Atomang: ‘Grondenrechten vastgelegd in Vredestraktaten’

Onze grondenrechten staan niet ter discussie, zegt Leo Atomang, voorzitter van de Stichting 10 Oktober 1760, aan de vooravond van Fiiman Dey, Dag van de Marrons. Hij wijst erop dat deze rechten al zijn vastgelegd in de verschillende vredestraktaten. “De vredestraktaten zijn niet in Europa met bloed bezegeld, maar hier op Surinaams grondgebied. Mama Ndjuka, Sintea zijn vlak hier”, reageert hij fel tegenover De West en Starnieuws.

Atomang heeft geen begrip voor Surinamers die vinden dat het nog een vraagstuk is of dat hun claim vals is. Hij zelf, houdt voet bij stuk en zal nooit deelnemen aan een onderhandeling over grondenrechten. “Ik zal nooit mijn verdrag vertrappen.” In figuurlijke zin stelt hij ‘een arme jongen die geboren is in 1975, komt mij zeggen dat hij de vredestraktaten niet erkent en het een probleem is’. “Toen mijn voorvaderen aan tafel zaten met de vijand en een bloedverbond aanging, waren die personen niet daar. Den mofo san den meki, da ye kon tide pley moi man, ‘kon tak ja… Je hoeft niets te tekenen, het bestaat al.”

Over het uitgeven van concessiegebieden door de overheid in woongebieden van Marrons en Inheemsen, reageert hij vrij nuchter. “Laten ze maar doen wat ze willen, maar ze moeten weten dat zij een artikel vertrappen.” Hij vindt dat de regeerders respect moeten hebben voor zichzelf en de toenmalige gezagdragers die aan tafel hebben gezeten met de vijand.

Profileren als Surinamer
Tegelijk stelt Atomang dat zijn broeders en zusters niet anders zijn dan de rest van Suriname óf meer rechten hebben. Zij hebben een bloedige strijd geleverd om tot die vredesonderhandelingen te komen, waarna hun rechten zijn vastgelegd. Daartegenover stonden ook ‘plichten’. Anno 2015, 255 jaar na de Vrede van 10 oktober 1760, roept hij de Marrons op om zich meer te profileren als een Surinamer, die positief denkt over zijn land. “Ik doe niet mee aan stigmatiseren of zeg dat we een achterstand hebben om in te halen. Nee, ik doe geen vingerwijzing, het zijn omstandigheden.” Hij doet een dringend beroep op de Marrons om dit ook na te laten en derden geen reden te geven zulks naar hen te doen. “We moeten in eenheid verder en samen het land opbouwen.”

De voorzitter ziet ook graag dat de Marron jongeren zich meer en hoger scholen, “zodat zij iets kunnen betekenen voor Suriname”. Ondernemers van Marron komaf zouden zich moeten bundelen en financiën beschikbaar kunnen stellen om de ‘pientere’ een gelegenheid te geven een studie, waar ook ter wereld, te volgen. “Die bundeling kan zorgen dat wij een armoede bestrijdingsplan van de grond kunnen krijgen. Bundelen betekent ook dat wij niet meer vallen, want je leunt op elkaar.”
Morgen, tijdens de 41ste jaarlijkse viering van de Fiiman Dey, wordt niet alleen 255 jaar Vredestraktaat van 10 oktober 1760 herdacht, maar alle Vredestraktaten tussen de toenmalige stamleiders en vertegenwoordiger van het Koninkrijk der Nederlanden in Suriname. Het vredestraktaat van 10 oktober 1760 is de eerste blijvende vrede, die als model heeft gestaan voor alle andere vredestraktaten.