Hof van Justitie werkt aan structurele oplossingen

In het zittingsjaar oktober 2016 tot en met september 2017, zijn er 5.653 nieuwe rechtszaken ingediend en zijn er 9.840 uitspraken uitgerold. “Zo goed en zo kwaad als mogelijk hebben we het afgelopen zittingsjaar kunnen afsluiten, met alle ons rechtens ten dienste staande middelen, wilskracht en energie”, zei waarnemend Hofpresident Iwan Rasoelbaks.

De Hofpresident sprak maandag tijdens de opening van het nieuwe zittingsjaar. Hij heeft een overzicht gegeven van de rechterlijke organisatie. Van de negentien rechters doen veertien zittingen in de civiele sector, tien zijn belast met de strafsector en negen werken als rechter-commissaris. “U merkt dat de negentien rechters over en weer dienst doen in de verschillende sectoren alsook in hoger beroep. Willen we de rechters vast in de sectoren hebben voor meer efficiëntie en snelheid, dus kortere doorlooptijden, dan zouden we op dit moment 33 rechters moeten hebben.” Rasoelbaks verwacht dat het komende zittingsjaar nog meer zaken worden ingediend. “Meer rek zit er op dit moment niet in.”

Het tekort aan rechters, ontbreken van gerechtelijke ondersteuning voor de rechters door schrijfjuristen zorgt voor lange doorlooptijden en toename in achterstanden in beslissingen. “Hieraan zal er structureel een halt moeten worden toegeroepen.” Het Hof wil daarom kundige praktijkjuristen in dienst te nemen. Tien personen hebben zich hiervoor aangemeld en zij doorlopen nu een onderzoeksfase, waarna het Hof de regering zal vragen om hen te benoemen.

Ook zijn er al kandidaten voor de RIO-opleiding civiel die medio 2018 start. Hun selectie is in afrondende fase. “Hun tweejarige opleiding zal gefinancierd worden uit EU-middelen. Daar achteraan zal de vijfjarige raio-opleiding van start gaan.” Een andere remedie is de opleiding schrijfjuristen, die begin 2018 start en 15 maanden duurt.

Grondige onderzoeken en testen
Rasoelbaks garandeert namens het Hof aan advocaten en rechtzoekenden dat er “geen concessies” worden gedaan aan deskundigheid, zelfstandigheid en objectiviteit, kwaliteit, integriteit en attitude van alle kandidaten. Zij ondergaan grondige onderzoeken en testen. “De opleidingen worden gegeven door Surinaamse en Nederlandse docenten en trainers, alles binnen het kader van de samenwerking met de Raad voor de Rechtspraak van Nederland.”

De Hofpresident gaf aan dat vanaf december de opgestapelde achterstanden in beslissingen in hoger beroep civiele sector projectmatig zichtbaar zullen verminderen. In de tweede helft van 2018 zijn deze nagenoeg weggewerkt. De minister van Financiën heeft de nodige middelen al beschikbaar gesteld. Onder verantwoordelijkheid en supervisie van de rechters zullen deze achterstanden worden weggeschreven.
“Vreest u niet advocaten en justitiabelen, achterstanden zullen naar alle waarschijnlijkheid niet meer worden opgebouwd in de mate zoals dat nu het geval is.” De tien nieuwe praktijkrechters zullen dan ook recht spreken en de eerste groep schrijfjuristen civiel zullen bijdragen om productie te blijven leveren. Daar achteraan komen de rio’s en de raio’s.

Vijf strafkamers
Het Hof heeft intussen vijf vaste strafkamers in hoger beroep ingesteld. Elke kamer bestaat uit een voorzitter en twee vaste leden. “Het resultaat van deze efficiëntieslag zal te merken zijn aan het eind van dit zittingsjaar.” Er moeten nu nog wat overgangszaken in verschillende kamers worden afgehandeld. “Het beoogde doel hiervan is rechtseenheid in en ontwikkeling van de strafrechtspraak.”

Het Hof staat voor oude en nieuwe uitdagingen, gaf de Hofpresident aan. Voor een efficiëntere en transparante rechtsbedeling komt het Hof met enkele verbeteringen. Er is ruimte gemaakte op de aanbiedings- en verzoeningsrol om versnelde echtscheidingen te doen. Advocaten mogen vanaf nu het verzoek namens hun cliënt doen om na de verzoeningscomparitie direct vonnis te wijzen. De Orde van Advocaten is al op de hoogte van de regels en voorwaarden. Om energie en middelen te besparen, kunnen processtukken nu in enkelvoud worden ingediend.

Managementteam
Voor een efficiëntere doorstroming van zaken en beschikbaarstelling van vonnissen, komt er een management team binnen de rechterlijke organisatie in de eerste helft van 2018. Eerst voor de civiele sector en later in de strafsector. Het Management team zal brieven en klachten in behandeling nemen, zorgen dat ze besproken en aangepakt worden en dat er een uniforme en transparante wijze van procederen wordt ontwikkeld en bevorderd. Vanaf de indiening tot en met de uitgifte van het vonnis door de balie. Individuele rechters blijven verantwoordelijk voor het reilen en zeilen op hun rol. Zij zullen participeren in het sectoroverleg ter verbetering en ontwikkeling ervan.

Rasoelbaks die eerder gewag maakte van een persrechter, kondigde maandag aan dat er een public relations afdeling komt. Deze moet zorgen voor meer transparantie, vooral over “aandachttrekkende en maatschappelijk relevante rechtsprocessen” naar rechtszoekenden en de samenleving. De opzet ervan zal eind 2017 gereed zijn en het projectvoorstel wordt dan voor goedkeuring en financiering bij de regering ingediend.

U kunt hier het overzicht van het Hof van Justitie downloaden

Overzicht_HvJ_2016-2017.pdf