Duurzame houtkap is wel mogelijk

In een op Starnieuws (18 mei 2017) verschenen bericht gaat DNA-lid Stephen Tsang, MSc., in op de mogelijkheden die toerisme en bosbeheer bieden voor ons land. Ik ben het met hem eens dat wij zwaar moeten inzetten op deze twee sectoren, maar er staan enkele verkeerde beweringen in het bericht. Zo beschikt Suriname niet over 93% maagdelijk bos omdat het grootste deel van ons bos eens kennis heeft gemaakt met de mens. Een bos ecoloog spreekt helemaal niet over maagdelijk bos maar over primair bos dat nauwelijks is aangetast.

Specifiek wil ik het hebben over de passage: “... Het belangrijkste is dat de mensen die betrokken zijn ook bewust moeten worden gemaakt dat houtkap niet duurzaam is. Het verschaft inkomsten slechts voor een of twee generaties".
Elke menselijke activiteit in de natuur brengt een verstoring teweeg, of het nou gaat om het aanleggen van een cassave aanplant, het omhakken van enkele bomen of het afgraven van schelpzand. Een definitie van ‘duurzaam’ is dat een activiteit op een zodanige wijze kan geschieden dat de natuur of het bos niet in gevaar wordt gebracht. In dit geval is het wel degelijk mogelijk dat houtkap als onderdeel van duurzaam bosbeheer generaties lang kan worden beoefend. Daarvoor is er voldoende technologie die ook door een aantal, al dan niet gecertificeerde bedrijven in Suriname wordt beheerst en wordt uitgeoefend. Het gaat erom om de bomen gericht te vellen en volgens een vooraf opgezet plan uit het bos te slepen zodat de schade beperkt blijft: het principe van Reduced Impact Logging.

Het CELOS systeem moet verder worden ontwikkeld. Een van de vragen is of de 25-jarige kapcyclus (de rust periode van het bos) niet op 60 jaren moet worden gesteld, zoals in onze buurlanden. Er zijn ook technieken om de natuurlijke verjonging van het bos te helpen zodat gewenste bomen beter groeien en men moet zeker ook gaan denken aan het herbeplanten van arealen met houtwaardige boomsoorten.

Gemeenschapsbosbouw of community forestry is een van de haalbare opties voor onze binnenlandbewoners om duurzaam inkomsten te genereren en er zijn tal van voorbeelden hiervan in de regio in landen zoals Peru, Brazilië en Guatemala. Voorwaarde is dat de grondenrechten voor de binnenlandbewoners worden geformaliseerd zodat de investeringen duurzaam zijn. Verder zal er moeten worden gewerkt aan vergroten van de capaciteit van de mensen op het gebied van techniek en bedrijfsvoering. De Voedsel en Landbouw Organisatie FAO, waarvan de regionale bosbouwvertegenwoordiger hier te lande is gevestigd, heeft uitgebreide programma’s over gemeenschapsbosbouw die ook kunnen worden toegepast in Suriname. Deze gaan hand in hand met initiatieven zoals REDD+ waarbij bosbeheerders in aanmerking kunnen komen voor financiële incentives op voorwaarde dat zij doen aan duurzame houtkap als onderdeel van duurzaam bosbeheer.
Duurzame houtkap is dus wel degelijk mogelijk, zowel voor gecertificeerde bedrijven als voor gecertificeerde operaties door dorpsgemeenschappen.

Dr. Rudi F. van Kanten
Directeur Tropenbos Suriname