Er zijn 39 gemeenschapsbossen uitgegeven, legt de minister uit. Voor het beheer en de controle van de activiteiten in de gemeenschapsbossen worden dorps- of overheidscommissies ingesteld. Deze worden door het traditioneel gezag ingesteld, waarin zoveel mogelijk families van het betreffende dorp zijn vertegenwoordigd. De samenstelling wordt bepaald door de dorpelingen in samenspraak met het traditioneel gezag, middels het beleggen van een krutu, vertelt de minister. 

Assembleelid Rudolf Zeeman (BEP) vraagt wat het verschil is tussen de gemeenschapsbossen en concessies. Die zijn niet hetzelfde, verklaart Dikan. “Gemeenschapsbossen zijn uitgegeven als tools naar de gemeenschappen, zodat de gemeenschapsontwikkeling op gang kan komen door gebruik te maken van de inkomsten verkregen van de natuurlijke hulpbronnen in de nabije omgeving. Gemeenschapsbos is geen concessie, het is een op zichzelf staand instrument”.

Jennifer Vreedzaam (NDP) wil weten wat het ministerie doet met de stichtingen in de dorpen. Volgens het lid zijn deze een strop om de hals van de dorpen en ze brengen sociale ongelijkheid en ruzie tussen families. Hoe zal de minister dit aanpakken? Ook over de gemeenschapsbossen wenst Vreedzaam meer duidelijkheid. “Het moet niet zo zijn dat een gemeenschapsbos alleen wordt afgegeven aan een ondernemer. Laat het hele dorp betrokken worden, laat de kleine ondernemers vooral betrokken worden. Er is zoveel te doen met het bos”, meent Vreedzaam. 

Zij wordt hierin ondersteund door fractiegenoten Yvonne Maabo en Amzad Abdoel. “Hoe zit het met de bijdrage van deze ondernemers aan de dorpen? Worden de gelden besteed ter ontwikkeling van de dorpen? Functioneren de districtsbesturen wel, zodat centralisatie werkelijk kan geschieden?”, vraagt Maabo, terwijl Abdoel wil weten of het decentralisatieproces ooit is geëvalueerd. “We zien dat de financiële decentralisatie nu stremt en niet adequaat kan worden uitgevoerd. Wat doet het ministerie om de financiële decentralisatie door te voeren?”

Ook de voorzitter van DNA, Jennifer Geerlings-Simons, uit haar bezorgdheid hierover. “Als we de regionale ontwikkeling op gang willen brengen, gaat dat nooit vanuit een ministerie 100 procent kunnen gebeuren. De mensen moeten het regionaal en lokaal zelf doen. De financiële decentralisatie gaat nooit op gang komen als de wetgeving dat niet regelt”, stelt Simons. Volgens haar kunnen de districtsbesturen niet functioneren, omdat het geen “echte” districtsbesturen zijn. “Het zijn geen mensen van het district, maar van ministeries. Wanneer gaan we een eind maken dat het land niet door ministeries geregeerd wordt en niet door de regionale en lokale overheden, zoals eigenlijk door onze grondwet is uitgezet? Ik doe een dringend verzoek aan de minister om dit uit te leggen aan de regering, dat zou een geweldige stap zijn”, beklemtoont Simons.

Minister Dikan heeft de boodschap begrepen en aangegeven deze zeker over te brengen. “De behoefte bestaat om dit samen te doen en te bespreken. Ik denk dat we samen moeten kijken hoe we verder gaan”, laat hij optekenen. Zijn idee gaat uit naar het organiseren van een seminar, waarbij iedereen zijn of haar bijdrage kan leveren. “Ik heb vanaf het begin aangegeven dat wij als overheid dit niet alleen gaan kunnen oplossen en dat wij iedereen nodig hebben in het traject om te komen tot de realisatie. Alle positieve actoren in Suriname zijn opgeroepen en ook het maatschappelijk middenveld zal zeker betrokken worden. In de afgelopen decennia is er verschrikkelijk veel werk verzet op het gebied van grondenrechten, seminars zijn gehouden, studies zijn gedaan. Al deze zaken moeten bij elkaar gebracht worden om te kijken wat geactualiseerd en gemoderniseerd moet worden om opgenomen te worden in de conceptwet die wij hopen te krijgen in het laatste kwartaal van dit jaar”, meent Dikan. 

Yvanka Ozir-Awailame