De
Vereniging van Exporteurs van Agrarische Producten in Suriname (Veaps) kijkt uit naar de audit van de Europese
Unie (EU) die op dinsdag 1 oktober begint en tien dagen zal duren. Door de
gewijzigde EU- regelgeving zijn er nieuwe maatregelen geïntroduceerd voor de export van verse groenten en fruit
vanuit landen buiten de EU naar de unie. Deze maatregelen moeten het
“meeliften” van insecten en schadelijke organismen met de groenten en fruit naar
de EU, voorkomen. Deze maatregelen treffen de export van verse groente en
fruit direct.
De
vereniging heeft op 11 juli via een discussieavond in aanwezigheid van minister
Rabin Parmessar van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) aandacht gevraagd van
de samenleving in het algemeen, maar in het bijzonder van het ministerie voor
de ongunstige effecten die deze maatregelen hebben voor de Surinaamse export.
Uit onderzoek is gebleken dat deze maatregelen sinds 2016 bekend zijn bij LVV,
maar dat de exporteurs pas in januari 2019 op de hoogte hiervan gebracht door
een functionaris van het ministerie van Handel, Industrie en Toerisme. Sinds
juli 2019 heeft Parmessar acties ondernomen om de export van verse groenten en
fruit veilig te stellen. Met ondersteuning van COLEACP uit Brussel zijn er
experts afgereisd naar Suriname die samen met de deskundigen van LVV en Celos
en de vertegenwoordigers van de private sector een actieplan hebben uitgezet
ter voorbereiding van Suriname op de EU-audit. COLEACP is
een non-profit organisatie die inclusieve en duurzame handel in groenten en
fruit bevordert tussen landen in Afrika, het Caribisch gebied en Stille Oceaan
(ACP) enerzijds en Europese Unie landen anderzijds. Eveneens ondersteunt het de
handel op lokale markten van de ACP-landen.
Swami
Girdhari, secretaris van de Veaps, zegt dat er de afgelopen periode vele veranderingen zijn doorgevoerd.
Hierbij zijn alle actoren binnen de value chain
van groenten en fruit belangrijk. De belangrijkste actor is de afdeling
Plantenbescherming en Kwaliteitskeuringen, internationaal bekend als de National Plant Protection Organization (NPPO). De afdeling moet versterkt worden in capaciteit en ook
uitgerust worden met de nodige middelen. NPPO dient getransformeerd te worden
naar een dynamische entiteit en dient de stakeholders te begeleiden, stelt
Girdhari. NPPO dient verder te voldoen aan de nieuwe en strenge eisen inzake
het opstellen van een fytosanitair certificaat. Een kleine administratieve
verschrijving (foutje) op het certificaat leidt tot afkeuring van de zending in
Nederland. Verder worden boeren getraind door LVV in “Goede Agrarische
Praktijken”. De Veaps-leden hebben de afgelopen periode maatregelen getroffen
in hun bedrijfsvoering en in hun packinghouse om te kunnen voldoen aan de eisen van
de EU. Exporteurs dienen sinds een maand te beschikken over
inspectiefaciliteiten in hun packinghouse, zodat de LVV-inspecteurs
de 100% inspectiewerkzaamheden kunnen verrichten.
De EU-audit zal nagaan of NPPO haar zaken op orde
heeft en dat de procedures duidelijk zijn omschreven en hoe NPPO de diverse
werkzaamheden uitoefent. Daarnaast zullen ook bezoeken worden gebracht aan
landbouwers die exportgewassen telen en naar exportbedrijven. De
exportbedrijven hebben enorme inspanningen gepleegd die hebben gezorgd voor een
extra druk op de bedrijfsoperatie. “Wat we in drie jaren zouden kunnen doen,
moet nu in drie maanden worden gedaan”, zegt Girdhari. De exporteurs hopen dat
de positieve wending die nu is gebracht ook voortgezet zal worden na deze
periode. Girdhari hoopt dat de systemen goed functioneren en dat een systeem
niet afhankelijk moet zijn van de wil of onwil van een functionaris.
Tegenover
Starnieuws bevestigt Girdhari dat er een nieuwe concept
Plantenbeschermingswet is opgesteld door de juridische commissie onder leiding
van oud-minister van LVV Geetapersad Gangaram Panday. De Veaps heeft inputs
aangedragen die deels zijn overgenomen. De vereniging blijft bij haar standpunt
dat er een onafhankelijke beroepsinstantie dient te bestaan en het niet zo kan
zijn dat de LVV-minister de beroepsinstantie is, aangezien NPPO onder het
departement valt. Deze en andere punten zal de Veaps op een ander moment verder
bespreken, stelt Girdhari. Nu moeten alle stakeholders binnen de waardeketen
van de export van groenten en fruit, een solide vuist vormen om de audit
positief te doorlopen. "De afgelopen periode heeft wel getoond dat we
gezamenlijk acties kunnen uitzetten in het belang van de sector en ons land."