USV: Wie is schuldig aan faillissement gezondheidszorg?

Dat de financiële crisis weerslag zou hebben op de belangrijke instituten als onderwijs en gezondheidszorg was verwachtbaar. Wie zijn daarvan de schuldigen? De onderwijzers en/of de medici? We zullen ons in dit artikel beperken tot de perikelen rond de gezondheidszorg.

Gezondheidszorg aan zet op het schaakbord
Het doel is om de aanbesteding goedgekeurd te krijgen voor het project Huisartsen Informatie Systeem (HIS) dat in aanbestedingsfase is en totaal SRD 13 miljoen zal kosten. De minister van Volksgezondheid moet gelijk een missionaris de missie volbrengen en de ongelovigen bekeren. Er heerst een waas van geheimzinnigheid over de aanbesteding van dit project. Het Assembleelid Sharman vraagt om dit 'on hold' te plaatsen. De president als groot schaakmeester wilde dat deze kwestie in een comité generaal besproken wordt vanwege gevoelige informatie. Een pikant detail is o.a hoge salarissen van artsen en specialisten. De comité generaal werd tot 2 maal toe uitgesteld.

'Mayday, Mayday, we're sinking...': Situatie gezondheidszorg alarmerend!
Als uit een diepe slaap herrezen heeft minister Pengel in de openbare DNA vergadering van 20 juli 2017 alarm geslagen over de zorgwekkende toestand in de gezondheidszorg. Twee gezondheidsinstellingen zijn technisch failliet en is de kwaliteit en continuïteit van de zorg niet meer gegarandeerd. Naast het aspect van te weinig financiële middelen, bestaat er ook een scheve verhouding. Er wordt in Suriname teveel uitgegeven aan artsen. Het gaat om ongeveer 47% van de inkomsten die naar medici gaat, terwijl slechts 20% besteed wordt aan ziekenhuizen. Daarnaast trekt 20% van de verzekerden 80% van de beschikbare middelen.
“De situatie in de ziekenhuizen is onhoudbaar, omdat er jaren geen structurele maatregelen zijn getroffen. De problemen bestaan allang, maar werden gemaskeerd door compensatie vanuit het eigen vermogen. Er zijn nooit fundamentele maatregelen genomen om de inkomsten en kosten in lijn met elkaar te brengen! Uiteindelijk is er geen geld om aan de maandelijkse verplichtingen te voldoen”, aldus de minister (Dagblad Suriname 21 Juli 2017).

Benauwdheid binnen gezondheidszorg
Met een zeker gevoel van ongerustheid heeft de Unie van Surinaamse Vrouwen (USV) kennis genomen van de aankondiging van het faillissement van de ziekenhuizen door de minister van Volksgezondheid. Een ernstige levensbedreigende situatie wat blijkbaar bij velen nog niet goed doordringt, nl. hoe gevaarlijk deze situatie is. Door de financieel economische situatie kan de overheid de ziekenhuizen en andere zorginstellingen niet meer subsidiëren. De Medische Zending kan de medische zorg in het binnenland niet meer garanderen. De ziekenhuizen krijgen sinds 2014 geen subsidies. Hoe heeft het zover kunnen komen en wie zijn verantwoordelijk hiervoor?

Misleiding en miskenning
Met de recente uitspraken gedaan door minister Pengel in DNA op 20 Juli jl. dat hij op de hoogte was van de problemen in de ziekenhuizen, die allang bestaan maar dat ze gemaskeerd werden is een ernstige vorm van misleiding waarvoor de minister op zijn minst een brevet van ongeschiktheid verdient! Het is schandalig dat de bewaker van de gezondheidszorg zwijgzaam heeft toegestaan dat het heel systeem in elkaar stort en dat daardoor het leven van vele mensen in gevaar wordt gebracht.

Volgens de minister zijn zeker twee ziekenhuizen technisch failliet. Echter is de heer Manodj Hindori (voorzitter Nationale Ziekenhuis Raad) van mening dat alle zes ziekenhuizen van de NZR op de rand van een faillissement staan. Is hier sprake van misleiding /miskenning of was de minister hiervan niet op de hoogte? De ziekenhuizen in Suriname lopen achter met hun jaarverslagen waardoor het moeilijk is om precies te weten hoe hun uitgaven eruitzien. “De beste van de klas is een jaar achter op schema. Anderen drie en vier jaar”, zei minister Pengel. Hindori ontkracht deze bewering van de minister. “Voorheen hadden ziekenhuizen achterstanden, de meeste ziekenhuizen hebben hun jaarrekening 2015 al af. De minister geeft hiermede te kennen dat hij verzaakt heeft toezicht te houden op een aantal ziekenhuizen gedurende een aantal jaren.

Gepaste maatregelen uitgebleven
De minister geeft in DNA aan dat te veel wordt uitgeven aan artsen, 47% van de inkomsten gaat naar de medici terwijl 20% besteed wordt aan ziekenhuizen. Op de vraag van DNA-lid Sharman hoe gevalideerd de cijfers zijn en wat de bron is kon de minister geen afdoend antwoord geven. Indien deze scheve verhouding op waarheid berust is er sprake van ernstig mismanagement. Immers indien er een groep specialisten en artsen zijn die onethische bedragen toucheren, is deze groep makkelijk te identificeren bij de zorgverzekeraars waar de declaraties worden ingediend of bij andere controlerende instanties. Hierbij kunnen gepaste maatregelen tegen hen genomen worden. Waarom is dit niet gebeurd?

Evenzo is de constatering door DNA-leden dat duizenden patiënten staan ingeschreven bij een groep huisartsen is makkelijk te identificeren bij de verzekeraars. Immers het SZF dekt bijkans 75% van de verzekerden, dus het SZF kan direct aan de bel trekken wanneer een arts te veel ingeschrevenen zou hebben. Het criminaliseren van een hele beroepsgroep is onethisch. Het overgrote deel van de medici werkt naar eer en geweten. Bovendien zijn er ook medici die noodlijdend zijn door de financiële crisis.

Het is te begrijpen dat de salarissen van medici als strategische zet gepresenteerd wordt aan DNA. En ja hoor, als kakelende keukenmeiden kakelden ze over de geldwolven, dit om de aandacht af te leiden van de alarmerende situatie van de gezondheidszorg in ons land, welke toe te schrijven is aan de weerwolven in ons systeem. Overigens een goede manager dient zaken die scheef zijn meteen recht te trekken en een productief beleid te voeren. De minister die een controlerende taak heeft is dan ernstig in gebreke gebleven.

Financieel wanbeleid en Mismanagement Ziekenhuizen
Als donderslag bij heldere hemel zegt de minister in DNA bij volle bewustzijn doodleuk dat er jaren geen structurele maatregelen zijn genomen en dat nooit fundamentele maatregelen getroffen zijn om de inkomsten en kosten in lijn met elkaar te brengen!! Dan hoe dan?? In elk geciviliseerd land zou de betrokken directeur (algemeen en financieel), Raad van Commissarissen van het desbetreffend ziekenhuis en de minister op staande voet zijn ontslagen!

De USV vraagt zich af als de minister wel beseft dat hij hiermede aangeeft dat er sprake is van financieel wanbeleid en ernstige mismanagement bij ziekenhuizen. Een nadere verklaring van de minister hierover is op zijn plaats.
Het volk heeft het recht om te weten wie hiervoor verantwoordelijk gesteld moet worden. De minister moet ervoor waken dat de goede naam van functionarissen niet onnodig in diskrediet wordt gebracht. Immers recentelijk is de financieel directeur benoemd tot algemeen directeur van het AZP. En de Ex- directeur wordt beloond met een plaats in de presidentiële commissie Herstructurering Gezondheidszorg.

Vermeldenswaard is dat de minister aangeeft dat de Centrale Lands Accountantsdienst (CLAD), niet de capaciteit heeft om de boeken van alle overheidsorganisaties te controleren. Het volk heeft het recht om te weten, mede gezien de precaire situatie, om erop toe te zien dat haar belastinggelden productief besteed worden.
Huiveringwekkend is het feit dat de ex-directeur van het AZP een exorbitant salaris toucheerde met diverse emolumenten. De ex-governor van de Centrale Bank een exorbitant salaris toucheerde. Beide waren topmanagers, met top salarissen met ondersteunende top consultants en beide instellingen zijn failliet geraakt; het lijkt wel alsof de duvel ermee speelt.

De minister zei dat de Raad van commissarissen zal worden geëvalueerd. Volgens de nieuwe directeur van AZP zal binnenkort gestart worden met renovatiewerkzaamheden, de bouw van het Academisch Medisch Centrum is in de ontwerpfase etc. USV doet een gok naar de profielschets van de toekomstige voorzitter van RVC van AZP: zwaar gewicht, stalen geweten, blank en hij heeft geen blauwe ogen. Of er wordt een trouwe volgeling naar voren geschoven. Time will tell.

Politieke besluiten
De politieke besluiten die mede hebben bijgedragen aan het faillissement van onze gezondheidszorg zal in ons volgend bericht worden toegelicht. Ook zal automatiseren welke door de missionaris als heilmiddel wordt gepresenteerd aan de kaak worden gesteld.

Noodoproep aan president
Met de vaart van een sneltrein is de ineenstorting van onze gezondheidsinstellingen een feit. Een levensgevaarlijke situatie die nog niet tot velen doordringt en ook niet doordringt bij de minister van Volksgezondheid. Zijn enige missie is automatiseren. De USV doet een dringende oproep aan de President om een crisisteam te installeren bestaande uit deskundigen om een halt toe te roepen aan de ondergang van onze ziekenhuizen.
Als mens kunt u politieke macht bezitten, als machthebber kunt u macht hebben over anderen, u kunt de macht hebben over materiële rijkdommen. Echter voor ziekte en dood bent u onmachtig. Dat is de grens en de noodzaak om gezondheidszorg te waarborgen. De gezondheidswerkers zullen zich over de goeden maar ook over zij die kwaad over hen spreken blijven ontfermen, daarvoor hebben zij een eed afgelegd.

Unie van Surinaamse Vrouwen
Drs. Asha Mungra
Voorzitter