Vliegmaatschappijen herzien mogelijk aankoop Boeing 737 Max

Het wereldwijd aan de grond houden van de Boeing 737 Max-vloot levert kopzorgen op voor luchtvaartmaatschappijen die alternatieve vliegtuigen moeten zoeken om deze toestellen op de routes te vervangen. Aan de andere kant biedt het sommige vervoerders een welkome gelegenheid om orders voor het vliegtuig opnieuw te evalueren.

Landen en luchtvaartmaatschappijen over de hele wereld hebben de 737 Max deze week verboden, nadat bij een dodelijke vliegtuigcrash van Ethiopian Airlines alle 157 mensen aan boord, omkwamen. De ramp volgde op een dodelijke crash van hetzelfde model van Lion Air in Indonesië in oktober.

De Amerikaanse Federal Aviation Administration (FAA) heeft al gezegd dat alle Boeing 737 Max 8 en 9 vliegtuigen minstens tot en met mei aan de grond zullen blijven. Het vliegtuig zal niet vliegen, totdat er een software-update is getest en geïnstalleerd, liet de Amerikaanse toezichthouder weten. Het zou een paar weken duren voordat er een software-update is ontwikkeld. De installatie daarvan op alle vliegtuigen zou "minstens tot april" kunnen duren.

Voor luchtvaartmaatschappijen die te veel van de nieuwste versie van het 737-werkpaard van Boeing hebben besteld, kan het aan de grond houden van de vloot een goed excuus zijn om aankopen uit te stellen of te annuleren, waardoor er contanten op de balans worden bespaard, zeiden analisten.

"Deze ongelukkige ontwikkelingen kunnen luchtvaartmaatschappijen die mogelijk overbesteld hebben een kans geven om hun vereisten en vlootstrategie te herzien", zei hoofdanalist Brendan Sobie van CAPA Center for Aviation.

Veel luchtvaartmaatschappijen hebben snel andere vliegtuigen moeten vinden om de 737 Max op de verschillende routes te vervangen. De plannen van de luchtvaartmaatschappijen om het zuinige straalvliegtuig met een groter bereik voor nieuwe bestemmingen te gebruiken, komen nu ook in gedrang.

Southwest Airlines Co, 's werelds grootste operator van de Max, was van plan later dit jaar met de jet op zijn nieuwe Californië-Hawaii-route te vliegen, terwijl Gol Linhas Aereas Inteliventes vluchten van Brazilië naar Orlando en Miami in november inaugureerde na ontvangst van zijn eerste 737 Max-toestellen.

Normaal gesproken zijn er volgens de contractvoorwaarden financiële boetes voor luchtvaartmaatschappijen die bestellingen annuleren en voor fabrikanten die niet leveren. Het is onduidelijk hoe groot de juridisch gevolgen van het aan de grond houden van de Max-vloot zal zijn voor luchtvaartmaatschappijen die zich uit de verbintenissen willen wringen of schadevergoeding willen eisen voor kosten en gederfde inkomsten.

Onder de luchtvaartmaatschappijen die misschien spijt hebben omdat ze te veel 737 Max hebben besteld, citeerde Sobie het Vietnamese VietJet Aviation JSC, waarvan hij zei dat het had besloten om zijn totale Airbus A320-vloot uit te breiden door 200 737 Max-jets toe te voegen. De uitbreiding is gebaseerd op een foutieve strategie om joint ventures aan te gaan op buitenlandse markten.
VietJet zei dat het de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten hield en dat het een beslissing over zijn bestelling zal nemen, zo gauw er meer bekend is.

Andere Aziatische luchtvaartmaatschappijen die hun bestelling herbekijken zijn de in financiële moeilijkheden verkerende Malaysia Airlines en Garuda Indonesia. Malaysia Airlines zei vandaag dat het zijn order voor 25 737 Max-jets zou herzien. Garuda Indonesia zei deze week dat het zijn bestelling voor 20 737 Max's zou kunnen annuleren. Vóór de crash was de bestelling van 49 al verminderd.

Lion Air, één van de top drie Max-klanten van Boeing in termen van totale bestellingen, had na de oktobercrash al 187 niet-geleverde bestellingen in twijfel getrokken. Het vertelde Reuters dat het op woensdag alle geplande 737 Max-leveringen zou stopzetten, totdat er later dit jaar een eindrapport over de crash zou verschijnen.

In Europa zeiden analisten dat Norwegian Air ook zijn Max-bestellingen zou kunnen annuleren. Het cancellen van de order zou een schuldverlichting brengen voor de luchtvaartmaatschappij, maar tegelijkertijd plaatsen in een verstopte Airbus-wachtrij of de bedrijfskosten verhogen als vluchten worden vervangen door minder zuinige jets.

Het verlieslatende Norewegian Air zei al in februari dat het de levering van 12 Max-vliegtuigen uitstelde van 2020 tot 2023 en 2024 om de uitgaven te verminderen en de focus te verleggen van uitbreiding naar winstgevendheid. Het werd de eerste grote luchtvaartmaatschappij die deze week publiekelijk zei dat zij compensatie van Boeing zou zoeken voor het aan de grond houden van de Max-vloot.

Voor veel grote maatschappijen zoals American Airlines Group Inc en China Southern Airlines Co Ltd maakt de 737 Max een klein deel van de totale vloot uit. Maar kleinere luchtvaartmaatschappijen Iceland Air, LOT van Polen en Norwegian Air Shuttle ASA waren van plan 737 Max-jets te gebruiken om respectievelijk 25 procent, 17 procent en 11 procent van hun zomerschema's te dekken, zei Goodbody-analist Mark Simpson, waardoor de druk op hen veel groter is door het aan de grond houden van de Max-vloot.

"Dit gaat invloed hebben op hun activiteiten en cashflow," zei hij. "Vooral in het Paas-piekseizoen volgende maand en mogelijk ook in de zomer ... Mensen zoeken naarstig naar reservevliegtuigen en die zijn er niet veel, dus zullen leasetarieven stijgen." Aan de andere kant zou de verminderde stoelcapaciteit, de luchtvaartmaatschappijen de mogelijkheid bieden de tarieven voor passagiers op te schroeven.