Suriname gedenkt het feit dat op 25 februari 1980 de omwenteling heeft plaatsgevonden van een democratische rechtsorde naar een militaire dictatuur. Het is een belediging aan de rechtsstaat en het volk van Suriname, dat vanuit de zogenaamde revolutionaire hoek, gekozen is om 25 februari aan te duiden als: ‘Dag van de bevrijding en vernieuwing’. Daarmede wordt heel subtiel een rechtvaardigingsgrond gezocht voor de ordinaire staatsgreep. Je kunt je in gemoede afvragen waarvan de groep van 16 coupplegers ons in 1980 bevrijd zou hebben. En, welke vernieuwingen die daaruit zijn voortgekomen de moeite waard zijn om te koesteren. 

Wellicht is de aanduiding van ‘bevrijding en vernieuwing’ onbewust een erkenning dat er van een revolutie geen sprake was. De staatsgreep had geen ideologische basis; geen mens en maatschappij beschouwing. Het heeft ons ook geen heil gebracht en het wordt daarom niet gevierd door de samenleving. Bij gebrek aan ideologische houvast zijn er thans allerlei lieden die zich als Boutisten opwerpen zonder dat zij maar een poging wagen om aan te geven wat daaronder verstaan moet worden. Het gaat in merendeel om opportunisten die lonken naar maatschappelijke posities en materieel gewin. In ruil voor een misselijkmakende persoonlijke loyaliteit hopen zij begunstigd te worden. 

 

Een kwalijke ontwikkeling is dat Bouterse en c.s. proberen om de staatsgreep te romantiseren. De plegers (de groep van 16) worden als helden geprofileerd. De nog in leven zijnde coupplegers en ook de destijds gedetineerde kameraden, hebben in februari 2011 een hoge onderscheiding, de Gouden Revolutiester’, van president Bouterse in ontvangst mogen nemen in het presidentieel paleis. Hoe paradoxaal is dat. 

Dezelfde militairen die gewapenderhand een wettig gekozen regering, aan de vooravond van de verkiezing, omvergeworpen hebben en enige tijd daarna de grondwet buiten functie gesteld hebben. Dezelfde militairen die vanwege hun machtspositie een opheffing van strafvervolging c.q. strafbaarstelling konden afdwingen. 

De president zal in het kader van 40 jaar herdenking van de staatsgreep een show proberen op te voeren. Hij zal enige aanhang op de been kunnen brengen, maar er zal angstvallig verzwegen worden welk leed, welke misstanden de staatsgreep en de z.g. revolutie teweeg gebracht hebben in ons geliefd Suriname. 

 

Kostbaar bloed heeft rijkelijk gevloeid. Wij verwijzen niet alleen maar naar de slachtoffers van 1980 waarover men met geen woord rept. In de ‘line of duty’ hebben rechtschapen militairen die onze soevereiniteit tegen de coupplegers verdedigden, dit met het leven moeten bekopen. Onze gedachten gaan uit naar Luitenant van Aalst, Comvalius, en anderen. Wij denken aan agent Sultan die nietsvermoedend in zijn combi zat voor de Memre Boekoe kazerne, toen het vuur werd geopend. Wij memoreren burgers die ongelukkigerwijs in het kruisvuur terecht zijn gekomen voor en nabij het hoofdbureau van politie aan de waterkant.

Het is gepast om ook een minuut stilte in acht te nemen ter nagedachtenis van alle slachtoffers van mensenrechtenschendingen. De 8 december slachtoffers die gruwelijk werden omgebracht in Fort Zeelandia in 1982, de groep van Pico, die na een in scene gezette reconstructie in Apoera over de kling is gejaagd. Inspecteur Gooding, de politiemannen in Commewijne, de Moiwana gevallenen, de schendingen tijdens het gewapend binnenlands conflict waaraan vele ex-militairen en burgers een trauma hebben overgehouden. Wij gedenken alle Surinamers die ongelukkigerwijs ‘zonnesteek’ hebben opgelopen of onder dubieuze omstandigheden het leven hebben gelaten.

 

Laten wij wel de geschiedenis in juist perspectief plaatsen. De staatsgreep is per definitie een ongrondwettelijke daad, uiterst staatsgevaarlijk en derhalve verwerpelijk. Wij willen geen romantisering en verering van lieden die dergelijke daden gepleegd of gefaciliteerd hebben. Wij wensen onder geen enkele omstandigheid herhaling hiervan. 

De enige manier om politieke macht (staatsmacht) te verwerven is via algemene, vrije, eerlijke verkiezing en geheime stemming. Dat is volgens de politieke spelregels. 

 

De Republiek Suriname staat nu weer voor grote uitdagingen. Wij zijn beland in een ernstige economische crisis met verregaande sociale gevolgen. De werkelijke armoede zal na de verkiezing in volle omvang zichtbaar worden, want het wordt nu in behoorlijke mate gemaskeerd door de populistische maatregelen. Het wanbeleid dat sinds 2010 is gevoerd heeft de moeizaam opgebouwde stabiliteit van de regering Venetiaan, aan diggelen geslagen. Het volk betaalt het gelag van een desastreus gevoerd regeringsbeleid. 

Wij hebben sinds de proclamatie van onze onafhankelijkheid in 1975 veel meegemaakt. Het getuigt van een bijzondere mentaliteit en veerkracht van ons volk, dat er ondanks de excessen en scherpe tegenstellingen, geen desintegratie is ontstaan. Het ligt aan het volk van Suriname om op 25 mei 2020 verstandige, integere en dienstbare leiders te kiezen.