President Desi Bouterse tijdens de viering van 44 jaar Srefidensi in Moengo. Hij is vier dagen later tot 20 jaar cel veroordeeld. (Foto: René Gompers)
De veroordeling van Desi Bouterse heeft internationaal de krantenkoppen gehaald. 'Suriname court convicts President
Bouterse of murder for 1982 executions' kopt persbureau Reuters. Surinaamse president Desi Bouterse veroordeeld voor decembermoorden in 1982, schrijft de Belgische HLN.BE. Het vonnis is breaking news voor Stabroek News: 'Suriname court convicts President Bouterse of murder for 1982 executions'. De Nederlandse Omroep NOS had een liveblog 'Nabestaanden 'bijzonder tevreden' met twintig jaar cel voor Bouterse, advocaat gaat in beroep'. De Britse BBC bericht: 'Desi Bouterse: Suriname president gets 20 years in jail for murder.'RTL houdt het op 'Desi Bouterse veroordeeld tot 20 jaar cel om Decembermoorden.' EnAssociated Press kopt: Court Convicts Suriname Leader in Killings of 15 Opponents. Jamaica Observer meldt 'Suriname President sentenced to 20 years'.
"Een zittend staatshoofd dat voor moord wordt veroordeeld, dat is echt
uniek," zegt universitair docent internationaal recht Marieke de Hoon in
het programma Nieuwsuur van NOS. "Ik vind het heel toevallig dat hij nu in
China is, waar hij als erkend zittend staatshoofd immuun is voor
strafvervolging." Ze vindt het echt uniek dat een
zittende president "voor zo'n zwaar delict, niet voor
een corruptiegeschil, maar voor moord wordt veroordeeld, door zijn eigen
rechtssysteem."
De Nederlandse advocaat Gerard Spong die zich al jaren intensief met
het 8 decemberproces heeft beziggehouden, zegt dat het een diplomatieke
misrekening is van de Chinese president, die de rode loper heeft uitgelegd,
"maar nu blijkt dat hij de rode loper heeft uitgelegdvoor een misdadiger, iemand die veroordeeld
is tot 20 jaar.' Hij voegt eraan toe in het programma Nieuwsuur: "Ik denk
niet dat de Chinese president Xi so amused is door deze ontwikkeling."
Spong denkt dat Bouterse gebruik zal maken van de rechtsmiddelen die een
rechtsstaat nu eenmaal biedt.Dat is zijn goed recht en het hoger beroep
moet ook naar de regelen der kunst worden uitgevoerd. Hij twijfelt er niet aan
dat er ook in hoger beroep een veroordeling tot 20 jaar komt. "En dan komt het
moment van zijn arrestatie. En dat zal vroeg of laat ook gebeuren, denk ik."
De Krijgsraad heeft op vrijdag 29
november het strafvoorstel van het Openbaar Ministerie in het 8
decemberstrafproces tegen Desi Bouterse overgenomen. Bouterse (74) was de
hoofdverdachte in het strafproces dat ging over de moord op vijftien politieke
tegenstanders op 8 december 1982. Hij was ten tijde van de moorden de leider
van het militaire bewind.
Het vooronderzoek in de zaak begon in
2000 en het strafproces in 2007. In het jarenlange proces waren er 25
verdachten. Negen verdachten tegen wie vrijspraak was geëist, zijn gisteren
vrijgesproken. Bouterse kreeg een straf van 20
jaar opgelegd. De rechter heeft aan zes veroordeelden straffen van 10 en 15 jaar uitgesproken.
Bouterse heeft de hoogste veroordeling gehad. Zes van de verdachten zijn
gedurende het proces overleden. Geen van de verdachten heeft ooit toegegeven
dat zij iets met de moorden te maken hadden.
Het proces heeft veel obstakels gehad.
Het is enkele keren onderbroken. De ene keer omdat het parlement een omstreden
amnestiewet aannam in 2012, waardoor verdachten van de decembermoorden niet
konden worden bestraft. Drie jaar later bepaalde het Hof van Justitie dat het
Openbaar Ministerie de verdachten alsnog kon vervolgen, ondanks de amnestiewet.
In 2017 eiste het Openbaar Ministerie een maximale celstraf van twintig jaar
voor Bouterse.
In Nederland is Bouterse bij verstek in
hoger beroep veroordeeld tot elf jaar cel voor drugshandel. In het 8
decemberstrafproces is hij op geen enkele zitting verschenen. Tijdens zijn
veroordeling gisteren, bevond hij zich in China. Bouterse keert zondag terug. Hij wordt in de vroege uren morgen terugverwacht. Het staatsbezoek aan Cuba is gepland van 2 tot 4 december.