Deskundigen willen hechtere samenwerking met OM

Het werk binnen de forensische psychiatrie heeft veel raakvlakken met justitie. Psychiaters en psychologen hebben vrijdag het Openbaar Ministerie (OM) uitgenodigd om een kijkje te nemen in hun keuken. Zij willen samenwerken met het OM ter voorkoming van misverstanden en de hiaten die er over en weer zijn, op te vullen. “Dit voor een stukje efficiëntie en om de kwaliteit van het werk op een hoger niveau te brengen”, zegt psychiater Rudi Dwarkasing.

De psychiater sprak vrijdag tijdens de beëdiging van vijf gerechtsdeskundigen bij het Hof van Justitie (HvJ). Dwarkasing die al vijftien jaar rapportages uitbrengt voor justitie, heeft gemerkt dat er een stukje onbegrip is in het werk. Soms brengt hij een rapport uit over een verdachte in een strafzaak. Dit is in medische, psychiatrische taal en niet in de juridische taal geschreven, zegt hij aan Starnieuws. “Het is dan belangrijk dat degene die mijn rapport leest op de hoogte is van medische termen. En ook denkt volgens een bepaald systeem.” Wij willen hierover praten en inzicht verschaffen, zodat er minder momenten zijn van onwetendheid en misverstanden. Omgekeerd willen de gerechtsdeskundigen geschoold worden in de rechtsleer, simpele juridische zaken.

De vijf psychiaters en psychologen die vanaf vrijdag vaste deskundigen zijn, willen op een gestructureerde manier hun werkwijze uitleggen aan hun opdrachtgevers. Deze zijn de rechter, de vervolgingsambtenaar en in sommige gevallen zelf de advocaat in strafzaken. Dwarkasing zegt dat de beroepsgroep al jaren met plannen rondloopt en pleit voor het opzetten van een forensisch psychiatrische afdeling. “Nu komt een verdachte, na gevonnist te zijn, terecht in de maalstroom van Huis van Bewaring. Ik denk dat dit niet juist is.” Personen met psychische stoornis die een delict hebben begaan, kunnen op deze forensisch psychiatrisch afdeling behandeld worden. “Dit, om het herhalingsgevaar of –gedrag, te voorkomen of verminderen. Het heeft geen zin om de personen alleen maar te straffen. Je moet hen behandelen, anders is het dweilen met de kraan open.”

Handvatten
Volgens procureur-generaal Roy Baidjnath Panday zijn psychiaters en psychologen vaak onmisbaar in het strafproces. “Het is van eminent belang om te weten met welke persoon van de verdachte wij te doen hebben en bij bestraffing, na te gaan welke strafmodaliteit het best zouden passen bij de verdachte.” Het doel van straffen is dat de gedetineerde tijdens detentie genoegzaam wordt bijgevormd en gekneed in zijn ziel, om als een goede burger wederom terug te keren in de vrije samenleving. De pg gaf aan dat voor advisering en therapie een groter beroep zal worden gedaan op de deskundigen.

Baidjnath Panday: “Hoe ernstiger het gepleegd strafbaar feit is, hoe luider de roep uit de samenleving om zware correcties toe te passen. De maatschappij beleving is medebepalend voor de interventiemodellen van het strafrecht bij gepleegde misdrijven. Er zijn verschillende beoordelingsmodellen in het strafrecht. Bij de hantering van deze modellen komt de expertise van de deskundige bijkijken. Zij weten als geen ander om in de ziel van de dader te kijken, op zoek naar het bestaan van mogelijke stoornissen, die een verklaring kunnen helpen geven aan het gedrag. Een rapport van een deskundige maakt het werk van de rechter niet altijd makkelijk om de juiste strafvorm te bedenken. “Doch geeft deze wel afdoende handvatten om misslagen in de berechting te voorkomen.”

De pg merkte verder op dat conclusies in rapporten als (on)toerekeningsvatbaarheid, verregaande consequenties hebben voor de dader, zijn verwanten en de maatschappij. Hij vroeg de deskundigen om zich daarom te oriënteren in het beoordelingsmodel, “om daardoor de juridische logica te begrijpen alsmede om de mogelijkheden en beperkingen van het strafrecht te doorgronden”. De deskundigen werden door hem uitgenodigd om een kijkje te nemen in de keuken van het OM.