Zimbabwe: President Mugabe weigert af te treden
16 Nov 2017, 18:25
foto
Een straatverkoper leest de krant in centraal Harare, Zimbabwe. (Foto's: Reuters


Ministers van de Zuid-Afrikaanse regering zijn in Harare voor crisisbesprekingen met de afgezette president Robert Mugabe en militaire leiders die de macht hebben overgenomen. Ze proberen een overeenkomst te bereiken over de toekomst van Zimbabwe en de man die het land 37 jaar heeft geleid en nu onder huisarrest staat.

President Mugabe blijft vasthouden dat hij de enige legitieme leider is en weigert af te treden. Er wordt druk uitgeoefend op de 93-jaruge Mugabe om het aanbod voor een eervol aftreden te accepteren. Mugabe heeft geen plannen om eerder af te treden dan de presidentsverkiezingen die voor volgend jaar gepland staan.

De Southern African Development Community (Sadc) leidt de gesprekken in Harare. De Zimbabwaanse oppositieleider Morgan Tsvangirai heeft gezegd dat Mugabe moet aftreden. Het hoofd van de Afrikaanse Unie, de Guineese president Alpha Conde, heeft gewaarschuwd dat de unie "zal in geen geval" de militaire machtsovername zal accepteren. Hij heeft het leger verzocht om terug te keren naar de kazerne en terug te keren naar de constitutionele orde.

President Mugabe is aan het bewind geweest sinds de blanke minderheidsregering in 1980 werd verdreven. Echter heeft de machtsstrijd over wie hem zal opvolgen, de regerende Zanu-PF partij in de afgelopen maanden verdeeld. De strijd over de opvolging gaat tussen de presidentsvrouw, Grace Mugabe en de vroegere ondervoorzitter van de partij, Emmerson Mnangagwa.

Mugabe koos vorige week voor zijn vrouw en ontsloeg Mnangagwa, een veteraan in de antikoloniale strijd van Zimbabwe. Die stap was er één te ver voor de militaire leiders, die woensdag de controle van het land hebben overgenomen. De overname van het leger betekende de instorting in minder dan 36 uren van de veiligheids-, inlichtingen- en patronagenetwerken, die Mugabe 37 jaar aan de macht hebben gehouden en hem hebben gemaakt tot de “Grote oude man van de Afrikaanse politiek.”

Een rooms-katholieke priester die Mugabe al jaren kent, pater Fidelis Mukonori, probeert een deal te sluiten over zijn toekomst met het leger. De Zuid-Afrikaanse minister van Defensie, Nosiviwe Maphisa-Nqakula, en staatssecretaris van Veiligheid, Bongani Bongo, hebben Mugabe namens de Sadc ontmoet. Zuid-Afrika is de huidige voorzitter van de Sadc. De knelpunten zijn naar verluidt de rol die Mnangagwa zal krijgen en de veiligheid van het gezin van Mugabe.

De Britse vertegenwoordiger van Zanu-PF, Nick Mangwana, heeft gesuggereerd dat Mugabe ceremonieel aan de macht zou kunnen blijven tot het partijcongres in december, wanneer Mnangagwa formeel als partij- en nationale leider zal worden geïnstalleerd.

Zuid-Afrika herbergt miljoenen Zimbabwanen die zijn gevlucht nadat de economie van het land in 2008 was ingestort. Het land heeft een speciale interesse om de stabiliteit te herstellen. De Sadc-missie zal aandringen op een democratische oplossing. Het orgaan, dat 16 landen vertegenwoordigt, ondersteunt geen regeringen die door een staatsgreep zijn gevormd. Het zou een gevaarlijk precedent scheppen in de grotendeels vreedzame regio. Een spoedvergadering met Sadc vindt plaats in het naburige Botswana. Er zal worden geprobeerd een oplossing te vinden.

De oppositie heeft partijen aangespoord om spoedig een oplossing te bereiken, opdat de democratie in het land kan worden hersteld. Tsvangirai, hoofd van de oppositionele Movement for Democratic Change-Tsvangirai (MDC-T), heeft in een verklaring vandaag, donderdag, laten optekenen: "In het belang van het volk moet Robert Mugabe ontslag nemen ... onmiddellijk". Tsvangirai, die in het buitenland is voor de behandeling van kanker, heeft ook opgeroepen tot een "onderhandelde allesomvattende overgangsmechanisme" dat zou leiden tot "diepgaande hervormingen" en vrije en eerlijke verkiezingen.

Zijn oproep werd herhaald door een andere oppositieleider uit de Zimbabwe, Tendai Biti. Hij zei: "Het is dringend dat we teruggaan naar de democratie ... dat we teruggaan naar legitimiteit, maar we hebben een overgangsperiode nodig en ik denk, ik hoop, dat die dialoog nu kan worden gevoerd tussen het leger en de Zimbabwanen."

Er zijn geen meldingen geweest van onrust in Zimbabwe en tot nu toe lijkt dit een strijd te zijn binnen de Zanu-PF. Correspondenten zeggen dat veel mensen hebben aanvaard dat president Mugabe uit zijn ambt wordt ontheven. Straten in Harare zouden stiller zijn dan normaal, maar mensen gaan hun normale gang. De staatstelevisie en radiostations hebben hun reguliere programmering opgepakt. De media die meestal de regeringslijn volgt, maakte vandaag duidelijk dat er een nieuwe lijn is. Opvallend was de afwezigheid van moeilijke vragen over wat het leger aan het doen is. ”Landelijk niets nieuws”, staat in The Herald, een krant die eigendom is van de overheid. Gisteren stelde het de lezers gerust dat er “geen militaire overname” was. Sommige particuliere kranten hadden de moed om een mogelijke einde van Robert Mugabe’s macht aan te kondigen. “Overgangsregering gepland…Mugabe in het nauw gedreven,” kopt de Financial Gazette vanmorgen. Het voegt eraan toe “Zimbabwe ruikt het einde van een tijdperk.” NewsDay pakt in het commentaar uit met: “Het kan simpel worden betiteld: Het einde van een fout. Een 37-jaar oude fout.”
Advertenties