Column: Politieke Borrelpraat 307

“Zo, nu heeft zowat iedereen van de club ‘Niet-Eens-Met-IMF’ met vertegenwoordigers van die wereldbankiers gesproken, en wat is het resultaat?”
“Natuurlijk: nada, noppes, neks nanga fout, alles blijft zo, un habi fu sjwari a bita perki oftewel we moeten die bittere pil met al z’n inwerkingen, bijwerkingen, opwerkingen en onderwerkingen maar doorslikken. Dát is in steen gegraveerd.”
“Eentje zit maar door te drammen over verlaging van die verhoging van die stroomprijs voor grootverbruikers.”
“Net als m’n neef, maar die heeft al jaren een fikse lasserij in z’n berghokkie, nu gaat hij stroom betalen tot hij zestig wordt.”
“En die andere klaagt maar dat winkels zullen sluiten, personeel zal op straat komen en de koopkracht zal dalen. Maar zijn winkels de motor van de productie? Zij romen juist het overschot aan geld uit de gemeenschap af met een zo groot mogelijke eigen winst en vaak met een hoop overbodige import-prullaria.”
“Niet zo negatief: wat zouden we zonder winkels en gesjellig sjoppen moeten doen?”
“Ben ik eens met Jules. Handelaren importeren ook veel spullen die we hard nodig hebben om onze productie en onze kwaliteit van het leven in stand te houden.”
”En steeds weer wordt gezegd dat dat stabilisatieplan van de overheid op niets slaat; de grootste verspiller, namelijk diezelfde overheid, zal alleen wat op telefoon, water en stroom proberen te bezuinigen; nergens in dat plan staat iets over het afslanken van het overheidsapparaat.”
“Hebben al die respectabele weldenkende denkers, kamergeleerden en theoretici niet door dat dit afslanken tot de onmogelijkheid van het beleid behoort? Dit is de afgelopen dertig jaar toch gebleken? Dan wat zeurt men steeds hierover? Het gaat gewoon niet kunnen, punt uit.”
“Die mening begint ook bij mij post te vatten. Maar toch zijn er mooie voorstellen om dat overheidswaterhoofd af te slanken.”
“Zoals?”
“Ambtenaren die dicht bij hun pensioen zitten een afvloeiingsregeling te geven.”
“Niet zo een origineel idee, wel leuk, maar niet zo weldoordacht. Je vloeit dan juist diegenen af die wat binnen die overheid uitvoeren en een zekere kennis van zaken en een stevig netwerk hebben.”
“Da wie mot je afslanken?”
“Het grootste deel van de lager tot bijna niet geschoolde ambtenaren, zoals vooral schoonmaaksters, wachters, portiers, bodes, tuinmannen, straatvegers, koffiedames en secremaîtresses, die daar door opeenvolgende politieke bonzen zijn ‘geregeld’ en die de grootste loyale stemveekudde vormen van elke partij die regeermacht heeft of heeft gehad.”
“En die ellende, die ‘regellende’, begon bij de zo geheten ‘verbroedering’ tussen Pengel, Lachmon met een beetje Ideng Soemita aan het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw.”
“Maar als je die lager geschoolde ambtenaren, onder wie veel alleenstaande moeders afslankt, krijg je sociale onrust; je ontneemt een grote groep sociaal zwakkeren een stukje sociale zekerheid.”
“Klopt, zie je nu in waarom een werkelijke afslanking van dat logge apparaat heeeeeel moeilijk is?”
“Een ander voorstel is om ambtenaren naar de particuliere sector over te hevelen.”
“Zie je dat ook met dit kamergeleerdenvoorstel nauwelijks rekening wordt gehouden met de uitvoeringspraktijk?”
“Wat bedoelt u met deze mooie woorden, meester?”
“Luister, beste jongere zuiplap uit ons midden, ik wil zeggen dat je ten eerste voor dit overhevelen het personeelsbesluit van de overheid eerst gaat moeten veranderen, want je mag een ambtenaar in vaste dienst niet zomaar overhevelen naar de particuliere sector, zonder dat die ambtenaar dat zelf wil.”
“En punt twee: al die studeerkamergeleerden gaan ervan uit dat de particuliere sector staat te springen om deze ambtenaren die veelal niet de beste arbeidsattitude hebben opgebouwd tijdens hun periode bij de overheid.”
“Je bedoelt dus dat ze niet gewend zijn stipt op tijd aan het werk te verschijnen, tijdens werkuren liefst uitgebreid krant lezen en tori praten, steeds willen wegboren en met anansie-slimheid weten te dokken voor werk, om de haverklap ziek melden of naar de dokter moeten.”
”Nou, dat is een erg negatief beeld wat je van een bepaalde groep ambtenaren schildert.”
“Maar dat is de realiteit, en het is zelfs de NMR, oftewel de Nationale Militaire Raad na 1980 niet gelukt deze attitude om te buigen; het werd gaandeweg alleen maar erger.”
“Dus een afvloeiingsregeling naar de particuliere sector is tot mislukken gedoemd?”
“In feite wel, want de particulieren gaan juist de krachten met ervaring, met een goede werkattitude, met een behoorlijke scholing enzo willen overnemen, niet dat overschot aan laaggeschoolden met een zeven-even werkmentaliteit.”
“En beste jonge vriend, denk je dat die lagere ambtenaren niet weten dat ze bij de particulieren zullen moeten gaan werken tot het zweet hun rijkelijk uit de poriën vloeit?”
“Dus dat ambtenarenkorps wordt steeds groter en voller met laaggeschoolden en slankt juist af bij de hoger geschoolden, vooral het hoger middenkader.”
“Ja, of die worden door elke volgende regering tot spookambtenaren gemaakt of die trekken al jaren naar de particuliere sector of die beginnen een eigen business.”
“En terecht wordt opgemerkt dat in dat stabilisatieplan van de overheid nergens een duidelijk beleid waarneembaar is om onze economie te diversifiëren. Het blijft maar goedkope grondstoffen verkopen aan grote bedrijven die er miljarden meeropbrengsten uit halen.”
“Dan nu begrijp ik waarom er vanuit de overheid zo weinig wordt gedaan aan het daadwerkelijk stimuleren van de landbouw, veeteelt en visserij. Dat strookt namelijk niet met de ambtelijke grondgedachte van: zitten achter een bureau en productie van anderen afromen te eigen bate.”
“En zien jullie niet in dat alle beschermende maatregelen, zoals die koopkrachtversterking en het nauwelijks verhogen van de stroomprijs tot 450 kWh en het nog niet verhogen van de benzineprijs juist de grootste groep ambtenaren ten goede komt?”
“Dus jullie willen mij zeggen dat alle herstelplannen en opbouwstrategieёn van de overheid er primair op gericht zijn om dat waterhoofd waar ze uit ontspruiten zijn in stand te houden? Dus in feite ook die lening van het IMF”
“Natuurlijk, heb je dat nog steeds niet door, beste vriend? De VES is bereid met haar deskundigheid gratis te helpen om dat herstelplan van de overheid te herschrijven en er een werkelijk productiegericht plan van te maken, en wat zegt ene duurbetaalde arrogante topambtenaar Woefgraag, wiens taak het blijkbaar is om de wereld af te reizen om maar leningen te sluiten? Hij vindt dit herschrijven niet nodig.”
“Terecht merkt de VES op dat in een economisch herstelplan toch niet de rennovatie van tientallen overheidsgebouwen moet worden opgenomen?”
“Zie hier weer een duidelijk voorbeeld hoe dat Waterhoofd steeds zichzelf eerst zegent en wat overblijft, is voor wat productieverhoging, want die particuliere sector mag niet machtig worden, anders gaan zij een bedreiging vormen voor het ambtenarisme.”
“En mochten die particulieren toch sterker worden, dan zorgen die ambtenaren uit dat waterhoofd met allerlei oude wetten in de hand die productieve particulieren flink af te remmen.”
“Behalve als ze flink wat lekkers loslaten voor dat waterhoofd.”
“En daarom wordt ook in dit herstelplan het afstoten van al die verlieslatende staatsbedrijven naar het oneindige verschoven. Weet je hoeveel ambtenaren daar een luizenleventje leiden? Dan gaan ze meewerken om afgestoten te worden? Kom nou.”
“En welke particulier gaat zulke ganja-ganjabedrijven willen overnemen? Zelfs gratis niet.”
“Dus ook die maatregel kunnen we vergeten, mijn hemel, we zijn dus in feite in de wurggreep van een ambtenarencratie.”
“En al die kamergeleerden met hun mooie voorstellen zeggen ook dat wetten om dit waterhoofd aan te pakken in DNA moeten worden goedgekeurd, terwijl ze niet doorhebben dat dat ook niet gaat lukken, omdat de meerderheid van de assembleeleden uit ambtenaren bestaat.”
“Maar ik ben het er niet mee eens dat jullie met de aanduiding ‘Waterhoofd’ de hele ambtenarij van 50.000 man en vrouw over één kam scheren.”
“Doen we ook niet. Dat waterhoofd zit hem vooral in de lagere regionen, dat hebben we duidelijk gezegd. Dus liever spreken we van een enorme waterbuik en opgezwollen benen. Daarboven, in die middengroepen, is het ook geen koek en ei, maar met een strak beleid kan je die wel tot ordentelijke werkzaamheid ombuigen.”
“Over welke middengroepen van ambtenaren hebben jullie het?”
“Over de groepen waar je alleen maar met een zekere scholing kan binnenkomen en je kan handhaven, zoals de politie, de douane, de cipiers, de loodsen, de luchtverkeersleiders, de leerkrachten, leraren en docenten, de verpleegsters en broeders, de apothekersassistenten, de brandweerlieden, de beroepsmilitairen, die bedoel ik.”
“Dan zou het beter zijn als binnen de ambtenarij verplicht werd dat de lager geschoolden zich opwerken en zo van onder uit de vacatures invullen naar boven toe.”
“Dat gebeurt al, maar er wordt nog niet genoeg in geïnvesteerd, want de middengroep wil toch niet overspoeld worden door opklimmende ondergroepers?”
“Dus in feite had dat klagen bij het IMF geen enkele zin?”
“Inderdaad. Dit zijn keiharde bankiers en geen sociaal-maatschappelijke werkers. Met de IMF-lening zegent de overheid vooral zichzelf met z’n ambtenaren. De niet-ambtenaren zullen de zwaarste klappen incasseren. Dat is de naakte realiteit.”
“Maar wattebout dat 8 en 9-decemberproces, dat wordt spannend, die Baas van je wordt waarschijnlijk veroordeeld.”
“Dan ga je weer horen: het vonnis is niet uitvoerbaar.”
“Of hij geeft zichzelf amnestie. Dat wordt een giller!!”
“Een beller bij Steven zei het zo mooi: Front was tien jaar aan de macht, waarom hebben zij Bouta niet kunnen opsluiten?”
“Omdat zonder die Baas van jou de sterkste eenheidsbindende factor onder de Frontpartijen wegvalt. Dus je moet hem bestrijden, maar toch in stand houden. Moeilijk hoor, om dit te snappen, maar het beantwoordt wel heel wat vragen.”
“Daarom hebben ze zowat allemaal min of meer, kort of lang, met hem samengewerkt! Wie probeert wie hier voor de gek te houden?”
“Maar mijn Grun Dyaripartij heeft nooit met dat monster samengewerkt.”
“Was de NPS dan geen partij bij dat zogeheten Leonsbergakkoord? Ach kom, man. Drink liever dan dat je in allerlei vertekende partijpolitieke sprookjes gelooft. Met dat IMF-akkoord heeft De Kleine Indiaan uit K. hun allemaal, nee, óns allemaal schaak gezet, niet schaakmat. Wij nu om daaruit te komen. Proost.”

Rappa