Transparantie uitgifteproces domeingrond verhogen
07 Apr 2019, 08:38
foto


Het ministerie van Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer (RGB) moet de rechtszekerheid van aanvragers van grond beter garanderen door de transparantie van het proces van uitgifte van domeingrond te verhogen door het openbaar maken van vrij domein en het publiceren van aanvragen in het staatsblad. De Rekenkamer adviseert het ministerie ook om de Grondkamer te operationaliseren en om staatsbesluiten te maken om criteria voor spoedgevallen en concurrente aanvragen vast te stellen.

Het ministerie doet er ook goed aan de achterstanden in de verwerking van de uitgifte van domeingrond weg te werken en nieuwe achterstanden in de toekomst te voorkomen. De Rekenkamer beveelt in haar verslag over 2018 om een werkgroep te formeren met als taak de achterstand van rond 30.000 aanvragen versneld in te lopen. Ook moet het departement het wettelijk kader wijzigen en de mogelijkheid om 'open' aanvragen te doen, schrappen en alleen aanvragen voor een specifiek perceel toestaan.

Ook spoort de Rekenkamer het ministerie aan om in de organisatie van het gronduitgifteproces eenvoudige verbeteringen aan te brengen. Zo zou bij de indiening van een aanvraag een checklist kunnen worden gebruikt om vast te stellen dat de aanvrager de relevante documenten heeft toegevoegd aan het verzoekschrift. Het aanvraagsysteem van de dependances in de districten zouden moeten worden aangesloten op het centraal systeem van het hoofdkantoor. Op de afdelingen die geen afdelingshoofden hebben, moet een leidinggevende worden benoemd. Ook zouden niet-geformaliseerde taken van medewerkers van het secretariaat van het onderdirectoraat Grondbeheer van de afdeling Gronduitgifte moeten worden geformaliseerd. De Rekenkamer beveelt ook aan om een uniek (LaD) nummer te introduceren dat in alle fasen wordt gehanteerd of geregistreerd om het verloop van de aanvraag eenvoudig te kunnen traceren.

In haar verslag concludeert de Rekenkamer dat de opzet van beheersmaatregelen niet garandeert dat de waarborgen voor het hanteren van rechtsgelijkheid worden toegepast in de praktijk bij het toewijzen van grond aan aanvragen, omdat niet in alle processtappen voldoende controlemaatregelen zijn opgenomen. Met name bij spoedgevallen en concurrente aanvragen zijn risico's aanwezig dat er rechtsongelijkheid kan ontstaan. De Kamer merkt op dat in de opzet van het proces van advisering en besluitvorming de rechtsgelijkheid van de aanvragers niet is gewaarborgd.

In geval van concurrente aanvragen en spoedgevallen nemen de onderdirecteur Grondbeheer, de directeur en de minister besluiten die "niet gebaseerd zijn op openbaar gemaakte criteria." Een afdeling die binnen het ministerie rechtsgelijkheid kan controleren is de afdeling Interne Controle. Deze afdeling zou met de controle van gronduitgifte kunnen worden belast, stelt de Rekenkamer. Echter is in de opzet van de beheersingsmaatregelen deze controle niet opgenomen in de taakstelling van de afdeling Interne Controle.

Zo besluit het ministerie van RGB op niet vastgestelde gronden of een grondaanvraag met spoed moet worden behandeld en aan wie de grond uiteindelijk moet worden toegewezen bij concurrente aanvragen. De Kamer concludeert dat bij een "goede toepassing van het wettelijk kader inzake de uitgifte van beschikbare grond in redelijke mate de rechtsgelijkheid" van de aanvrager is gegarandeerd, met uitzondering van de behandeling van spoedgevallen en concurrente aanvragen.
Advertenties