V.l.n.r Gaetano Best (lid SJSSN), Roy Shyamnarain (voorzitter SJSSN) en Romana Gardeslen (directeur SJSSN) tijdens de conferentie van de SJSSN in verband met haar 30 jarig bestaan. (Foto: Raoul Lith)
De Stichting Juridische Samenwerking
Suriname-Nederland (SJSSN) bestaat 30 jaar. Dit jubileum wordt herdacht in de
vorm van een conferentie. “Gezien de doelstellingen van onze stichting hebben
wij gemeend om in elk geval iets tastbaars terug te kunnen doen,” zegt Roy Shyamnarain voorzitter van de
SJSSN. Tijdens de conferentie moeten er ideeën en gedachten voortvloeien die
moeten leiden tot de samenstelling van een “agenda voor de toekomst”, om te
kijken hoe we onze rechtsstaat, rechtspleging en onze democratie beter tot
uiting kunnen laten komen, legt hij uit. Hij stelt dat deze beter moeten worden
toegerust zodat ze hun werk kunnen doen, wat moet leiden tot meer welzijn en
welvaart in de gemeenschap.
“Trias politica is eigenlijk een uitdrukking die aangeeft
dat we de macht om dingen te beslissen binnen een gemeenschap niet in handen
van één persoon willen leggen," stelt Shyamnarain. "We willen dat er
een evenwicht is in wie beslist wat er moet gebeuren (wetgevende macht), wie
uitvoert wat er besloten is (uitvoerende macht) en wie gaan controleren of dat
uitgevoerd wordt zoals het uitgevoerd moet worden (rechterlijke macht).”
In Suriname is degene die de wetgeving maakt De
Nationale Assemblee samen met de regering. De uitvoering wordt gedaan door de
regering, de president met zijn kabinet. De rechterlijke macht doet de controle
en beslist of er conflicten zijn ontstaan uit de regels die er vastgesteld zijn
om deze gemeenschap te organiseren. “Dat is de balans die er tussen de
verschillende machten moet bestaan,” stelt Shyamnarain. Die zal er zijn als mensen invulling geven aan de bevoegdheid
die ze gehad hebben conform wat er eigenlijk bedoeld is. Elke persoon geeft daar een eigen invulling aan,
daardoor kunnen er conflicten ontstaan. De uitdaging is om ervoor te zorgen dat
de conflicten voorkomen worden.
Disbalans
Shyamnarain stelt voorzichtig dat het hem niet zal
verbazen als we tot de conclusie zullen komen dat er nu waarschijnlijk een
disbalans is binnen de trias politica, als er gekeken wordt naar de conflicten
die er zijn. Als concrete voorbeelden hiervan haalt hij aan dat als
Assembleeleden opstaan en zeggen dat de rechter zich niet moet bemoeien met
deze zaak, het DNA-lid niet weet wat de rol van de rechter is in het systeem.
“Je kunt de rechter niet gaan zeggen dat hij zijn werk niet moet doen, als die
zijn werk doet.” Ook wanneer een voorzitter van het parlement aangeeft dat hij
de baas is van de president, noemt Shyamnarain als voorbeeld van disbalans.
Hij stelt dat het systeem
niet werkt zoals het bedoeld is. Volgens hem kan dat liggen aan de mensen die
in het systeem werken of aan de regels die opgesteld zijn voor het systeem. Dit
zal tijdens de conferentie naar voren moeten komen, maar vooral ook hoe dit
systeem verbeterd moet worden. "We willen als samenleving nog eeuwen
bestaan. Als we willen dat we die onafhankelijkheid en het leven onder het
gezag van wet en recht kunnen vasthouden, dan moeten we daar iets voor doen,
dan moeten we bereid zijn om daarvoor te strijden.” Hij geeft aan dat dit niet
fysiek hoeft, maar ook gedaan kan worden door geestelijke input te leveren en
door het inzetten van expertise om goede regels te maken.
Democratie, rechtsstaat en rechtspleging
Tijdens de conferentie zullen verschillende sprekers uit
Suriname, Nederland en het Caribisch gebied een inleiding houden. Het thema
“democratie, rechtstaat en rechtspleging, een agenda voor de toekomst” zal
vanuit verschillende invalshoeken worden belicht. Ook zullen er vier workshops
worden gehouden. Het is de bedoeling dat het een interactieve conferentie wordt
waarbij de deelnemers hun input leveren.
De SJSSN-voorzitter geeft mee dat zijn organisatie ervoor
heeft gekozen om terug te geven aan de gemeenschap in de vorm van een
conferentie. De organisatie verzorgt al opleidingen en trainingen voor de
rechtelijke macht, het Openbaar Ministerie en juridische beroepsgroepen zoals
de advocatuur en het notariaat. “Wij werken op het gebied van recht en
rechtstaat en democratie. Het is niet vreemd dat als je op een gegeven moment
iets wil terug doen, dat je dat doet op het gebied waar je ook actief bent.”
De uitkomsten van de conferentie zullen als “Agenda voor
de toekomst” worden aangeboden aan de minister van Justitie en Politie, Stuart
Getrouw, die het slotwoord van de conferentie houdt.