Wij respecteren de rechtspraak en beslissing en ik doe ook geen uitspraken hierover, stelt de diplomaat voorop en vervolgt met: “maar ik kan wel zeggen dat deze zaak een impact heeft op andere investeerders.” Hij benadrukt dat investeerders het vertrouwen willen van een regering. “Investeerders willen nu meer weten over het beleid van het land en de transparantie van dat beleid.”

De Chinese diplomaat diende zijn land twee keer in Suriname en probeert ook na zijn pensionering het ondernemerschap en investeringen in beide landen te bevorderen. Zhang heeft in het verleden Chinese investeerders zover kunnen krijgen om zich te oriënteren in Suriname, waarna enkele overgingen tot echt zaken doen. Zo ook de Chinese investeerders achter ROS, die uitvoerige gesprekken hebben gehad met de Surinaamse autoriteiten.

Zonder in details te treden merkt Zhang op: “ik ken de procedures. Ook in China hebben wij procedures alleen al om die boot te bouwen. Wij hebben eerst de vergunning nodig van het desbetreffende land en wetgeving vanuit de ambassade. Dan kan ons ministerie van Landbouw toestemming geven voor de bouw van zo een type boot. En dit is ook gebeurd.”

Hoewel de diplomaat niet bekend is met de details van de ROS-zaak, denkt hij dat partijen er lering uit moeten trekken. “We moeten meer consultaties houden en gesprekken voeren, zodat wij meer transparantie krijgen over het beleid.” Hij denkt dan aan besprekingen met de verschillende visserijautoriteiten en het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij. “In gevallen van een nieuwe minister moet hij van gedachten wisselen met de investeerders en bespreken of er verandering in het beleid is”, geeft Zhang aan.

ROS ontving in juli 2017 een toestemmingsbrief van het landbouwministerie, onder toenmalig minister Soeresh Algoe. Hierna ging het bedrijf aan de slag en liet de trawlers bouwen door Huanghai Shipbuilding Company in China. In november 2018 bracht Ros de vloot naar Suriname om het vergunningsproces af te handelen. De zaak kwam toen in handen van Algoe’s opvolger Lekhram Soerdjan en werd afgewikkeld onder diens opvolger Rabin Parmessar.

Zhang gelooft dat als mensen investeren, de economie wordt versterkt en dat leidt tot welzijn van de burgers. Tegelijk bevordert samenwerking de vriendschap tussen de volkeren. En dit helpt de bevordering van de bilaterale relatie, stelt hij.

In zijn lezing dinsdag gebruikte de diplomaat meerdere malen het woord ‘vertrouwen’. Hij is ervan overtuigd dat Suriname veel goederen en producten heeft waarmee de Chinese markt kan worden betreden. Zijn advies is: meer wederzijdse bezoeken, people-to-people contacten, uitwisseling van personen, deelname aan beurzen zoals de China Import and Export Fair en gesprekken – alles dat kan leiden tot wederzijds vertrouwen. “Een basis in het zakendoen.”

De jaarlijkse bilaterale handel tussen Suriname en China stond in 2018 op een totaal van US$ 268 miljoen. Een toename van 102 procent voor de export van Surinaamse producten naar China. Surinaamse ondernemers moeten zich volgens Zhang niet laten afschrikken door de Chinese miljoenenmarkt. Op kleine schaal kan men via e-commerce hun producten verkopen en zo de afzetmarkt opbouwen.

Zhang wuift de kritiek weg als zou ‘China leningen verstrekken om daarna landen en bedrijven met hun schuldencrisis over te nemen of dat het gaat voor grondstoffenroof in ontwikkelingslanden. China gaat met landen partnerschappen aan op basis van wederzijds respect, gemeenschappelijk belang en een win-win resultaat. Verder stelt hij dat er in Suriname geen grote Chinese bedrijven actief zijn. Integendeel zijn het juist Westerse bedrijven die bijvoorbeeld in de goudsector zitten.

Zhang, van 2016 tot 2018 China’s ambassadeur in Paramaribo, was op een tweedaags werkbezoek in ons land. In zijn kleine werkgroep zaten de counselor van het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken en de directeur van het Instituut voor Latijn-Amerikaanse Studies op hetzelfde ministerie. Na enkele besprekingen en een lezing dinsdag, zat de werkgroep gisteren om de tafel met functionarissen van ons ministerie van Buitenlandse Zaken. Op agenda stond de bespreking van de bilaterale samenwerking tussen China en Suriname, de issues en vraagstukken die aan beide zijde spelen.