Bouterse: US$ 200 miljoen per jaar nodig in deze periode

Het grootste probleem van Suriname op dit moment is dat er veel minder deviezen zijn om het dagelijkse huishouden te draaien. "Om de importen niet zoveel te beperken dat er onherstelbare maatschappelijke schade ontstaat (medicamenten, levensmiddelen) moeten we over meer deviezen beschikken. Maar dit zal niet op korte termijn lukken via hogere export en vanwege de internationale grondstoffen economische recessie. We hebben ongeveer 200 miljoen US-dollars per jaar nodig. Dit betekent dat we ergens dit bedrag in vreemde valuta moeten lenen om deze moeilijke periode in 2016 te overbruggen."

Dit hield president Desi Bouterse maandag De Nationale Assemblee voor bij de presentatie van het Stabilisatie- en Herstelplan 2016-2018. De exportopbrengsten zijn drastisch afgenomen, waardoor het leven niet op dezelfde manier door kan gaan. Niet alleen de overheid krijgt minder uit de mijnbouwsector, maar ook de particuliere toeleveringsbedrijven en hun arbeiders. "Wat moet je nu direct doen als rechtgeaarde Surinamer die in deze tijd van crisis het landsbelang vooropzet en alle partij- en/of andere belangen aan de kant zetten voor later? In elk geval: Geen chaos creëren!!! Wat we nu nodig hebben is de handen in elkaar slaan om ons geliefd land te redden," stelde de president die aangaf dat aan de crisis een technische en een politieke aspect kleeft.

Deviezentekort
De voor de hand liggende maatregelen die getroffen moeten worden zijn:
- Deal met het deviezen tekort, want dit is van alle problemen het meest kritiek. Elke Surinamer kan volgens de president begrijpen dat gegeven de deviezensituatie de volgende maatregelen onvermijdelijk zijn als crisisbeheersing:
i) Beperk de importen zoveel als mogelijk. Door de afhankelijkheid van importen kan dit slechts in beperkte mate zonder al te grote schade te veroorzaken aan de productiestructuren, de maatschappelijke verhoudingen en gezinnen.
ii) Pas de wisselkoers aan. Als er veel minder deviezen zijn maar nog even veel of meer personen klaar staan om dollars te kopen met hun SRD, zal de prijs voor de US dollar stijgen. Het is onder de huidige omstandigheden ook de enige manier om de importen te beperken.
iii) Arrangeer betalingsbalanssteun.

Bezuinigen
De overheidsuitgaven moeten in lijn gebracht worden met de overheidsinkomsten, werkend vanuit een maximaal toegestaan begrotingstekort. Dit kan volgens Bouterse op twee manieren: enerzijds de inkomsten van de overheid te vermeerderen en anderzijds de uitgaven te verminderen. "We hebben al tientallen jaren op een bepaalde manier onze samenleving ingericht en dat maakt bezuinigen erg moeilijk en gecompliceerd. Maar meer nog, de overheid is in Suriname tegelijkertijd een van de voornaamste motoren voor de economische groei en als er teveel en in een te korte tijd bezuinigd wordt, daalt de economische activiteit met alle gevolgen voor de bedrijven, voor de werkgelegenheid en voor de inkomens van de gezinnen. Er moet dus ook een derde maatregel bij komen: Budgetsteun. Die kunnen we alleen krijgen door een lening. Met deze lening kan de overheid op een nauwkeurig afgemeten manier de economische activiteiten blijven stimuleren en zo voorkomen dat de economie en werkgelegenheid te ver in elkaar krimpt," stelde de president.

Opties
- Verhogen van de inkomsten van de overheid op korte termijn. Hier is voor de hand liggend dat de overheid:
(1) Bepaalde belastingen opnieuw in te voeren en of bestaande belastingen te verhogen uitgaande van het principe dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen.
(2) Zogenaamde niet-belasting ontvangsten van de overheid verhoogd.

- Verlagen van de uitgaven van de overheid op korte termijn. Dit is misschien wel het moeilijkste, zei de president. Hierbij is belangrijk te kijken naar hoe groot bepaalde uitgaven zijn en dus hoeveel er bespaard kan worden.
(1) De uitgaven van de ministeries van Sociale Zaken, Onderwijs, Wetenschap en Cultuur en Volksgezondheid samen 60% van de totale begroting zijn. Dit zijn vaste lasten van de overheid waarop moeilijk bezuinigd kan worden.

(2) De subsidie voor nutsvoorzieningen een van de grootste uitgavenposten van de overheid is: het totaal van deze subsidies was bijna 20 procent van de totale overheidsuitgaven minimaal SRD 1 miljard in 2014. Opeenvolgende regeringen wilden dit afbouwen en hebben dit geprobeerd, maar om politieke redenen is dit nooit succesvol geweest. Er kan volgens de president hier veel bespaard worden, vooral ook door de subsidie aan personen die daar eigenlijk niet voor in aanmerking komen te stoppen. Over de concrete uitwerking hiervan is de regering nog steeds in overleg en waarschijnlijk zal dit wederom met het IMF besproken moeten worden.

(3) Beperk onnodige uitgaven en verspilling.
(4) Zie erop toe dat de comptabiliteitswet nauwkeurig wordt nageleefd en de overheidsadministratie up-to-date is. "Vooral het probleem van de 'zwevende bestelbonnen' dat we sinds de jaren 70 kennen moet onmiddellijk gestopt worden", zei de president.