Column: Londen en Parijs

Gisteren was ik in Parijs op uitnodiging van de Partí de Les Indígènes de la République (PIR) om te brainstormen over diepgaande veranderingen in Europa. Een maand eerder was ik met mijn goede vriend Ramon Grosfoguel in Londen voor hetzelfde doel. Dat was toen op uitnodiging van de islamitische mensenrechtenorganisatie Islamic Human Rights Commission (IHRC).

Ramon en ik ontwikkelen een theorie in Decolonizing The Mind over sociale bewegingen en sociale veranderingen. De centrale vraag in onze brainstorming is: wat is het karakter van de huidige Europese samenleving en welke krachten bepalen dat karakter? Vragen die daarmee samenhangen zijn: waar staat Europa nu en hoe ziet die samenleving er over 25 of 50 jaar eruit? Hoe zou extreem-rechts zich kunnen ontwikkelen in de komende jaren? Hoe zouden sociale bewegingen van mensen van kleur (deze term duidt de niet-witte bevolking aan) zich kunnen ontwikkelen? Wat zouden die bewegingen moeten doen om zich daarop voor te bereiden? Wij ontwikkelen theorieën die we vervolgens toetsen in de brainstorming met andere activisten en weer aanpassen indien nodig.

De bijeenkomst in Londen was bizar en gaf direct aan in wat voor wereld we leven. In de islamitische wereld zijn er twee grote geloofsstromingen: soennieten en shi’ieten. Beide stromingen kennen extremisten die het liefst de onderlinge verschillen willen aanscherpen en de groepen tegenover elkaar willen stellen. Beide stromingen kennen ook mensen die zich eerst als moslim presenteren en zoeken naar dialoog in plaats van confrontatie. In Eurocentrische theorieën worden zulke verschillen vaak gezien als tegenstellingen. In de DTM theorievorming kunnen verschillen ook een uiting zijn van verscheidenheid in plaats van een tegenstelling. Tegenstelling betekent spanning. Verscheidenheid betekent respect voor elkaar. Koloniale krachten gebruiken de verschillen om tegenstellingen te bevorderingen en verdeeldheid te creëren. In DTM gebruiken we de verschillen om de kracht van verscheidenheid aan te duiden.

Een van de belangrijkste krachten in de islamitische wereld die met steun van het westen deze politiek van verdeeldheid actief bevordert is de koninklijke dictatorsfamilie van Saoedi Arabië. Ze onderhoudt banden met Amerika en de illegale apartheidsstaat “Israël”. Ze steunen Daesh, beter bekend als de ISIS, en andere extremistische groeperingen die in Syrië en Irak actief zijn. Onlangs hebben ze massa-executies uitgevoerd o.a. op Sheikh Nimr, een shi’tische leider die geweldloze actie predikte en een voorstander is van dialoog. Het doel van de executies is om de spanning tussen soennieten en sji’ieten op te voeren en daardoor onder soennieten meer sympathie te creëren voor de Saoedische koningsfamilie en haar aanhangers.

Nigeria kent ook een shi’itische gemeenschap onder leiding van Sheikh Ibrahim El-Zakzaky, die een gelijksoortige politiek verkondigt als Sheikh Nimr. IHRC voorlieden kennen hem en zijn familie erg goed. Ze hebben in de jaren tachtig met elkaar opgetrokken in Londen. Toen El-Akzaki terugging naar Nigeria hebben ze die innige banden onderhouden.

Het bizarre van de bijeenkomst in London was dat vrij snel nadat we van start gingen onze vrienden van IHRC via internet en mobiele telefoon contact kregen met de organisatie van El-Zakzaky. Het leger had hun compound omsingeld en stonden op het punt massaal geweld te gebruiken. Vervolgens hoorden we via de telefoon en skype het geluid van mitrailleurs en van de mensen aan de andere kant die live vertelden hoe een moordpartij zich voltrok. Eerder had het leger drie zonen van El-Zakzaky gevangen genomen, gemarteld en vermoord. EL-Zakzahy had zijn standpunt over de soenni-shia verhouding als volgt vertolkt: “I am not a Shia Muslim, I am just a Muslim, and NOTHING comes before the name Muslim. We Muslims should not accept names like that. Names that segregates us into different types of Islam; there is only one type of Islam brought by Prophet Muhammad (peace be upon him and his Family. We Muslims shouldn’t accept names like Shia Muslim, Sunni Muslim, Nigerian Muslim, American Muslim, modern Muslim, contemporary Muslim, moderate Muslim and so on.”
Het mocht niet baten. Tientallen mensen werden vermoord, waaronder zijn vrouw. Hij werd gevangen genomen. En wij maakten dat live mee in een ander werelddeel. Over zijn lot is nog steeds niets bekend. IHRC is direct begonnen met een campagne voor zijn vrijlating.
De strijd in andere delen van de wereld hebben een directe impact op Europa. We hebben weinig tijd gehad om onze analyses te presenteren en de brainstorming voort te zetten.

In Parijs ging het er anders aan toe. Ramon was daar eerder en had al besprekingen met de PIR. Ik kwam zondag aan. Hij vertrok dezelfde dag naar Zuid-Afrika waar vandaag de Summer School over decolonizing knowledge en power begint aan de University of South Africa, waar ik in october nog een lezing had gegeven. We hadden via Skype het een en ander afgestemd.
De oorlog in het Midden-Oosten heeft een nieuw front geopend in Frankrijk. De ene aanslag volgt op de andere. En het einde is nog niet in zicht.

Tijdens de brainstorming presenteerde ik een DTM analyse over de opkomst van de nieuwe politiestaat in het westen (Europa en Amerika). De oude politiestaat kenmerkt zich door een minderheid (een dictatoriaal regime) die een meerderheid onder controle houdt door repressieve wetgeving, beperkingen van vrijheden (organisatie, meningsvorming), arrestaties, martelingen e.d. In de nieuwe politiestaat wordt repressie van een minderheid uitgevoerd met steun van een meerderheid in een parlementaire democratie op een sluipende manier. Overal in het westen wordt repressieve wetgeving ingevoerd die burgerlijke vrijheden beperkt voor mensen van kleur. De meerderheid wordt actief betrokken om de vrijheden voor minderheden in te perken. In verschillende Europese zijn meldpunten voor radikalisatie opgezet waarbij mensen in de zorg en onderwijs (artsen, leerkrachten) getraind worden om radikalisering te herkennen en te melden aan de politie. Technologie wordt massaal ingezet om verdachte personen te volgen en te intimideren en dat met medewerking van grote internetbedrijven.

In Parijs vertelde een PIR lid hoe 60 moslims die op de airport werken – waaronder een familielid van hem – zijn ontslagen. De door witte mensen geleide vakbond doet niets. In Frankrijk heerst nog steeds de noodtoestand. Een PIR lid vertelde hoe een vriend gearresteerd werd die in 2008 had gedemonstreerd tegen een burgemeester die de pest aan hem had gekregen. Hij moet zich nu vier keer per dan melden bij de politie, waardoor hij niet meer aan het werk kon. Kinderen op basisscholen worden gefouilleerd. De politie heeft nu vrijbrief om mensen neer te knallen. Een PIR lid vertelde over een ongewapende man die in 2012 in zijn rug werd doorgeschoten door de politie.

Onze brainstorming ging onder meer over de verschillen en overeenkomsten tussen de opkomst van het fascisme en anti-semitisme in Duitsland in de jaren dertig en de opkomst van extreem-rechts nu en islamofobie. Ook spraken we over de rol van nieuwe sociale bewegingen om de opkomst van de nieuwe politiestaat te stoppen. Interessante discussies allemaal.

We gaan in Europa een periode tegemoet waarin op een sluipende manier burgerrechten van mensen van kleur verder zullen worden aangetast in een sfeer van toenemende islamofobie. In Frankrijk wordt die sfeer ook nog eens versterkt door witte linkse mensen van verschillende socialistische groepen die ook islamofoob zijn.
Als ik terug ben thuis, ben ik doodmoe. De lange afstanden eisen hun tol. In Londen en Parijs ging ik ’s ochtends vroeg van huis om ’s avonds laat terug te keren want je wilt efficiënt omgaan met tijd en geld. Maar het is wel de moeite waard.

Sandew Hira