Raul Castro stapt uit de schaduw van zijn broer Fidel
20 Dec 2014, 20:00
foto
President Raul Castro van Cuba. (Foto: Reuters)


President Raul Castro is uit de schaduw van zijn legendarische broer Fidel gestapt met de handreiking naar en van de Verenigde Staten (VS). Het levert hem behalve diplomatieke triomf ook een grotere steun van de Cubaanse bevolking. De overeenkomst tussen Cuba en de VS maakt een einde aan decennia van openlijke vijandigheid.

Voor veel Cubanen heeft het herstel van de diplomatieke betrekkingen en de belofte van president Barack Obama om economische sancties tegen het land op te heffen, de hoop aangewakkerd op een welvarender toekomst. Net zo belangrijk is de verdienste van Castro om in de ruil van een Amerikaanse gevangene, drie Cubaanse spionnen vrij te krijgen. Deze spionnen zijn in Cuba verheven tot helden die ten onrechte zestien jaar waren opgesloten in de VS.

De overeenkomst met Obama afgelopen week heeft ondersteuningsmarsen op gang gebracht in de hoofdstad Havana. Steeds meer lopers scanderen "Viva Raul!", een significante verandering in een land dat lang is gedomineerd door de sterke persoonlijkheid van zijn oudere broer Fidel Castro. Ondertussen is Fidel die na zijn pensionering afgezonderd leeft in zijn villa in Havana, niet gezien of gehoord.

Eigen stempel
De 83-jarige Raul Castro heeft het roer in 2008 overgenomen van zijn zieke broer. Desondanks hij vlotte markteconomische hervormingen heeft doorgevoerd is hij tot nog toe een slappe leider geweest die zijn broers charisma mist. Maar nu, waarderen steeds meer Cubanen zijn nieuwe manier van leiderschap.

"Raul Castro doet dingen die Cuba nodig heeft. Veel mensen geloofden niet in hem, maar zijn werk is te zien. Hij is het land rustig, zonder toespraken aan het veranderen en zonder daarover op te scheppen," zegt Jose Fernandez, een 55-jarige wiskundeleraar, terwijl hij op een bus wacht om naar het werk te gaan.
Met een gepensioneerde Fidel Castro die zelden wordt gezien, helpt elke toename van Raul's populariteit het communistisch bewind legaliseren, waarbij de Cubanen zich aanpassen aan zijn economische hervormingen en nu aan een nieuwe relatie met de Verenigde Staten.

Havana-makelaar, Reinaldo Haten, zegt dat de president zijn eigen stempel aan het drukken is op Cuba en het land in de positieve zin verandert. "Ik dank Raul, want hij is geschiedenis aan het maken. Met alles wat hij in minder dan vijf jaar heeft gedaan, heeft de maatschappij een enorme verandering ondergaan,” zegt de 45-jarige Haten. Hij is op zoek naar kopers van een woning op een informele vastgoedmarkt in Havana.

Onderschat
Raul is altijd onderschat en hij blijft een zeer stevige controlerende greep houden op het land, zegt voormalig CIA-analist Brian Latell. Hij heeft de gebroeders Castro al tientallen jaren gevolgd. “Raul is altijd al een zeer, zeer krachtige persoon geweest.” Volgens Latell was Raul de meest essentiële en onmisbare bondgenoot van Fidel. “Ik denk niet dat Fidel het zo lang zou hebben gemaakt zonder Raul.”

De jongere Castro heeft zijn hele kindertijd en 50 jaar van het openbare leven als volwassene doorgebracht in de schaduw van Fidel, de oudere broer die hij heeft aanbeden en gehoorzaamd. In de revolutie die Fidel aan de macht bracht in 1959, speelde Raul een cruciale rol bij het transformeren van de opkomende rebellen in een georganiseerde strijdmacht.

Terwijl Fidel Castro de geweldige voorman was die Cubanen bijeenbracht om de revolutie te steunen en de VS te trotseren, was Raul Castro zijn trouwe minister van Defensie, die een sterke leger aan het maken was. Samen overleefden ze de door de VS gesteunde invasie van de Varkensbaai, stuurden ze Cubaanse troepen naar de slagvelden van de Koude Oorlog in Afrika en hebben ze het economische embargo en talloze Amerikaanse inspanningen om hen van de macht te krijgen, doorstaan.

Hun vijanden zullen de gebroeders Castro altijd zien als partners die de macht hebben gestolen en het volk hebben onderdrukt, maar ze blijven grote ondersteuning krijgen van de bevolking in Cuba. Toen Fidel Castro halverwege 2006 ziek werd als gevolg van een darmaandoening, droeg hij de macht tijdelijk over aan Raul. De overdracht werd in februari 2008 definitief.

Raul bewees dat hij stabieler, georganiseerder en zakelijker was dan de levendige Fidel. Veel Cubanen veronderstellen dat Raul over belangrijke beslissingen overlegt met zijn broer, maar de precieze rol van Fidel is onbekend. Hij schrijft af en toe een kolom in de krant of ontvangt buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders.

Zonder fanfare
Deze week was de show voor Raul. Toen hij zijn volk woensdag toesprak om de deal met Obama aan te kondigen, was hij in de typische vorm, spreken zonder fanfare of grootspraak. Hij las de verklaring rustig in zijn bedachtzame bariton. Terwijl het einde van de vijandigheid tussen Cuba en de Verenigde Staten de grotere historische betekenis heeft, had de vrijlating van de drie Cubaanse spionnen een enorme impact op Cuba. Het was het hoogtepunt van een 16-jaar durende campagne om de vrijheid te winnen van vijf "antiterroristische helden," die waren gevangen gezet in de Verenigde Staten voor het bespioneren van anti-Castro- ballingen in Florida. De andere twee waren al in 2013 en 2014 naar huis teruggekeerd nadat ze hun straffen hadden uitgezeten. De vrijheid van de laatste drie is ontvangen met gejuich.

Amerikaanse functionarissen zeggen dat de vijf op heterdaad werden betrapt, maar in Cuba werden ze gezien als helden die waren geïnfiltreerd in extremistische groepen in een tijd waarin anti-Castro extremisten hotels in Havana bombardeerden.

Beelden van de mannen die naar huis terugkeerden en Castro en hun familieleden op de luchthaven knuffelen, hebben de door de staat gecontroleerde media gedomineerd in een verhaal waar elke Cubaan zich goed bij voelde. "Zijn populariteit is gestegen sinds dat moment," zegt Carlos Alzugaray, een gepensioneerde Cubaanse diplomaat. "Hij is pragmatisch geweest, waardoor Obama de ruimte gaf die hij nodig had om dit te realiseren, waardoor Obama in een goed licht komt te staan. Hij is erg slim geweest hierin." Castro's dochter Mariela, een lid van het parlement, zegt dat ze trots is op haar vader. "Hij is niet geïnteresseerd in zijn plaats in de geschiedenis. Hij wil gewoon dat het Cuba goed gaat."
Advertenties

Tuesday 19 March
Monday 18 March
Sunday 17 March
Saturday 16 March