Column: Politieke Borrelpraat 384

“Wat gaat dat snel, de laatste maand van het jaar is in volle vaart aangebroken.”
“Ja, dat merk ik aan die jengelende kerstdeuntjes om de zo geroemde kerstsfeer erin te krijgen.”
“Jawel, beste broeder, de sfeer om in een paar weken meer uit te geven dan in een heel kwartaal.”
“Ja, maar de handel en z’n personeel moeten toch ook leven? En we willen toch minstens een keertje per jaar kerstkalkoen en met ananas gevulde rollade eten in plaats van rijst met kouseband?”
“Oh Ne-der-land, geef me rijst met kouseband, oh…”
“Sjaak, zuip, klets, maar zing hier niet!”
“Nou, daar in het koude Noorden wordt het straks het ‘avondje van Boeboelaas en Pieterbaas.”
“Nou Sjaak, dáár kan je gaan zingen: Zie ginds komt de stoomboot…, hoor wie klopt daar kinderen…, Sinterklaas kapoentje, gooi wat in m’n schoentje…”
“Boi, vooral dat laatste lied zongen we met overgave; van het tweede woord werden de eerste en de tweede lettergreep heel luid met extra klemtoon gezongen, en van het laatste woord werd de ‘sch’ vervangen door de eerste klank van onze hoofdstad.”
“Jeetje, stelletje losgedraaide vleugelmoeren! En wat zei de juf daarvan?”
“Die kwam uit het Noorden, dus ze snapte er geen jota van waarom wij zo zongen en bij het laatste woord in de deuk lagen, de meisjes incluis.”
“Zo te zien hebben jullie geen racistische trauma’s van dat feest overgehouden.”
‘Welnee, jongste zuiplap in ons midden, het was voor ons, basisschoolleerlingen, een happening van-daar-heb-je-me-niet. Vooral als die onnatuurlijk zwart geschminkte Pieten met hun felrode lippen en carnavaleske pofbroekjes met pepernootjes begonnen te gooien en met hun printabezems begonnen te zwaaien. Boi, als je ons over elkaar zag rollen, grollen en brollen om die dingen van het schoolerf op te rapen en met zand, schelpjes en stukjes gedroogde hondendrollen en al in onze mond te proppen, dát was opperste lol!”
“Jakkes, ongelooflijk. Maar als jullie zo genoten hebben van dat oer koloniale bakrakinderfeest, wat vinden jullie dan van die heisa die er tegenwoordig over wordt gemaakt in het land van herkomst?”
“Tja, dat wordt steeds heftiger, totdat de meerderheid dat gedoe van een minderheid niet meer pikt en er een keertje stevig op los gaat timmeren, dan a keba.”
“Zelfs die Rutte-goeie-grutte zegt dat hij dat feest met z’n parlement gaat vieren.”
“Maar die Zwarte Piet is echt wel een racistische uitbeelding en je hebt daar dan jongeren en ouderen die dan tegen zwarte Nederlanders zeggen: ‘Hé roetmop, hé Sambo, ga’es effe door de schoorsteen schuiven’ en dat soort dingen.”
“Ja, maar wat verwacht je anders van bepaalde boerenkinkels die niet bepaald een voorbeeld zijn van breed geschoold denken en etnische verdraagzaamheid? Dat maakt dat feest toch niet fout?”
“Het zijn altijd aan beide kanten een paar rotte appels in de mand; die maken de rest van het fruit te schand.”
“Maar nu wordt die tolerante blanke meerderheid in heel West-Europa ook steeds minder tolerant tegen hardwerkende minderheden in hun midden.”
“De kruik gaat te water tot hij barst.”
“Aan elk touw komt een eind.”
“Dat werelddeeltje daar zit van oudsher vol met fascistische tradities; al die koningshuizen waren in hun glorietijd toch super fascisten bij elkaar, die hebben toch ontelbare oorlogen tegen elkaar gevoerd en hebben tot zelfs twee wereldoorlogen op hun naam staan?”
“En via hun koloniën is dit fascisme overgeplant naar Afrika en de Amerika’s.”
“Bedoelen jullie ook Suriname?”
“Maar natuurlijk! Kijk bijvoorbeeld waar al die onderofficieren opgeleid zijn, die in februari 1980 in opstand kwamen tegen het ouderwets koloniaal gezag hier. Op Stoelmanseiland? Of in het Prins Bernhard Kampement aan de Gemenelandsweg met het vervolg in de kazernes in Nederland?”
“Ik ben het niet eens met jullie uitspraak dat Europa vol zit met fascisme.”
“Beste jongere sopibrada in ons midden, loop het rijtje landen in Europa af en zeg me of dat geen landen met een eeuwenoude militaire traditie zijn: Italië? Frankrijk? Spanje? Engeland? Nederland? Duitsland?”
“België niet. En dat land had geen koloniën.”
“Jawel! In de 19e eeuw had de Belgische koning Leopold II een enorm stuk binnenland van Afrika als bezit verworven: de Vrijstaat Congo en in 1906 werd het door de Belgische staat overgenomen, vooral toen bleek hoe rijk het was aan natuurlijke hulpbronnen, zoals diamant en koper.”
“Daar komen allerlei machten op af, zoals vliegen op de stroop, zoals ze bij ons op de bauxiet en nu op ons goud en rondhout afkomen.”
“En op onze rijke visgronden. En onze eigen corrupte landgenoten verkwanselen onze rijkdommen voor een handjevol tyuku, met als gevolg dat we niet genoeg inkomsten hebben om ons onderwijs, de zieken- en bejaardenzorg en de munteenheid stabiel te houden.”
“Klopt helemaal. Hoe kan het anders dat in nog geen veertig jaar tijd de waarde van ons geld zakte van 1 op 1,80 voor de US dollar, naar 1 op 7500 vandaag de dag. Door wie komt dat? Door al die honderdduizenden mensen die tot hun pensioen keihard gewerkt hebben voor dit land?”
“Of komt het door een stelletje gladde praters, dan van de ene kant, dan van de andere kant, dan weer van de ene kant, die met hun Mooiweer gepraat elke gelegenheid te baat namen en nemen om met onze verdiensten te gaan chillen en shoppen in het buitenland en hun bankrekeningen aldaar te spekken?”
“Klaag maar niet; jullie ouderen hebben dit als verdeeld kiezersvolk zelf gewild en al die jaren gedoogd. Vertel me liever hoe het daar in Belgisch Congo afliep.”
“Helemaal niet zo best, jongeman. De Belgen brachten wel infrastructuur, havens, een rechtssysteem, onderwijs, religie, zoals andere koloniale machten in hun kolonies deden, maar alles natuurlijk volgens hun maatstaven en met een scherpe scheiding tussen blank en zwart. Zo ook de Belgen in de Congo.”
“Een tekenend voorbeeld is de eerste uitgave van het stripverhaal van Kuifje, getiteld: Tintin aux Congo, later uitgegeven als Kuifje in Afrika. Zo dacht men toen over de locals in de kolonie.”
“Dat gaat op den duur grote problemen geven.”
“Dat klopt. De jongere locals studeerden, werden zich bewust van hun underdogpositie, wilden zeggenschap en proefden macht dankzij het westers systeem van parlementaire democratie.”
“En toen werd Belgisch Congo onafhankelijk?”
“Jawel, in 1960, maar toen kwamen de onderlinge geschillen naar boven: de gekozen premier Lubumba en de president Kasavubu werden nauwelijks 11 dagen na de onafhankelijkheid geconfronteerd met de afsplitsing van de grondstoffen-rijke provincie Katanga onder leiding van Moise Tsjombe.”
“Ai, dat was me een gedoe op wereldniveau; overal in het nieuws hoorde je deze namen: Tjsombe, Lubumba en Kasavubu.”
“Het werd helemaal mooi toen de communistisch georiënteerde premier Lumbumba de hulp inriep van de Russen onder leiding van de beruchte Nikita Chroetsjev. Midden in de Koude Oorlog kreeg de Sovjet Unie een gouden kans om een rijk grondstoffengebied midden in de westerse invloedsfeer in te palmen, boi, Nikita seni toepen enzo. Amerika dyompo krei, VN bari: hey, Europa taki: strei.”
“Jeetje, dat was spannend, dus de Russen zenden troepen om hun mannetje Lubumba te steunen. En toen?”
“Fascisme, mi boi, helemaal fascisme gesteund door kapitalisten: Tsjombe pleegt vanuit Katanga een coup en zet premier Lumbumba af, dan weet die te ontsnappen, weer opgepakt, gevechten, moordpartijen daar in dat land. Verschrikkelijk!”
“Ai, er is toch een spannende roman over geschreven, getiteld: ‘De laatste trein uit Katanga’ dat later ook verfilmd is?”
“Klopt, ik heb dat boek toen figuurlijk verslonden, geleend uit de CCS-bibliotheek, toen ze nog in zowat elke buurt een filiaal hadden.”
“Maar dat ding van Katanga had toch een dramatisch staartje: de VN-secretaris-generaal gaat zich persoonlijk inzetten voor de vrede en bij zijn vierde reis naar Congo wordt zijn toestel vlak voor de landing neergeschoten, alle inzittenden komen om het leven.”
“Ook de secretaris-generaal van de VN?”
“Ook hij; overal in het nieuws kon je dit horen, de wereld was echt in shock. Die man had een aparte naam: Dag Hammerskjöld, een Zweed, een zeer geschikte en sympathieke VN-man. Suriname heeft zelfs twee herdenkingspostzegels voor hem uitgegeven.”
“Maar we dwalen weer eens af, we hadden het over het fascisme in Europa en zijn invloed wereldwijd. Kijk wat er nu tussen de USA en Engeland gebeurt, die Trompet ondersteunt zo een racistische Britse vrouw, sommigen beweren dat zij een transgender is, maakt niet uit, maar die zit de boel daar onder het mom van ‘Brittain First’ op te stoken tegen alles wat vreemdeling en vooral moslim is.”
“Ai, en Engelse parlementariërs zijn woest op president Donald Tweet dat hij haar al tweetend ondersteunt.”
“En die sma heeft terug getweet; ze bedankt de Trompaan en vraagt meer steun, jeetje, in wat voor gekke wereld leven we?”
“En dit soort mensen zit ook in Nederland en voelen zich gesterkt door dit soort acties.”
“Daarom mi e taki: laat die kemphanen in Nederland flink gas terug nemen met dat ophitsen tegen Zwarte Piet, want als die bakramidden- en ondermoot daar genoeg van krijgt, is het Leiden in last.”
“En het waren de Hollandse immigranten die Sinterklaas naar de USA brachten; daar werd het verbasterd tot Santa Claus, maar die zwarte Piet werd er wel uitgegooid en Santa rijdt niet op een schimmel, zoals de Sint, maar laat zich met zijn slee vol geschenken door een span rendieren langs de maneschijn voorttrekken.”
“Zo zie je hoe de smeltkroes van culturen werkt. Sinterklaas-Santa Claus-Thanksgiving-Christmas eve, round the christmas tree, turkey, jingle bells, Stille Nacht….”
“Ja, maar hoeveel van de geboorte van Jezus Christus is er bij dit hedendaags kerstfeest nog terug te vinden?”
“Mang, laat ons eenmaal per jaar het meest wereldwijde feest lekker vieren; give the people what they want. In januari zullen we weer verder klagen en op Bouta verder schelden, no problem, ma’dan un feeste wan feeste, un (vr)ete wan ete, un zuipe wan zuipe en un sutu wan sutu, wan frag bombel in rook; dit jaar op het onafhankelijkheidsplein, een goede ontwikkeling.”
“Yeah, kon bieggien zuip dyaso, drinken, jongens, zuipen.”
“Geef Jules sap voor de rest van de avond; hij is al onder de olie.”


Rappa