Wereld Hepatitis Dag richt zich op de preventie

Ongeveer 1,4 miljoen mensen sterven jaarlijks aan de verschillende vormen van virale hepatitis. Ongeveer 240 miljoen mensen zijn chronisch geïnfecteerd met hepatitis B. Hiervan sterven ruim 780.000 mensen elk jaar aan de gevolgen: 650.000 aan levercirrose en leverkanker, en 130.000 aan acute hepatitis B. Zo’n 20 tot 30% van de volwassenen die chronisch besmet is, zal levercirrose en/of leverkanker ontwikkelen.

Aan een andere vorm van hepatitis, met name chronische hepatitis C, lijden ongeveer 130 tot 150 miljoen mensen wereldwijd. Een aanzienlijk aantal van deze mensen zal ook levercirrose of leverkanker ontwikkelen. Elk jaar sterven tussen de 350.000 en 500.000 mensen aan hepatitis C-gerelateerde leverziekten. Hepatitis is een ernstig gezondheidsprobleem. Wereld Hepatitis Dag 2015 richt zich daarom op de preventie van virale hepatitis. Jaarlijks wordt Wereld Hepatitis Dag op 28 juli herdacht.

Ontsteking lever
Virale hepatitis is een ontsteking van de lever, veroorzaakt door één van de vijf hepatitisvirussen: A, B, C, D en E. Besmetting vindt plaats via verschillende routes: hepatitis A en E via besmet voedsel en water; hepatitis B via bloed en andere lichaamsvloeistoffen; hepatitis C meestal via het bloed en hepatitis D functioneert als extra infectie in de aanwezigheid van hepatitis B. Deze virussen veroorzaken allemaal acute hepatitis die wordt gekenmerkt door vermoeidheid, verlies van eetlust, koorts en geelzucht. De meeste mensen herstellen volledig, maar een klein deel van de mensen kan sterven aan acute hepatitis. Bovendien kan een hepatitis B- en C-infectie leiden tot chronische levercirrose en leverkanker.

Suriname
In Suriname komt hepatitis ook voor. Het gaat om hepatitis B en C. De Surinaamse overheid heeft een hepatitispreventieprogramma dat gericht is op specifieke populaties, zoals werkers in de gezondheidszorg, mensen die leven met hiv en zwangere vrouwen. Voor bloedbanken geldt dat alle donorbloed units (inclusief familie donaties) en bloedproducten landelijk worden gescreend op hepatitis B en hepatitis C. Ook is er een nationaal beleid op het gebied van screening en doorverwijzing als het gaat om zwangere vrouwen. Bloeddonoren worden kosteloos (verplicht) getest op hepatitis B en hepatitis C; in alle andere gevallen moet betaald worden voor een test. Een dergelijke test kan via de huisarts worden aangevraagd en spoort antistoffen van hepatitis in het bloed op (6 tot 8 weken na infectie). De test geeft echter alleen aan of u ooit met het hepatitis-virus werd besmet, maar niet of het virus nog aanwezig is in uw lichaam of in welke mate uw lever aangetast is. Toch blijft testen belangrijk. Veel mensen die besmet zijn met het hepatitis B of C virus weten dat namelijk zelf niet vanwege het uitblijven van symptomen. De eerste klachten treden vaak pas veel later op, wanneer de lever al schade heeft opgelopen. Voor zowel hepatitis B als C zijn er echter goede medicijnen, waarmee de ziekte behandeld of onderdrukt kan worden.

Geografisch
Hepatitis B komt het meest voor in sub-Saharan Afrika en Oost-Azië, waar tussen de 5 tot 10% van de volwassen bevolking chronisch geïnfecteerd is. Ook in het Amazonegebied (Zuid-Amerika) zijn hoge voorkomens van hepatitis B geregistreerd. Vaccinatie kan de ziekte voorkomen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert dat alle zuigelingen het hepatitis B-vaccin zo snel mogelijk na de geboorte ontvangen, bij voorkeur binnen 24 uur.
Hepatitis C komt het meest voor in Centraal- en Oost-Azië en Noord-Afrika. Er bestaat geen vaccin voor hepatitis C, dus het voorkomen van besmetting met dit virus is vooral afhankelijk van een goede hygiëne. De WHO adviseert de volgende maatregelen:
- handhygiëne: inclusief voorbereiding bij chirurgische ingrepen, handen wassen en het gebruik van handschoenen;
- veilige hantering en verwijdering van (medisch) afval;
- het veilig reinigen van apparatuur;
- het testen van donorbloed;
- een verbeterde toegang tot veilig bloed;
- het (verder) opleiden van gezondheidswerkers.

Handhygiëne
Handen zijn de belangrijkste dragers van ziekteverwekkende organismen. Een goede handhygiëne (handen wassen) is daarom erg belangrijk. Handen wassen met zeep is de meest effectieve gezondheidsmaatregel. Gezondheidswerkers kunnen voorts een heel belangrijke rol spelen in het beschermen van patiënten tegen infecties, door het uitvoeren van handhygiëne op vijf belangrijke momenten. Deze vijf momenten zijn:
- vóór het aanraken van een patiënt.
- vóór reinigings- en aseptische procedures (bijvoorbeeld bij het inbrengen van katheters).
- na contact met lichaamsvloeistoffen.
- na het aanraken van een patiënt.
- na het aanraken van de omgeving van de patiënt.
Het gebruik van op alcohol gebaseerde producten is een belangrijke factor voor verbetering van de hygiëne, onder meer omdat deze een hogere antimicrobiële werking hebben dan water en zeep.