Guatemala: Presidentsverkiezingen temidden van spanningen
17 Jun 2019, 02:09
Presidentskandidaat Sandra Torres brengt haar stem uit in Guatemala City, Guatemala. (Foto: Reuters)
Guatemalanen
zijn zondag naar de stembus gegaan om een nieuwe president te kiezen. De nieuwe
leider zal de uitdaging moeten aangaan om het drugsbendegeweld terug te dringen
dat het land in zijn greep heeft. Het geweld heeft illegale immigratie
naar de Verenigde Staten aangespoord, wat de spanningen met president Donald
Trump heeft aangewakkerd.
Negentien
kandidaten doen mee aan de verkiezing, die naar verwachting geen absolute
winnaar zal opleveren. De top twee van kanshebbers zullen het in een tweede
ronde op 11 augustus tegen elkaar opnemen.
De voormalig
first lady Sandra Torres, van de centrumlinkse UNE-partij, heeft steeds voor
gestaan in de strijd voor de opvolging vanpresident Jimmy Morales. De zittingstermijn van Morales, een
conservatieve voormalige televisieambtenaar, is getekend door beschuldigingen
van corruptie door VN-gesteunde onderzoekers.
Torres, die
troepen de straat op wil sturen om drugsbendes te bestrijden, en om armoede aan
te pakken met welzijnsprogramma's, heeft de steun van ongeveer 20 procent van
het electoraat, laten peilingen zien.
"We
moeten onze problemen hier oplossen, en een deel van de reden voor de migratie
is het gebrek aan banen, de kloof in de lonen tussen de Verenigde Staten en
hier," zei Torres toen ze arriveerde om haar stem uit te brengen in
Guatemala-Stad. "We moeten samenwerken met het bedrijfsleven om de
economie nieuw leven in te blazen en banen te creëren."
Haar naaste
rivalen, met een paar procentpunten achterstand, zijn de conservatieven
Alejandro Giammattei, die zijn vierde campagne voert, en Edmond Mulet, een
voormalige ambtenaar van de Verenigde Naties wiens kandidatuur in de aanloop
naar de stemming steun heeft gewonnen.
Mulet, die
in een witte auto met zijn vrouw en zoon arriveerde om te stemmen, benadrukte
dat hij een sobere campagne had gevoerd, en zei dat hij hoopte dat hij de
tweede ronde zou halen.
Ongebreideld
geweld en wijdverbreide ontevredenheid over corruptie en straffeloosheid in het
land van 17 miljoen hebben ertoe geleid dat steeds meer Guatemalanen vluchten
naar de Verenigde Staten. De sterke toename van het aantal vluchtingen heeft de
belofte van Trump om illegale immigratie te beteugelen ondermijnd en de
Amerikaanse president reageerde door te dreigen Amerikaanse hulp aan
Midden-Amerika te verminderen. Dat vooruitzicht heeft alarm geslagen in
Guatemala, waar de erfenis van de bloedige burgeroorlog in 1960-1996 nog steeds
een lange schaduw werpt over de ontwikkeling van het land.
Om een
tweede ronde te voorkomen, moet één van de kandidaten meer dan 50 procent van
de stemmen behalen, een resultaat dat opiniepeilingen hoogst onwaarschijnlijk
achten. Het veiligstellen van de overwinning hangt waarschijnlijk af van het
vermogen van kandidaten om een coalitie voor de tweede ronde op te bouwen.
In het
onderzoeksrapport van vrijdag zei Eurasia Group
dat Torres moeite zou hebben om een tweede ronde te winnen, gezien haar hoge
afkeuringspercentage en het vermogen van haar waarschijnlijke tegenstander om
de conservatieve stem te verenigen en steun te verzekeren van de machtige
elites van het land.
Morales, die
wettelijk is uitgesloten van een herverkiezing, kwam in 2016 aan de macht met
de belofte corruptie uit te roeien, nadat zijn voorganger moest aftreden na een
onderzoek onder leiding van de VN-gesteunde internationale commissie tegen
straffeloosheid in Guatemala (CICIG).
In plaats
daarvan werd Morales zelf een doelwit van een CICIG-onderzoek naar
beschuldigingen van misstanden in de campagnefinanciering en was hij
onderworpen aan afzettingsprocedures in 2017. Hij overleefde de poging om hem
af te zetten en raakte vervolgens verwikkeld in een bittere strijd met de CICIG.
Morales zijn termijn loopt af in september.