de rijstvelden te bemesten met schadelijke pesticiden bijvoorbeeld. 

Daarentegen zouden er eveneens maatregelen moeten worden genomen ten behoeve van degenen die zichtbaar een bijdrage leveren aan het milieu. Dit zou kunnen door een korting op de belastingen, dan wel het toepassen van een milieu-aftrek. Wordt de investering in bijvoorbeeld zonne-energie wel gestimuleerd? 

Vooralsnog hebben we in Suriname het harde hoge belastingtarief voor lichamen van 36% en weinig maatregelen ter bevordering van de investeringen in Suriname. Het hoge belastingtarief voor lichamen stimuleert eveneens het gedrag om belasting te ontduiken, waardoor een belastingaangifte of juiste aangifte vaak achterwege blijft. Een hogere heffing – ongeacht het tijdelijke karakter - zal mijns inziens dit gedrag juist versterken. Met de verdere derving van belastinginkomsten als gevolg. 

Een tijdelijke solidariteitsheffing in de inkomstenbelasting en loonbelasting is voor grootverdieners redelijk eenvoudig te ontwijken, bijvoorbeeld door uitstel van winst en uitstel van loonneming. Zonder geschikte anti-misbruik regels en handhaving daarop, kan een tijdelijke solidariteitsheffing niet het gewenste effect hebben. De solidariteitsheffing zal bepaalde buitenlandse bedrijven niet treffen aangezien die reeds een vaste belastingtarief hebben afgesproken met de Staat toen ze met hun activiteiten begonnen.  

Startende ondernemers worden al in het eerste jaar geconfronteerd met het hoge belastingtarief van 36%. De ademruimte om op te starten is er niet. Ja, we hebben natuurlijk wel de onbeperkte verliesverrekening van de aanloopverliezen, maar de ‘eerste’ winst wordt keihard belast tegen 36%. Als wij bedrijvigheid in eigen land willen stimuleren en lokale productie willen verhogen, zullen er eveneens verzachtende maatregelen moeten worden geïntroduceerd. In termen van milieu, kunnen we starten met een milieu-korting of een milieu-aftrek. Willen we juist niet de importen terugbrengen/verminderen, de lokale productie en de (milieuvriendelijke) exporten stimuleren, om onze valutatekorten aan te vullen? Twee vliegen in een klap. 

Een verschuiving naar andere belastingen, zogenoemde groene belastingen is een idee. Specifieke sectoren (houtsector/goudsector), waar er zichtbaar schade wordt aangericht aan het milieu, mogen zeker wel een steentje bijdragen aan de wederopbouw van het milieu en het land. 

Een ander idee is het invoeren van bronheffingen. In Guyana betalen bedrijven belastingen op betaling van buitenlandse kosten zoals royalties, management fees en andere buitenlandse kosten. Nu deze buitenlandse kosten moeilijk te controleren zijn, zou een bronheffing (1) additionele belastinginkomsten opleveren, (2) stimuleren van lokale inkoop en (3) de moeilijke controle op die buitenlandse kosten minder noodzakelijk maken. 

De verhoging van de belastingdruk op dat klein groepje zichtbare belastingplichtigen, kan wellicht marginaal bijdragen aan de schatkist, maar is zeker geen efficiënte noch effectieve maatregel. Het treft enkel de groep die reeds keurig ieder jaar voldoet aan de fiscale compliance verplichtingen. Van evident belang - met de nadruk op het landsbelang - is dan ook het traceren van alle belastingplichtigen op basis van de huidige wetgeving. 

Waarom een tijdelijke solidariteitsmaatregel, terwijl er nog zoveel (andere) uitdagingen liggen op het gebied van het (huidig) belastingrecht!