Column: Politieke Borrelpraat 302
08 May 2016, 22:13
foto


“Dertien mei, yeah, yeah, we gaan massaal de straat op, saka a stroomprijs nanga a Bouta.”
“In ons politiek rechtssysteem zet je de president niet af met een hoop ‘Cabale’ op straat.”
“Kan me niet schelen, a now a kil o saka.”
“Ik moet ook niets van ‘die kil’ hebben, en vooral niet van die autoritaire kliek om hem heen, maar ik ben nuchter genoeg om het met Ron eens te zijn dat je de man zo niet afzet.”
“Echt wel, kijk hoe dat tijdens Bosje wel is gelukt; die massale straatbetogingen hebben dat drankorgel toen wel tot aftreden gedwongen.”
“Correctie. Het Gestructureerd Overleg kon na het dealen met hem, achter gesloten deuren nog erbij, alleen maar gedaan krijgen dat hij een jaar eerder verkiezingen uitschreef. Meer niet.”
“Da hoe zet je de pres dan af?”
“Zie je wat het gevolg is van podiumschreeuwers die alleen erop uit zijn om aan de macht te komen? Die leggen jullie meelopers en meeschreeuwers geen dingen uit; die misbruiken jullie ontevredenheid alleen maar om hun politieke doelen te verwezenlijken om dan effe hard te gaan stelen uit ‘slandskas.”
“Da zeg nò? Hoe zet je de president af?”
“In ons systeem is er geen afzettingsprocedure zoals bijvoorbeeld in Brazilië en de USA is geregeld.”
“Maar kijk die hele dyugudyugu rond dat terugroepen van die twee DNA-leden. Nu heeft die andere meester Sandervan aangetoond dat de volgorde van dat terugroepen fout is.”
“Hoe bedoel je?”
“Het hoofdstembureau van het district waar je gekozen bent moet eerst bijeen komen en verklaren dat bijvoorbeeld ene Chipoen is teruggeroepen en geeft dat door aan het Centraal Hoofdstembureau, net zoals gebeurt als je gekozen bent. Pas dan kan het CHS verklaren dat je teruggeroepen of gekozen bent.”
“Dus in feite had de rechter de hoofdstembureaus van het district Saramacca en het district Wanica met dwangsom moeten verplichten om die twee als teruggeroepen te verklaren en dat binnen zoveel dagen door te sturen naar het CHS.”
“Precies.”
“Maar kon het CHS dat vol zit met juristen dat niet zelf hebben gezegd? En was dit ook vermeld in dat kort geding dat die superjurist Irwien Haikan tegen dat vonnis had ingesteld, wat ze verloren hebben? En nu pas komt meester Sandervan hiermee?”
“Ik begrijp dit juridisch gedoe niet meer. Nu wordt het echt een ‘Terugroepsoap.”
“En die hele Terugroepwet wordt dinsdag in DNA misschien teruggeroepen. Dan hoeft CHS dat vonnis van de rechter niet uit te voeren.”
“Maar kan je zo een wet met terugwerkende kracht intrekken?”
“Wat een gekronkel, alleen maar om twee zetels te behouden, verschrikkelijk! En intussen slingert die koers als zuiplap over straat.”
“Da hoe zet je de president af, vraag ik nogmaals.”
“Je kan hem niet afzetten, zeg ik nogmaals, heb je geen oren aan je hoofd!!”
“Dus je wil me zeggen dat we met dit…, met deze opgescheept zitten tot 2020?”
“Volgens mij zijn er wel twee mogelijkheden. Een wettelijke, dus legale en een onwettelijke.”
“Wat is de wettelijke?”
“De Nationale Assemblee stelt een nieuwe presidentskandidaat voor en die wordt met 2/3 meerderheid gekozen.”
“En als dat niet lukt? Want ik zie de oppositie geen 2/3 halen.”
“Begrijp je nu die fight om elke zetel te krijgen of te behouden? In ieder geval wordt dan de Verenigde Volksvergadering, de VVV, bijeen geroepen en als de nieuwe president daar met gewone meerderheid wordt gekozen, moet de huidige pres de macht aan de nieuwe overdragen.”
“Maar even dit. Stel het lukt de oppositie een tussentijdse presidentsverkiezing in DNA af te dwingen, mag de huidige coalitie dan ook een kandidaat stellen?”
“Natuurlijk, stel je voor. En ik denk dat ze dan de huidige president opnieuw kandidaat stellen. Dan lijkt het me onwaarschijnlijk dat de kandidaat van de oppositie in de VVV gekozen zal worden.”
“En wat is de illegale manier om de president af te zetten?”
“Dat het leger een coup pleegt en hem afzet. Zie jij dat zitten?”
“Ik denk het niet. Niet dat ze daar in dat leger zo aller tevredenst zijn, maar een coup? Nee, dat lijkt me vooralsnog niet mogelijk.”
“En als je de president op de een of andere manier afzet, wordt de huidige vicepresident automatisch de President.”
“Saaaang, da Asjwientje trong a moro yongu pres fu Sranan.”
“Maar de vakbeweging wil met de acties van 13 mei as. vooral de stroomtarieven omlaag brengen, niet zozeer de president afzetten.”
“Maar als die oppositionele club van vlaggenwappers en wappenvlaggers zegt mee te doen, dan zal zeker geschreeuwd en gescandeerd worden:’BMW, BMW, oftewel Bouta Moet Weg.”
“Op het moment dat ik zag dat Somo de Landrover met de acties gaat meedoen, heb ik beslist: ik doe niet mee om dit stuk geboefte weer aan de macht te helpen. Sorry, dan maar liever die verhoogde energieprijzen en die Bouta tot 2020 slikken.”
“Neks daarvan! A kil mus’saka now-now. Hij brengt het land naar de verdoemenis.”
“Dat is al gebeurd sinds 1975 en met een eindsprint na 2010; nu moet hij het land eruit zien te krijgen. Waarom gunt men hem dat ‘plezier’ niet?”
“Dan vind ik de VSB, ondanks hun zware kritiek op vooral de eenzijdige wijze waarop de overheid de tweede energieverhoging sluipfasi heeft doorgedrukt, toch wijs dat ze niet meedoen aan de manifestatie op 13 mei, vooral omdat die tijdens diensttijd wordt gehouden.”
“Volgens mij zijn er andere overwegingen, want tijdens Bosje had het bedrijfsleven hun personeel wel tijdens diensttijd de gelegenheid gegeven om mee te doen aan de acties.”
“Maar Borry Rebenstein van de vakbeweging is onaangenaam verrast hierdoor; hij gaat met de VSB praten om toch mee te doen.”
“Maar heb je die ex-frontminister van NH, nu partijlijder met lange ij, niet gehoord? Die zegt zonder blikken of blozen dat hij tijdens zijn bewind in constant overleg met de EBS was om het bedrijf efficiënter te doen draaien.”
“Je bedoelt, dat de EBS hem toen al om een tariefsverhoging vroeg en hij dat steeds afwimpelde met de eis dat het bedrijf efficiёnter moest draaien.”
“Hij had er beter aan gedaan de tariefsverhoging beetje bij beetje door te voeren en dan het mes in dat bedrijf te zetten. Want ook tijdens zijn bewind werd er daar al flink getjoekoed, geroofd en gestolen.”
“Is er toen niet daartegen opgetreden omdat front-gelieerden ook in die nyan-patu aldaar zaten? Weten jullie nog? Eens zwaaide kleermaker eyeshadow daar toch de scepter: de grote financierder van opa Ro’s partijclub?”
“Ja, maar die voorwaarden van het IMF zijn killing; niet voor niets heeft Borry Rebenstein gezegd dat de regering het IMF moet uitleggen dat deze jongste verhoging niet kan.”
“Neem me niet kwalijk, maar wat een onzin is dat! Een dokter zegt aan zijn patiënt dat die zoutloos moet eten en moet stoppen met zuipen, wil die z’n bloeddruk omlaag brengen en z’n zieke nieren de kans geven te herstellen, en die koppige patiënt zegt aan z’n vader om de dokter uit te leggen dat hij dat niet zal kunnen. Je maakt jezelf als patiënt in crisissituatie toch belachelijk?”
“Ik vraag me af welk belang die Borry Rebenstein dient: die van de lage stroomverbruikers of die van de hoge verbruikers. Want vooral die schreeuwen en schelden nu al, voordat ze de rekening hebben gehad, dat de verhoging ondraaglijk is, dat ze hun bedrijven moeten gaan sluiten, dat ze werknemers moeten gaan ontslaan en dat soort opjut-dingen.”
“Dan heeft Lonald Laaghart gelijk gekregen: die zei allang dat de subsidie op energie afgebouwd moest worden, want vooral de kapitaalkrachtigen profiteerden daarvan.”
“En vergeet niet een grote groep grote stroomverbruikers die in de informele sector zit, flink verdient, nauwelijks belasting betaalt, maar wel profiteert van de zwaar gesubsidieerde elektriciteit. Verdedigt onze Borry misschien ook die groep?”
“Dan vind ik de groep van hotelhouders een stuk nuchterder; die hebben een energietoeslag van twee US dollar per kamer per overnachting ingevoerd. En daarmee zeggen ze de verhoogde energiekosten wel aan te kunnen.”
“Maar zij ontvangen dollars, dus dat kan makkelijker.”
“Nou, elke grote stroomverbruiker zal voor zichzelf moeten bepalen hoe hij die meerkosten opbrengt. Om op straat te gaan staan toeteren en blèren en met allerlei heftige spandoeken te zwaaien, zal weinig effect hebben, deze dictatoriaal neigende regeerkliek kennende. Zie de jaren tachtig.”
“Dus je wil me zeggen dat die acties geen zin hebben?”
“Juist wel, en met hoe meer, hoe beter. Maar ze moeten niet ten doel hebben ‘fu saka a kil’, want dan dien je een politiek doel. Ze moeten ten doel hebben druk ‘op die kil en sem kliek’ uit te oefenen, zodanig dat ‘a kil e du moro san unu wani’.
“Maar ‘a kil no wani arki’.
“Dan moet je een grotere eenheid onderling gaan vormen, zoals die ondernemers en winkeliers eindelijk met dat platform gaan doen. Bij dit soort regiems moet je niet met piki-piki-plei komen.”
“Inderdaad, zij gedijen het best bij ‘verdeel-en-heers.”
“Maar dan zullen de laagverbruikers straks ook met prijsverhogingen geconfronteerd worden, al zijn ze voorlopig vrijgesteld van de tweede stroomprijsverhoging.”
“Zeer zeker, daarom was het ergens wel gewiekst om de grootverbruikers per 1 mei het volle pond te laten betalen, al moeten een paar sluiten, en de kleinverbruikers voorlopig te sparen. Want de kleinen zullen voor een deel de hogere kosten van de grootverbruikers moeten betalen.”
“Ooow, dus als je de lage en hoge stroomverbruikers beide had laten betalen, en de hoge verbruikers hadden hun productprijzen verhoogd, dan hadden de laagverbruikers die niet kunnen opbrengen en waren ze zeker ook de straat opgegaan. Nu hebben ze een beetje rek, ook door die heffingskorting op hun salaris.”
“Klopt! Daarom gaan wij hier op onze toeters blazen. Ober, schenk nog wat in. Proost”

Rappa
Advertenties