Blok, zijn Europa en Trump

Stef Blok, de Nederlandse minister van Buitenlandse zaken heeft op dinsdag 10 juli in Den Haag de volgende retorische vraag gesteld: “Noem mij een voorbeeld van een multi-etnische of multicultureel samenleving waar de oorspronkelijke bevolking nog woont. (…) en waar een vreedzaam samenlevingsverband is. Ik ken hem niet”. Op het antwoord “Suriname” gaf Blok aan dat Suriname een “failed State” is. Naast een onzinnig argument om dit te onderbouwen schaart Blok zich ook in de rij van mensen als president Trump die niet zo lang geleden enkele ontwikkelingslanden of landen in ontwikkeling aanduidde als “shithole countries”.

Europa en zijn koloniaal verleden
Europa en de mensen wiens voorvaderen uit Europa afkomstig zijn en die geprofiteerd hebben en/of nog steeds profiteren van de gecreëerde enorme ongelijkheid in de wereld moeten zich wat bescheidener opstellen als het gaat om de historische ontwikkeling van de wereldorde. Te weinig mensen staan stil bij de vraag waarom enkele Europese talen de wereld domineren. Talen als Engels, Spaans, Frans, Portugees en in mindere mate Italiaans, Duits en Nederlands.

In de 9e eeuw hebben de Chinezen buskruit uitgevonden. Deze springstof werd door de Chinezen gebruikt voor het maken van vuurwerk voor feestelijke manifestaties. Later werd het gebruikt voor het maken van wapens om zich te beschermen c. q. te verdedigen. Het waren Europeanen die het buskruit misbruikten voor het maken van wapens met als oogmerk imperialistische doeleinden. Landen en volken te veroveren en onderdrukken. Ironisch genoeg hebben zij hun wandaden consequent verpakt als “Het brengen van Westerse beschaving”. Maar wie waren de beschaafden in die tijd?

De Verenigde Staten van Amerika en Europa
De Verenigde staten van Amerika en velen ander landen zijn opgebouwd d.m.v. slavernij. Dit is de meest gruwelijke uitbuiting van de mens geweest. Het gaat om jarenlange onvrijwillige onbetaalde arbeid ten behoeve van de onderdrukker. Bij de afschaffing van de slavernij werden niet de slaven, maar de slavenhouders gecompenseerd.

Na de afschaffing van de slavernij worden grote groepen van mensen door Europeanen geronseld en naar alle delen van deze wereld getransporteerd om daar te zwoegen tot meerder glorie van Europa en zijn partnerstaten.
Weet minister Blok dit niet?

Haïti en Afrika
Heden ten dage kan je nog mensen tegen die Afrika en Haïti respectievelijk als mislukt continent en als mislukte staat aanduiden. Maar wat weet men van de geschiedenis van dit continent en van deze staat?
Haïti dat sinds 1697 kolonie van Frankrijk was werd op 1 januari 1804 een onafhankelijke staat. Tijdens de bevrijdingsoorlog wist het Haïtiaanse leger onder leiding van Toussaint L’ Ouverture het Franse leger te verslaan. Haïti had daarmee een heldhaftige daad verricht, die niemand – gezien de machtsverhoudingen van die tijd - voor mogelijk hield. Frankrijk echter legde voor de Haïtianen – om erkend te worden - een schadevergoeding van ruim 150 miljoen Franc op.

Er was in die dagen geen enkele staat of Internationale organisatie die Haïti hulp bood of een vorm van samenwerking wilde aangaan met dit land, zoals in de zestiger jaren - een eeuw later - dat het geval was met Cuba. Hoewel in 1830 de schadevergoeding werd gehalveerd, duurde het tot 1947 voordat Haïti zijn 'schuld' bij Frankrijk had vereffend. Het is onnodig te vertellen dat de deplorabele staat waarin Haïti kwam te verkeren het gevolg is van deze vorm van roofzucht en machtsmisbruik door de koloniale heerser.

Tijdens een koloniale conferentie– die van november 1884 tot februari 1885 onder leiding van de Duitse Kanselier Otto von Bismarck te Berlijn plaatsvond werd Afrika opgedeeld in 40 landen, die vervolgens onderling werden verdeeld tussen 7 grote Europese staten. Deze conferentie werd naast de Europese staten ook door Verenigde Staten van Amerika bezocht. Er werd op geen enkele wijze rekening gehouden met de ruim 10.000 Afrikaanse stammen die verspreid over Afrika woonden. Zelfs het Frankrijk dat in 1789 begon met een revolutie die de wereld de mooie leus “Vrijheid, gelijkheid en broederschap” schonk, was prominent aanwezig op de graaiconferentie in Berlijn. De roof van Afrika’s grondstoffen kon beginnen. Goud, cacao, koper en nog vele grondstoffen vonden onbetaald hun weg naar Europa. Er heeft daarvoor en daarna een constante accumulatie plaats gehad van grondstoffen die ten onrechte aan de mensen uit de zogenaamde koloniën werden ontnomen.

Dit had de heer Blok toch moeten te weten. Hij moest toch weten dat dit onder andere geleid heeft tot een accumulatie van rijkdom in een klein deel van de wereld en die tot gevolg had de verarming van het andere deel van dezelfde planeet. Dit geeft mensen uit de voormalige koloniën bij een tijdelijk of permanent bezoek aan Europese landen een vrijbrief om aan te geven dat ze hun rijkdommen zijn nagereisd.

Suriname failed State?
De Nederlandse minister slaat de plank volkomen mis door Suriname een failed state te noemen of hij kent de betekenis van failed state niet. Ik sluit het laatste niet uit, aangezien de minister een boterzacht argument gebruikt, namelijk de rol van etniciteit, om zijn stelling te onderbouwen. Maar juist op het gebied van etnische tolerantie zou Suriname Nederland aardig wat kunnen leren. Blok gaat voorbij aan de verbroederingspolitiek waarmee Lachmon en Pengel in de vijftiger jaren begonnen.

Om de etnische tolerantie in Suriname aan te geven gebruiken we gemakshalve te vaak de situatie dat in de Keizerstraat een Moskee naast een Synagoge staat. Sterker dan dit statisch voorbeeld is de manier waarop wij elke dag met elkaar omgaan. Het toppunt van etnische tolerantie is gedemonstreerd toen Goede Vrijdag en Holi op een en dezelfde dag vielen. Bij die gebeurtenissen gaan respectievelijk de christenen hoofdzakelijk in het wit gekleed naar de kerk, terwijl de hindoes – en steeds meer niet-hindoes – elkaar besproeien met vloeistof van verschillende kleuren.

Bij navraag bij autoriteiten is gebleken dat er op die dagen geen opzettelijk baldadigheid heeft plaats gevonden dat gerelateerd is aan de ingetogenheid van de christen en de uitbundigheid van de Holi-vierders.

Machthebbers van vandaag
We zijn geen failed state, maar wij allen weten dat Suriname het stukken beter kan doen. Machthebbers in onze landen moeten niet afgeven op kolonisatoren en tegelijk net als hen zich verrijken ten koste van het volk.
Democratie vereist een goed geschoold waakzaam volk, dat zijn leiders optimaal controleert en op de daartoe vastgestelde momenten ter verantwoord roept.

Democratie die in dienst staat van duurzame ontwikkeling vereist leiders die zich laten controleren, met name door het parlement en de media.
Blok heeft de plank misgeslagen. Aan ons, maar vooral onze leiders om te tonen geen perfecte imitators van de voorvaderen van Blok te zijn.

Hans Breeveld
Politicoloog
hansbreeveld@gmail.com