Lima-Groep roept Maduro op af te treden

Een dozijn Latijns-Amerikaanse regeringen en Canada hebben vrijdag een vernietigende berisping gegeven aan de Venezolaanse president Nicolas Maduro. De legitimiteit van zijn binnenkort te beginnen tweede termijn is daarbij in twijfel getrokken. De landen hebben hem aangespoord om de macht over te dragen wat als de enige weg wordt gezien naar het herstel van de democratie in het door de crisis gehavende Zuid-Amerikaans land.

De scherpe kritiek kwam op een bijeenkomst in de Peruaanse hoofdstad van ministers van Buitenlandse Zaken uit onder meer Argentinië, Brazilië en Colombia. Er is gesproken over de confrontatie met de steeds autoritairder wordende Maduro. De landen ervaren de gevolgen van een groeiende uittocht van Venezolanen uit de economische chaos. De Venezolanen die hun land ontvluchten, zoeken hun heil grotendeels in die landen.

In een verklaring drong de Lima-groep er bij Maduro op aan zich te onthouden van het afleggen van de presidentiële eed volgende week donderdag. Ze moedigen hem aan in plaats daarvan de macht af te staan aan het door de oppositie gecontroleerde Congres totdat er nieuwe, eerlijkere verkiezingen kunnen worden gehouden.

"Alleen door het volledig herstel - zo snel mogelijk - van democratie en respect voor mensenrechten is het mogelijk om de politieke, economische, sociale en humanitaire crisis van het land op te lossen", aldus de diplomaten.

Nog voordat de resolutie werd aangekondigd, trok de bijeenkomst van de groep met de deelname van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo een scherp antwoord van de Venezolaanse minister van Buitenlandse Zaken, Jorge Arreaza. Hij beschuldigde de coalitie van het rechtstreeks nemen van bevelen van president Donald Trump, die Caracas vaak beschuldigt van het leiden van een economische oorlog tegen het land. "Wat een vertoon van vernederende ondergeschiktheid!", zei Arreaza op Twitter.

Venezuela was ooit een rijke olienatie, maar bevindt zich in een crisis na twee decennia van socialistische heerschappij. De crisis wordt gekenmerkt door hyperinflatie die het voor mensen moeilijk maakt om het schaarse voedsel en de medicijnen te betalen. Volgens schattingen van de Verenigde Naties zijn sinds 2015 zo’n 2,3 miljoen Venezolanen het land ontvlucht.

De Lima-groep werd meer dan een jaar geleden gevormd door overwegend conservatieve regionale regeringen die een crisis in Venezuela willen bestrijden die de regionale stabiliteit in toenemende mate bedreigt. De groep had zich aangesloten bij de VS en anderen in het veroordelen van de herverkiezing van Maduro in mei als een schijnvertoning. Maduro had het klaargespeeld om populaire tegenstanders te verbannen en de grootste anti-regeringspartijen van de verkiezingsrace te houden.

Terwijl de groep Maduro eerder als een "dictator" bestempelde en tot dialoog opriep, suggereert de harde resolutie van vrijdag dat Maduro moet aftreden, dat de leden hun geduld verliezen. Het is waarschijnlijk dat ze de VS zullen ondersteunen in een poging om de omstreden leider te isoleren en verder te straffen.

Onder andere beloofde de groep om de belangrijkste Venezolaanse functionarissen te beletten hun land binnen te komen en tegoeden te bevriezen die ze in het buitenland hebben. De resolutie drukte ook zijn steun uit voor een poging om Maduro te vervolgen bij het Internationaal Strafhof voor misdaden tegen de menselijkheid.
Maar buiten de verhitte retoriek, toonde de anti-Maduro coalitie scheuren langs ideologische lijnen.

De regionaal machtige Mexico was één van de eerste en grootste promotors van de Lima Group. Maar het stuurde een vertegenwoordiger op een lager niveau naar de vergadering van vrijdag die weigerde de resolutie te ondertekenen, als weerspiegeling van het non-interventiebeleid van de nieuwe linkse president van die natie, Andres Manuel Lopez Obrador. Maduro reisde voor de inauguratie van Lopez Obrador naar Mexico en had een persoonlijke ontmoeting met hem.

Maximiliano Reyes, de ondersecretaris van Mexico voor Latijns-Amerika en het Caribisch Gebied, zei dat hij de resolutie niet steunde omdat het in strijd is met het bevorderen van de dialoog, de geest waarin de internationale coalitie werd gevormd. "Mexico is ervan overtuigd dat dit soort actie, in plaats van een oplossing te vinden voor de situatie in het land, de levensomstandigheden van Venezolanen verder zou verslechteren," zei hij.

De Verenigde Staten is formeel geen lid van de Lima-groep, maar Pompeo heeft als toehoorder via videoconferentie deelgenomen aan de vergadering. Pompeo maakte deze maand een reis naar Latijns-Amerika, waarin hij de inauguratie van de Braziliaanse president Jair Bolsonaro bijwoonde en vervolgens in Colombia stopte om president Ivan Duque te ontmoeten. Zowel Bolsonaro als Duque hebben zich eensgezind uitgesproken tegen Maduro's regering in lijn met de Verenigde Staten.

De regering-Trump beschouwt Maduro's regering als een "dictatuur". Het heeft ongeveer 70 topfunctionarissen gestraft en de Amerikaanse banken geblokkeerd om zaken te doen met Venezuela, waardoor het land met geldgebrek financieel in de problemen zit.