Politiek in Suriname
28 Mar 2019, 18:54
foto
Zetelgroei Nationale Democratische Partij sinds verkiezingen 1987. (Bron: Wikipedia)


(Ingezonden)

Een artikel over politiek mag beginnen met het verkennen van het begrip politiek. Het woord politiek heeft zijn oorsprong in de Griekse stadstaat. Het is afgeleid van het Griekse woord ‘polis’ (stad), en is ontstaan in de periode dat Griekenland bestond uit een groot aantal zelfstandige politieke gemeenschappen. Het woord politiek betekent: ”het nastreven van het goede leven door deelname aan de publieke zaak”. Het woord politiek heeft door de eeuwen heen vele betekenissen en invullingen gehad. Met de ondergang van de Griekse stadstaat en de Romeinse republiek komt er een eind aan het begrip ‘politiek’ in zijn oorspronkelijke betekenis.

Machiavelli
Een bekende Italiaanse theoreticus en filosoof Niccolò Machiavelli ontwikkelt in de vijftiende eeuw een nieuwe vorm van politiek. Het ging bij Machiavelli om politiek als techniek van macht, als middellen die nodig zijn om de staat te beschermen. Het begrip ‘staat’ is afgeleid van het latijnse ‘status regis’ wat ‘de toestand van de vorst’ betekent. Gaandeweg werd het woord onpersoonlijker, tot het niet meer verwijst naar een persoon maar naar een abstractum (de staat).

Voor Machiavelli speelt macht een belangrijke rol binnen de politiek. Wie het machtsspel goed kan spelen heeft succes in de politiek. Dit is een totaal andere visie op politiek dan de oorspronkelijke betekenis hiervan. Voornamelijk het oog voor de publieke zaak wordt hier naar de achtergrond gewerkt. Er zijn dus verschillende, soms strijdige conceptuele betekenissen van het woord politiek.

Etnische politiek in Suriname
Om de zaak nog ingewikkelder te maken kan etniciteit in een multi-etnische samenleving een rol spelen in de politieke beleving van de kiezer. Logisch natuurlijk. In een homogene etnische omgeving speelt etniciteit een minder grote rol. De rol van etniciteit in de huidige Surinaamse politiek is niet te begrijpen zonder een historische context. Vanaf 1948 werd het algemeen kiesrecht in Suriname ingevoerd. Etniciteit speelde vanaf dat moment een grote rol van betekenis bij de oprichting en mobilisatie van politieke partijen. Etniciteit is een bepaalde sociale identiteit waarmee mensen zich identificeren met een bepaalde groep. Aspecten die hierbij een rol spelen zijn: taal, religie, en cultuur.

Omdat de Surinaamse bevolking in sommige gevallen (gouverneur Kielstra 1933 ) bewust verdeeld is geweest, is het bijna logisch dat etniciteit een belangrijke rol is gaan spelen bij de oprichting van politieke partijen. In 1987 kwam hier een einde aan. De eerste multi-etnische partij in Suriname werd in dat jaar opgericht. Als resultaat van de roerige tachtiger jaren in Suriname.

Succesformule?
Wie succes wil hebben in de Surinaamse politiek moet toch kijken naar de Nationale Democratische Partij (zie grafiek). Vanaf hun oprichting in 1987 heeft ze alleen in 2000 en 2005 geen groei in zetels gehad, maar elke verkiezing hebben ze een groei in zetels. Het grootste wapenfeit is, als u mij vraagt de multi-etnische aanpak en natievorming. Een natie heeft net als etniciteit te maken met een collectieve identiteit. Dwars door alle Surinamers heen aanhang kweken. Deze strategie is eigenlijk heel logisch want de zetelverdeling in Suriname is zodanig dat politieke partijen gedwongen worden om in de districten en het binnenland mensen te kandideren. Dat kun je alleen doen met een multi-etnische aanpak. De NDP heeft dat meer dan dertig jaar geleden al ingezien.

Gezien de historische zetelwinst van een multi-etnische partij in 2015 kan geconcludeerd worden dat etnische politiek haar beste tijd heeft gehad. De transformatie naar multi-etnische politiekvoering heeft echter nog niet het gewenste resultaat opgeleverd. Logisch zou je kunnen zeggen want politiek gaat niet om de kleur van de poppetjes, maar ”het nastreven van het goede leven door deelname aan de publieke zaak” (oorspronkelijke betekenis). Multi-etnische politiekvoering betekent nog niet dat het publieke belang wordt gediend.

Uitdaging
De uitdaging is dat politieke partijen en politici vertegenwoordigers moeten zijn van een bepaald gedachtegoed. Dat wil zeggen dat ze inspiratie halen uit een bepaalde ideologie en ideeën, opvattingen en wensen hebben over de inrichting van de samenleving. Politieke partijen moeten met oplossingen komen die antwoord geven op bepaalde publieke vraagstukken. Bijvoorbeeld, hoe komt het dat 80% van Suriname bos is maar er nog steeds een grote woningnood is? Waarom werkt 80% van de beroepsbevolking bij de overheid? Hoe zorgen we ervoor dat het begrotingstekort van 40% (2019) teruggebracht wordt naar een realistischer percentage? Hoe trekken we meer investeerders naar Suriname? Door antwoord te geven op deze vragen en oplossingen te benoemen, laat u zien dat u als politicus dienaar bent van de publieke zaak.

John Misidjan Msc.

Bronnen:
Tromp, B. (2007). De wetenschap der politiek: verkenningen. Amsterdam University Press.
Blansma, A. (2006). Etnische en nationalistische mobilisatie tijdens de Surinaamse verkiezingscampagne 2005. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam.
Advertenties