‘Mijn nieren gingen steeds meer achteruit’
14 Mar 2019, 18:43
foto
Dewradj Khaderoe


“Eerst had ik pijn aan mijn rug. Zo ben ik naar de huisarts gegaan. Ik kreeg pijnstillers, die de pijn nog erger hebben gemaakt. Ik ben weer naar de dokter geweest voor een algehele controle en de dokter zei tegen mij dat mijn nieren achteruit gaan. Toen ben ik verwezen naar de internist en zo ben ik beland bij Diapura.”

Dewradj Khaderoe (42) is vanaf 11 november 2016 dialysepatiënt. Al een hele tijd voordat hij naar de internist werd verwezen, had hij klachten. “Als ik werkte, kreeg ik pijnen aan mijn rug en werd ik snel moe. Ik dacht direct aan mijn nieren, want ik ging toen al elke maand naar de dokter voor controle en steeds gingen mijn nieren achteruit. Ik had toen wel last van suiker, maar nog niet van bloeddruk”. De laatste tijd kreeg hij echter ook steeds meer last van een te hoge bloeddruk (hypertensie). Jaarlijks wordt op de tweede donderdag in maart Wereld Nierendag herdacht. Dit jaar valt het op 14 maart.

Diabetes en dialyse
Verhoogde bloedsuiker (diabetes) is één van de belangrijkste redenen voor nierfalen. Diabeten met een slecht gereguleerde bloedsuiker lopen kans op ernstige complicaties en kunnen uiteindelijk in de dialyse belanden, zoals Khaderoe. In 2012 waren er in Suriname ruim 400 dialysepatiënten. Dat aantal is op dit moment zowat verdubbeld. Het aantal diabetespatiënten is ook zeer zorgwekkend: ruim 13% van de volwassen bevolking heeft diabetes. Behalve dat diabetes bij complicaties kan leiden tot nierfalen, zijn er ook een aantal andere complicaties zoals blindheid en amputaties.

‘Hoe ga ik mijn gezin verzorgen?’
Drie keer in de week meldt Khaderoe zich aan bij het centrum voor zijn dialysebehandeling. In de ochtend van maandag, woensdag en vrijdag pakt hij de bus vanuit Pontbuiten naar het centrum van Paramaribo, om van daaruit weer een bus te nemen die hem vlak bij het dialysecentrum brengt. Khaderoe kan zich nog heel goed herinneren wat er in hem omging toen hij zo’n drie jaar terug bij de dokter zat.

“Ik voelde me heel rot toen ik hoorde van mijn huisarts dat mijn nieren achteruit waren gegaan en ik moest dialyseren. Ik dacht direct aan wat er met mij zou gebeuren. Wat gaat er met mijn gezin gebeuren? Hoe ga ik mijn gezin verzorgen? Ik werkte 21 jaren bij een groot warenhuis in Suriname en toen ik begon te dialyseren en daarna weer naar het werk ging, hebben ze mij afgekeurd en een uitkering gegeven. Ze hebben me helaas bedankt. Ik kan niet meer werken en die sociale bijstand die ik krijg is ook niet voldoende. Op de één of ander manier moet ik toch wat verdienen, al is het een beetje. Ik verkoop dan wat bara’s en zo als ik naar Diapura kom en met dat geld leef ik, want die sociale bijstand van 325 SRD is niet genoeg.”

Chronische nierziekten wereldwijd
Elk jaar overlijden minstens 2,4 miljoen personen aan chronische nierziekten. Acute nierbeschadiging, een belangrijke oorzaak van chronische nierziekten, treft meer dan 13 miljoen mensen in de wereld. Daarvan leeft ongeveer 85% in landen met een laag of middeninkomen. De International Society of Nephrology (ISN) en de International Federation of Kidney Foundations (IFKF) willen als initiatiefnemers van deze Wereld Nierendag het bewustzijn vergroten over de hoge en toenemende last die nierziekten wereldwijd veroorzaken, maar ook voor de noodzaak van strategieën voor de preventie en het beheer van nierziekten.

Volgens de ISN en de IFKF wordt niertransplantatie beschouwd als de meest kosteneffectieve behandeling van chronische nierziekten. Het heeft echter hoge oprichtingskosten met betrekking tot infrastructuur en vereist zeer gespecialiseerde teams, beschikbaarheid van orgaandonoren en kan niet worden gedaan zonder dialyseback-up. Fysieke en wettelijke infrastructuurvereisten en culturele vooroordelen tegen orgaandonatie vormen vaak barrières in veel landen, waardoor dialyse de standaardoptie is.

Op je voeding letten
Khaderoe: “Ik wil aan de samenleving meegeven dat ze minder zout, adjee en kippenblokjes moet gebruiken. Je moet er heel weinig van gebruiken. Je moet op je voeding letten. Vroeger hield ik van alle soorten eten. Ik hield toen van veel zout. Nu gebruik ik veel minder specerijen. Vroeger hield ik van khari daal en ik at er veel van. Nu kan ik dat niet meer, want als ik soep eet, krijg ik veel vocht in mijn lichaam en dan word ik kortademig. Bij het eten drink ik een half cup water. Soft en sap kan ik wel drinken, maar heel weinig. Zo een halve cup per dag. Ik ben nu onder behandeling van de oogarts en krijg prikjes aan mijn ogen en dat komt ook door de suiker. Ik gebruik heel veel medicijnen. ‘s Morgens gebruik ik 6 tabletten, tegen 1 uur vier tabletten en ‘s avonds weer 6 tabletten.”

Khaderoe krijgt veel ondersteuning van zijn gezin. Zijn kinderen zijn 15, 11 jaar en 21 maanden oud en hij is gelukkig met hen. Elke middag zit hij met ze op het erf en kijkt hoe ze zitten te spelen. Vanwege zijn ziekte helpen ze veel thuis. Ze doen hun best, vertelt hij glimlachend. “De dokter heeft me verteld dat door de bloeddruk en suiker mijn nieren kapot zijn gegaan. Ik ging niet vaak naar de dokter voor controle, want als je veel naar de dokter ging, kwamen ze ook aan je bonus eind van het jaar. Ik deed vroeger aan sport, maar nu niet meer, want ik ben nu ook slechtziend. Ik hield wel van voetballen, maar doe het niet meer. En ik kijk ook geen voetbal meer, omdat ik slecht zie. Ik zit nu liever met mijn kinderen”, zegt Khaderoe.
Advertenties