De talloze leningen die de regering aangaat, maakt de financiële situatie van het land er niet beter op. Nauwelijks is de discussie over de wijziging van de Wet op de Staatsschuld achter de rug, of het volk wordt weer geconfronteerd met een mogelijke nieuwe lening waarvoor president Desi Bouterse naar China gaat. Hij vraagt zich af waarom de regering zo een haast heeft met de overdracht van de Afobakadam. “Wordt het misschien een verkiezingsshow? Of wordt de dam eigendom van de Staat en zal de regering het verkopen? Waarom moet ze een lening sluiten? Als je langer dan een jaar niet hebt betaald, dan kan de Suralco toch ook net zo goed wachten tot na 25 mei 2020?”

De PL-voorzitter zegt dat deze lening een kortlopende lening is, te vergelijken met een krediethypotheek, met een hoge rente. “Terecht zegt de VHP dat als de Staat een obligatie zou uitgeven, dat aantrekkelijker zou zijn. De dekking die de regering nu voor de lening via Oppenheimer wil nemen zijn de dividenden van Staatsolie, de royalty's van de goudsector, die komen nu ten gunste van Oppenheimer. Dat is funest voor het land.” Somohardjo zegt dat als de gezamenlijke oppositie de verkiezingen volgend jaar zou verliezen, het leven heel moeilijk zal zijn. De regering probeert volgens hem hier en daar wat showprojecten uit te voeren en mensen op arbeidscontract voor bijvoorbeeld een jaar in dienst te nemen, maar het leven duurt niet slechts een jaar. Het leven gaat door. “Wat gebeurt er dan met deze mensen die nu bijzonder blij zijn met hun jaarcontract?”

Somohardjo zegt met betrekking tot Srefidensi dat hij nooit een tegenstander was van het onafhankelijk worden van Suriname op 25 november 1975. Hij was wel tegen de wijze waarop de onafhankelijkheid zou worden doorgedrukt. Surinamers, die in feite Nederlandse onderdanen waren, zouden volgens hem ook aanspraak moeten maken op dezelfde rechten als de Nederlanders. In de praktijk bleek dat zij die rechten niet hadden. Dit, terwijl Suriname geen kolonie meer was van Nederland, maar wel een rijksdeel en dus ook dezelfde rechten zou moeten hebben als de in Nederland woonachtige Nederlanders. Somohardjo zegt in een terugblik dat Suriname sowieso onafhankelijk had moeten worden, maar had graag gezien dat het traject beter voorbereid was geworden, waarbij de rechten en sociale voorzieningen voor Surinamers gegarandeerd moesten zijn. De slechte voorbereiding heeft uiteindelijk geleid tot de coup van 1980. 

Als het gaat om onafhankelijkheid, kan niemand stellen volledig onafhankelijk te zijn, meent de politicus. Als voorbeelden noemt hij de Europese Unie en de Caricom, organisaties waar landen zich met elkaar hebben verenigd en in mindere of meerdere mate een zekere afhankelijkheid ten opzichte van elkaar vertonen. Aan de toenmalige Nederlandse premier Den Uyl zei Somohardjo in een discussie vlak voor de onafhankelijkheid: “Nederlanders staan bekend als de beste bruggenbouwers ter wereld, maar u bent vergeten de intermenselijke brug voor ons te bouwen. U hebt de Javanen in kampongs geplaatst, de Hindoestanen in Calcutta, elke groep elders. U paste de verdeel- en heersstrategie toe, hoe kunt u ons dan onafhankelijk maken? Maar ja, het land is uiteindelijk met een heel smalle meerderheid onafhankelijk gemaakt. Nu, na 44 jaar, voelen wij de gevolgen ervan. Maar gedane zaken nemen geen keer. Het is gebeurd. We moeten leren leven met de situatie. Laten we ons met ons allen inzetten en roeien met de riemen die we hebben”, luidt de boodschap van Somohardjo.