ABS-directeur Sno: 'Ik heb niet gemanipuleerd'

“Er is niet gemanipuleerd,” benadrukt Iwan Sno, directeur van het Algemeen Bureau voor de Statistiek. Sno heeft op een persconferentie vandaag, uitgebreid en puntsgewijs aan de hand van statistische regels, internationale standaarden en cijfers, de uitspraken van minister Gillmore Hoefdraad van Financiën weersproken. “Het bewijs van minister Hoefdraad dat er is gemanipuleerd met cijfers, is geen bewijs. Hij heeft zijn eigen interpretaties aan zaken gegeven. Dat is geen bewijs,” stelt Sno.

Hoefdraad heeft op 21 februari in De Nationale Assemblee (DNA) gezegd dat het cijfer van het Bruto Binnenlands Product (BBP) van 2010 gemanipuleerd is. Op 3 april heeft hij met een lijvige brief met 5 bijlagen, wederom in DNA, zijn bewering onderbouwd. Hoefdraad valt over het feit dat het BBP-cijfer van 2009 al bekendgemaakt was in mei 2010, waarbij de schatting was SRD 9.272 miljoen. Het finale BBP-cijfer was SRD 8.926. Dat was 3.8 procent minder dan eerst geschat. Sno weerlegt de uitleg van Hoefdraad. “Er is niets aan de hand geweest,” stelt hij op grond van de situatie toen en het regionale statistisch gebeuren. Sno vermoedt dat Hoefdraad een eigen agenda heeft en daarom de cijfers misbruikt, zaken uit context haalt, en feitelijke situaties onjuist weergeeft.

Sno toont aan dat het normaal is dat voorlopige cijfers van Nationale Rekeningen en het BBP eerder gepubliceerd worden. Het gaat hierbij om schattingen aan de hand waarvan autoriteiten hun beleid uitstippelen. Sommigen landen in de regio hebben om de zoveel maanden cijfers, andere halfjaarlijks. Het finale cijfer gaat altijd verschillen van de schattingen. De marge is standaard 5 procent meer, of 5 procent minder. “Dus als we een verschil hebben van 3,8 procent, zitten we goed,” zegt Sno. “Het is wel vreemd dat Hoefdraad niet valt over de cijfers van het jaar daarop. Die waren heel positief voor de regering die in 2010 kwam aanzitten.”

Er is meermalen door toenmalige governor André Telting gevraagd of het mogelijk is of het BBP-cijfer eerder gepubliceerd kan worden, deelt Sno mee. Het werd ervaren als een zekere druk. Andere landen uit het Caribisch Gebied produceren wel meerdere keren per jaar deze cijfers. Er werd voldaan aan het verzoek omdat het mogelijk was, deelt Sno mee. “Maar Hoefdraad wekt de indruk alsof het om één telefoontje gaat, de druk zwaar was om de toenmalige beleidsmakers in staat te stellen om meer te kunnen lenen. Dat is het niet.”

Sno voegt toe dat de ervaring internationaal is dat autoriteiten niet altijd tevreden zijn met de voorlopige cijfers, vooral als ze minder uitvallen dan geprojecteerd. Sno deelt mee dat er na Telting geen verzoeken meer zijn gekomen om voorlopige schattingen te maken. “Van Hoefdraad niet, de vorige governor niet en van de nieuwe niet.” Hij geeft aan dat er geen vuiltje aan de lucht zou zijn om het weer te doen in geval het gevraagd wordt. Maar dat zal dan de enige publicatie zijn benadrukt hij. “Onze politici zijn blijkbaar niet op voorbereid wanneer het tweede cijfer negatief uitvalt en gaan zij ‘manipulatie!’ schreeuwen.”

Het ABS had al na het ‘incident’ van 2009 besloten om slechts één keer per jaar de BBP-cijfers uit te brengen omdat niet gegarandeerd kon worden dat resultaten van eerdere publicaties positief uitvallen. Dit brengt met zich mee dat het BBP-cijfer nu laat uitkomt. “Men praat dan over geschiedenis in plaats van statistieken, want zijn de cijfers dan nog relevant? Men wil wel sneller over de cijfers beschikken, ook Hoefdraad. Wij willen dat ook,” geeft Sno aan.

In 2015 heeft Hoefdraad aan Sno gevraagd wat het zou kosten om sneller te publiceren. Hij heeft nooit geantwoord op de brief met een begroting, deelt Sno mee. Integendeel zijn er sinds zijn aantreden als minister van Financiën, subsidieproblemen geweest waardoor publicaties later uitkomen dan gepland, toont Sno aan. Een van de zaken die Hoefdraad verbeterd wil hebben, is bijvoorbeeld dat de methodes van het ABS transparant moeten zijn. De methodes zijn sinds maart 2012 gepubliceerd en wederom online beschikbaar.

De tijdlijn die Hoefdraad heeft gepresenteerd over de publicaties van 2010 kloppen ook niet, weerspreekt Sno. Hij benadrukt dat Hoefdraad na zijn uitspraken in de Assemblee op 21 februari, informatie van het ABS heeft opgevraagd op 21 maart. Die heeft hij op 25 maart gehad, en op 26 maart een brief van Sno aan de toenmalige minister van Financiën, Wonnie Boedhoe, waaruit Hoefdraad citeert bij zijn onderbouwing.

In 2010 is er gecorrespondeerd over deze kwestie met Boedhoe. En op verzoek van het ABS is er ook met president Desi Bouterse in 2013 erover gesproken, zegt Sno aan. “De zaak was dus technisch afgedaan maar om hem moverende redenen haalt Hoefdraad oude koeien, leugens, uit de sloot,” merkt Sno op. “Hij kon en kan niks bewijzen. Hij heeft niks. Hij moet niet mijn brief aan minister Boedhoe nemen, een eigen interpretatie aangeven en het bewijs noemen. Ik sta nog steeds achter die brief, ik heb niks te verbergen.”

René Gompers