Frisdenker: Nationale feestdagen, Wandelbaby’s en Crisis

(Aangeboden)

Begin maart van dit jaar heb ik een stuk aangeboden in Starnieuws over frisdenkers. Frisdenkers kijken vanuit een ander perspectief naar maatschappelijke ontwikkelingen en hebben onder andere als eigenschap dat zij nieuwsgierig zijn en zich durven te verwonderen. In verwondering schuilt namelijk de kracht om te zeggen; ik weet niet alles, ik ben onderdeel van een wereld in beweging en vertel mij hoe ik van jou kan leren.

U zult zich ongetwijfeld afvragen wat nationale feestdagen en wandelbaby’s met de huidige sociaal economische crisis te maken hebben? Ik was recent voor een kort verblijf weer in Su. Dit keer voor een Goede Doelen Project van een vriendengroep. Zoals alle voorgaande keren wederom een toptijd. Na ruim 40 jaar weer eens een ouderwets Holi feest gevierd. Niet alleen de band met achtergebleven familie wordt sterker; ook mijn vrienden- en kenniskring groeit gestaag. Telkens kom ik weer leuke mensen tegen.

Nationale feestdagen
Holi wordt uitbundig gevierd. Het is een nationale feestdag. Nationaal dient echter eerder uitgelegd te worden dat overheidsinstellingen en een groot deel van de particuliere sector een vrije dag hebben. Er wordt dus niet gewerkt. De economische bedrijvigheid ligt op zo’n dag zo goed als stil. Een bedrijfstak die goede zaken doet, zijn de taxibedrijven. Die stellen zich daar ook op in door het interieur met speciale plastic hoezen te beschermen. Nu telt het land nogal wat van die nationale feestdagen waarbij alles plat ligt. Enkele Surinaamse vrienden grapten eens om gedurende een maand alle nationale hoogtij- en feestdagen te vieren zodat we de overige 11 maanden kunnen produceren en doorwerken.

Zoveel feestdagen zijn het bij elkaar opgeteld intussen geworden. Stel dat kosten van een ambtenaar -salaris, sociale premies, kantoor, airco ofwel overhead- per werkdag neerkomt op 100 SRD. Dan leert een eenvoudige rekensom dat 1 nationaal feestdag 4,8 miljoen SRD kost (48.000 ambtenaren keer 100 SRD). Er staat tegenover deze kosten geen enkele productie van ambtenaren. Als we daarbij het omzetverlies van winkeliers, markten en het bedrijfsleven erbij optellen, gaat het om een gigantisch bedrag dat een nationaal feestdag het land kost. Eerlijkheidshalve moet ik er ook bij vermelden dat sommige hoogtij dagen extra toeristen naar het land trekt. Dus de nationale carrier, horeca, tour operators en andere sectoren hebben dan ook extra inkomsten. Het zou interessant zijn om de kosten van nationale feestdagen af te zetten tegen de baten. Dat kan een mooie uitdaging zijn voor studenten van de economische faculteit.

Ik hoorde de organisator van het Holi feest in de Palmentuin scanderen dat de viering van Holi een nationaal karakter heeft want alle bevolkingsgroepen participeren aan het feest. Even door mijn oogharen gekeken, zag ik hier en daar groepjes blanke toeristen c.q. in Suriname verblijvende stagiairs en ook leden van andere etnische groepen uit de Surinaamse samenleving. Het merendeel van de feestvierders was afkomstig van één etnische groep. U mag deze groep zelf invullen.

Avond Vierdaagse

Daags na het Holi feest begon de Avond Vierdaagse. Omdat ik in een zijstraat van de Johannes Mungrastraat logeerde werd ik gedurende vier dagen van ‘s middag vroeg tot ‘s avonds laat ongevraagd bediend met keiharde muziek. Wat een nog grotere ramp was, was de bereikbaarheid met taxi’s en openbaar vervoer. Een van de best gesorteerde supermarkten is gevestigd in de J. Mungrastraat. De clientèle kon noch de supermarkt bereiken noch de vele groentemarkten die in deze straat gevestigd zijn. Taxi chauffeurs klaagden steen en been over de wegblokkades en de lange reistijden van een rit. Daar waar zij in een uur vier klanten konden vervoeren, meer omzet hadden, waren ze maar met één ritje bezig. Sommigen gingen zelf zo ver in hun kritiek dat ze vonden dat de wandelroute ver buiten de stad gesitueerd moest worden.

De laatste dag van de wandelloop had ik mij door een vriendengroep laten verleiden om mee te wandelen. Ik had enthousiast ja gezegd omdat zij met alle leuke praatjes kwamen van de voorgaande dagen. Die gingen vooral over de “wandelbaby’s”. Omdat ik niet zo sportief ben aangelegd, heb ik mij op het laatste moment met een smoes vanaf gedaan en hen ik niet meegewandeld. Toch bleef de term 'wandelbaby' mij bezig houden. Omdat ik vlakbij logeerde, ben ik op de laatste avond naar het sportterrein gelopen waar alle deelnemers binnenkwamen. Ik was namelijk benieuwd naar de wandelbaby’s. De omroeper die alle binnenkomende groepen enthousiast onthaalde, roemde ook hier het nationale karakter van de vierdaagse. Mijn waarneming was echter een andere. Ja, er was een Chinese groep die meegelopen had, een inheemse groep, een groep mensen met een Haïtiaanse afkomst. Ik zag inderdaad een deel van de diversiteit die je in Suriname hebt, weerspiegeld onder de deelnemers. Echter, bij de avondvierdaagse was een etnische groep dominant vertegenwoordigd. U mag dit wederom zelf invullen.

Wandelbaby’s
Het verhaal over de wandelbaby’s die ik van mijn vrienden had gehoord, bleef mij echter bezighouden. Ik probeerde mij een voorstelling daarvan te maken. Des meer omdat ik op het veld geen baby’s zag. Wel veel jongeren en jong volwassen mensen. Zouden mijn vrienden bedoeld hebben dat jonge echtparen met hun pasgeboren kroost gezellig met de babywagen hebben meegelopen? Of had er toch een groepje baby’s die hun eerste voetstappen konden zetten een eindje hebben meegelopen? Of hebben mijn vrienden mij gewoon voor de gek gehouden? Ik kwam er maar niet uit.

Toen ik de volgende dag een van mijn vrienden weer sprak, confronteerde ik hem met zijn ‘’leugen”. Zijn antwoord was echter zeer verhelderend. “Stan, jij hebt nog veel te leren over Su. Wandelbaby’s zijn de baby’s die negen maanden na de avondvierdaagse worden geboren”. Er werd mij toevertrouwd dat dat er tijdens en na het wandelen ook sluiproutes worden genomen. En zo heeft de avondvierdaagse een extra dimensie. Want al het goede werk dat particuliere stichtingen doen om ongewenste en niet geplande zwangerschappen te voorkomen, wordt naar mijn idee in één klap teniet gedaan. Om maar niet te spreken over tienerzwangerschappen omdat er relatief veel jongeren meedoen aan de Avond Vierdaagse.

Maken wij de balans op van de vele nationale feestdagen waarbij de productie in het land zo goed als stil ligt en tellen wij daarbij op de neven effecten van de avondvierdaagse (verkeerschaos, omzet verlies van bedrijven) plus nog een ontwrichtende werking van ongewenste/tienerzwangerschappen op de samenleving, dan is het maar zeer de vraag of met dit soort festiviteiten de sociaal economische crisis bestreden wordt. Mijn overtuiging is dat de crisisperiode alleen maar verlengd wordt. Een integraal crisisplan met een stip op de horizon is nodig om uit het moeras te komen. Dat is een taak van de politiek. Echter, sommige kleine en simpele stappen kunnen de burgers zelf op korte termijn zetten. Laten we beginnen om eerst maar gewoon op werkdagen te werken in plaats van deze te bestempelen als nationale feestdagen en geen festiviteiten te organiseren die de detailhandel en de economie ontwrichten.

Drs Stanley A. Ramkhelawan
(Arbeidsmarktstrateeg en Verandermanager)