Verklaring van grootopperhoofden is misleidend
11 Aug 2018, 17:28
foto
Sylvester Aboikoni


(Ingezonden)


Er is duidelijk wat mis met de ontvangst van de Saamaka gaama. Zoveel is zeker. De achterliggende redenen worden echter steeds meer duister. Welke machten zijn hier aan het werk? Waarom wordt de gaama niet door de president ontvangen zoals de traditie voorschrijft? Wat heeft de Saamaka stam gedaan dat zulks niet gebeurd? Zijn er andere redenen waarom dissidente groepen zoveel aandacht krijgen? Nu heeft ook granman Valentijn, samen met zijn collegae grootopperhoofden, zich in de discussie gemengd. Reden voor de president de ontvangst af te blazen. Er is immers beroep aangetekend dat via de media ook publiek wordt gemaakt.

Elke weldenkend persoon zal echter met verbazing opmerken dat het niet om een onderbouwd beroep gaat. Er worden namelijk geen aantoonbare redenen aangegeven om die ontvangst te stuiten, maar slechts een opsomming van feiten wordt gegeven. Een opsomming waaruit men makkelijk kan afleiden dat de president voorheen al de juiste keuze had gemaakt.

In de verklaring van grootopperhoofden staat duidelijk dat het de Matjaw-Lo is die de juiste opvolger kiest. De heer Banai valt dus uit de boot omdat die alvast niet door de Matjaw-Lo is aangewezen.
Ook geeft de verklaring aan dat, kort na het beëindigen van de rituelen rond het inslapen van gaama Belfon, de waarnemend granman al een schrijven richtte aan de president en de regering omtrent de opvolging. Die stukken werden ook op 16 januari 2018 aan DNA en de pers overhandigd, juist omdat de ontvangst van de gaama veel te lang op zich liet wachten.

De persoon die door een overgrote meerderheid van de Saamaka stam als haar gaama is geaccepteerd, een feit dat wordt bewezen door de officiële documenten die zijn ondertekend door de waarnemend granman en 9 hoofdkapiteins, is Albert Aboikoni.

De berichtgeving waarnaar de heer Valentijn onder punt 5 naar verwijst, is dus niet het feit dat intern in de stam verwarring bestaat over de opvolging van gaama Belfon, zoals de manier waarop punt 5 en voorgaande punten zijn verwoord zou kunnen laten vermoeden, maar is de berichtgeving aan de president en Surinaamse natie dat de nieuwe gaama op rechtmatige wijze is geïnstalleerd en vraagt voor een geschikte datum om naar de stad af te reizen. Deze documenten zijn publiekelijk bekendgemaakt. De verwoording in de verklaring van de grootopperhoofden zou dus licht tot misvatting kunnen leiden. Laten we aannemen dat dit onopzettelijk is gebeurd.

De realiteit is, en dat weten ook de grootopperhoofden, dat zodra een nieuwe granman door de stam is geïnstalleerd, deze door de president, voorheen de gouverneur, wordt ontvangen. De nieuwe granman beschikt daarvoor over bepaalde attributen die, al sinds de vredesakkoorden in 1763, enkel aan zijn ambt en functie ter beschikking zijn gesteld. Er kan maar één persoon in het bezit zijn van deze attributen. Er kan maar één persoon door het orakel van de ingeslapen granman worden aangewezen als opvolger. Er kan maaréén persoon door de ingeslapen granman tijdens diens leven, worden aangeduid.

Het ambt van grootopperhoofd kent trouwens geen kandidatuur. Zoals de grootopperhoofden terecht stellen beslist de Matjaw-Lo hierover. De verklaring van grootopperhoofden spreekt over kandidaten, maar dit mag absoluut niet worden geïnterpreteerd alsof personen zich beschikbaar kunnen stellen. Het gaat hier om individuen die weliswaar over een zekere achterban beschikken, maar gezien de traditie en de hierboven aangehaalde punten, niet in aanmerking kunnen komen voor de opvolging van gaama Belfon, hoewel zij pretenderen hierop recht te hebben.

Als de nieuwe granman naar de stad afreist, dan vereist de traditie dat deze door de president wordt ontvangen. De president beschikt over alle mogelijkheden om na te gaan of hij met de juiste persoon te doen heeft. In het bezit zijn van de attributen die bij zijn ambt horen en de geloofsbrieven ondertekend door de waarnemend granman en de hoofdkapiteins zijn het bewijs.

Laten we ons even voorstellen dat een ambassadeur van een bevriende natie zijn geloofsbrieven aan de president voorlegt. Op dat ogenblik is het niet belangrijk of er in het land van afkomst van de ambassadeur dissidente groepen staan schreeuwen dat zij dat ambt begeren of dat de ambassadeur niet de juiste persoon is. Die keuze is al gemaakt en daarvoor heeft de bevriende natie geloofsbrieven verstrekt. De president zal op basis daarvan de persoon ontvangen en accommoderen zoals het tussen bevriende naties betaamt.

Met hun verklaring plaatsen de grootopperhoofden zich helaas ook boven de Surinaamse regering. De president heeft immers, na zich voldoende te hebben vergewist van de legitimiteit van de betrokkene, beslist de opvolgende Saamaka gaama te ontvangen. Hij kiest dus niet uit drie kandidaten, zoals de media en bepaalde dissidente groepen ons telkens weer willen laten geloven, maar vergewist zich op basis van feiten wie wie is. Net zoals hij met een ambassadeur zou doen. Deze inmenging van de grootopperhoofden die aangeven zelf te willen bemiddelen omdat zij de president verwijten dat zijn houding niet volgens traditie is, kenmerkt zich door een hoge mate van hypocrisie en arrogantie. Niet in de eerste plaats omdat in de hele Marron geschiedenis het nog nooit is voorgekomen dat met betrekking tot de ontvangst van een nieuw geïnstalleerde granman inmenging of advies van andere grootopperhoofden die ceremonie verijdelt. Maar vooral omdat zij met die verklaring de President, en daarmee de Surinaamse natie, in deze een attest van onbevoegdheid toeschuiven!

Zou het niet beter zijn indien op dit ogenblik alle, zonder twijfel goedbedoelde inmengingen, even 'on hold’ worden gezet? De president heeft aangegeven de Saamaka gaama te willen ontvangen en te beëdigen. Dat is correct volgens de traditie. De president is heus mans genoeg die beslissing te nemen en beschikt over voldoende mogelijkheden om zich te overtuigen dat hij met de juiste persoon te doen heeft.

Daarna is het aan de nieuwe gaama om dialoog aan te gaan met oppositionele groepen in zijn gebied. De Saamaka gemeenschap omarmt een cultuur van dialoog, verzoening en consensus. Er is geen reden waarom dissidente figuren of groepen zouden moeten overgaan tot het uiten van bedreigingen en/of het plegen van geweld of illegale handelingen. De structuren voor inspraak bestaan. Laat de Saamaka het interne conflict intern oplossen.

De verklaring van de grootopperhoofden draagt zonder twijfel de beste bedoeling, maar is wellicht vanwege overhaasting verkeerd opgesteld. In elk geval kan je er geen enkel argument in terugvinden waarom de Saamaka granman niet door de president van Suriname zou moeten worden ontvangen.

Kapitein Sylvester Aboikoni
Advertenties