Column: Politieke Borrelpraat (PBR) deel 214

“Verschrikkelijk, ik heb er geen woorden voor, wat een geklungel is dat toch met onze energievoorziening; nu zitten we opgescheept met een maandenlange stroom-rantsoenering.”
“Als je ziet hoe ze op Feesboek klagen en schelden op de stroomuitval.”
“Klagen en schelden is gemakkelijk en dat kunnen we goed, maar analyseren waar de oorzaken liggen en gezamenlijk werken aan een oplossing, daar hebben we veel minder kaas van gegeten.”
“Dan vind ik dat voorbeeld van die 38 voornamelijk jonge mensen die dit weekend in teamverband een app-bouwwedstrijd houden te Leonsberg verhelderend voor die amateurs van de EBS.”
“Je noemt ze amateurs, maar wat kan de beste professional doen als die niet de juiste gereedschappen heeft?”
“Wat bedoel je? Ze hebben daar bij de EBS toch genoeg gereedschappen en materiaal, zelfs zoveel, dat niet lang terug een paar stafleden die spullen toch openlijk stonden te verkopen aan particulieren?”
“Ai boi, a tori dati. Wat is er met betrokkenen gebeurd? Doofpot of een lawsie strafje zodat ze niet gaan zingen wie er allemaal meesnoepten?”
“Ik bedoel met gereedschappen: hoe kan je een bedrijf runnen als je tientallen jaren lang door kortzichtige politici gedwongen wordt om je product onder de kostprijs te verkopen?”
“Wat bedoel je? Ze kregen toch subsidie?”
“Zogenaamd om die arme vrouw van Flora met 12 kinderen of baab en mai van Clarapolder of Singotiko die nog steeds in die vervallen barakken van Mariënburg woont, te sparen, maar intussen waren het de grote stroomverbruikers, de vriendjes en sponsors van toppolitici, die het meest van die subsidie profiteerden.”
“En die nu de grootste last ondervinden van de stroomuitval.”
“Da wat? Wil je dan dat door de stijging van de stroomprijs alles duurder wordt?”
“Als die stijging beetje bij beetje sinds de jaren negentig was doorgevoerd, zouden we er langzaamaan gewend aan raken en nu een marktconforme stroomprijs hebben, en een EBS dat niet draaide als een broko prenasi.”
“Nu zal de stroomprijs in één klap verdubbeld moeten worden.”
“Dan gaan we doodgaan in dit land!”
“Wil je dan blijven met deze stroomrantsoenering?”
”Nee, mijn hemel, nee! Ik ben daar toch zo pissig op, ik spuug erop, ik *&%&..”
“Is er geen oplossing op de korte termijn?”
“Ja, drink flink bier en ga op de dam staan urineren om het stuwmeer vol te krijgen, zoals onze vriend Jurmen van de Tijdenkrant dat toch zo mooi heeft getekend in z’n spotprent.”
“Elke andere oplossing gaat ons niet alleen ook miljoenen dollars kosten, maar pas hooguit in december verlichting brengen.”
“Mijn goeie genade. Dus tra’fas no de. Maar hoe komt het dan dat ons stuwmeer zo een lage waterstand heeft?”
”Dat komt door een extreme droogte in het gebied dat het stuwmeer van water voorziet, zo lees ik dat in de krant.”
“Zie je, zie je, tegen deze stommiteiten kan ik niet. Zeg het volk toch de waarheid.”
“Dus die lage waterstand komt niet door extreme droogte in het binnenland?”
“Wat ben jij toch een ezel als je dit gelooft, gunst mang! Waarvoor ben je naar school gegaan? Je hebt toch nog Aardrijkskunde Suriname gehad uit dat boekje van wijlen meester Dahlberg?”
“Ja, zeker, over de grote regentijd en grote droge tijd...”
“Zooooh, nu kom je waar ik je wil hebben. Wanneer vallen de meeste regens in het binnenland, al is het nu een beetje veranderd door die climate change, maar in grote lijnen klopt Dahlberg nog steeds. Geef antwoord, nò, of heeft de alcohol al teveel van je hersencellen verbrand?”
“Klets niet, mede-zuiplap. Ik ken m’n stof. Als de Inter Tropische Convergentiezone boven ons land hangt, valt de meeste regen.”
“En wanneer hangt die zone boven ons land?”
”Eh, in... eh... in december.”
“Nee mang, dan hangt de alcoholzone boven ons land en vloeit de meeste sopi. De ITC hangt in de maanden april tot en met augustus boven ons land.”
“Ooh, daarom is dat de grote regentijd.”
“En nu willen ze ons doen geloven dat anno augustus dat stuwmeer leeg is vanwege een extreme droogte tijdens de grote regentijd? Da wie probeert wie voor de gek te houden in dit land? Zijn we opeens ongeschoolden geworden dat we deze nonsens slikken? De droge tijd gaat juist nu beginnen.”
“Dan hoe is er nu zo een lage waterstand in dat stuwmeer? Want dat is geen verzinsel, dat is gewoon waarheid.”
“Klopt, dat is een feit. Lees de berichten goed door, dan haal je het er gewoon uit: er staat: ’De Suralco is vanwege de lage waterstand in het stuwmeer genoodzaakt van zes turbines te droppen naar drie turbines.’ Zeg me, sinds wanneer draait de dam op zes generatoren?”
“Hé, inderdaad, dat doen ze alleen als het meer propvol is. In de regentijd draaien ze op vijf, of vier zelfs, dan sparen ze het water zodat ze in de droge tijd door kunnen draaien op vier generatoren.”
“En als de regens niet op tijd weer invallen en de droogte houdt aan, dan pas gaan ze naar drie. Maar dat kan pas aan het einde van de grote droge tijd gebeuren, niet aan het begin daarvan.”
“Zo een groot meer, zo groot als de provincie Utrecht in Nederland, loopt zo snel leeg? Ik geloof dit niet.”
“Weer zoiets van jou. Dat meer is groot, ja, maar is voor een groot deel ondiep, dus het bevat echt niet zoveel water als je zou denken als je naar de oppervlakte kijkt.”
“Maar weet je dat bepaalde mensen blij zijn met de huidige stroomonderbrekingen, want dan krijgt deze regering een slechte naam en dan verliest de huidige coalitie de komende verkiezingen.”
“Dus al zou dit land kapot vallen, zouden ze blij zijn, als deze regering maar een slechte naam krijgt? Dan willen dit soort mensen met zo een denkwijze dan overnemen? Dan betre Baas e tan, la we eerlijk zijn.”
“Heren, heren, mijn vraag is nu: waarom heeft de Suralco, hoewel tijdens de grote regentijd, op full capacity gedraaid, wetende dat tegen het begin van de droge tijd dan op halve kracht gedraaid zou moeten worden, om het meer de kans te geven zich weer te vullen? Waarom hebben ze dit gedaan?”
“Waarom hou jij tijdens kerst jouw winkel langer open?”
“Omdat mijn klanten dat vragen en dat doe ik dan, want dan verkoop ik meer.”
“Welnu, dat deed dus ook de Suralco. Wie is z’n grootste klant, oftewel wie is z’n grootste afnemer van stroom?”
”De EBS, wie anders.”
“Wachte, dus jij wil me zeggen dat de EBS aan de Suralco heeft gezegd om op full capacity te draaien, wetende dat het meer dan sneller dan normaal zou leeglopen?”
“Jawel, maar dat zou maar voor een tijdje zijn, alleen maar om het steeds groter wordende stroomtekort te kunnen opvangen, totdat de nieuwe centrale aan de Saramaccastraat, die eigenlijk in februari moest opstarten, klaar zou zijn.”
“Oh, daarna zou de dam mooi een aantal maanden op halve kracht kunnen draaien, zodat dat meer zich weer kon vullen.”
“Precies, precies, oh wat ben ik blij dat jouw verstand begint te werken.”
“Maar dat was dan een goed plan.”
“Klopt, maar dan krijg je dat een stel klungels er een puinhoop van maakt. Ze zetten een nieuwe drie-generatorencentrale op, mooi. Maar ten eerste kopen ze er niet de belangrijkste onderdelen bij in, dingen die snel vervangen moeten worden. Nee, dat hoeft niet, want het zijn toch nieuwe machines, tra yari un sa bai den speer.”
“Dat is toch waar?”
“Ja, maar als een ander stel klungels al bij het proefdraaien een belangrijk onderdeel van een van die drie nieuwe generatoren stuk draait, dan zit je alvast met één onklare, want onderdeel no de.”
“En je planning was om met drie full speed te kunnen draaien.”
“Dan vond een ander stel klungels het niet nodig om nieuwe transmissiekabels aan te schaffen en aan te leggen, want ‘we kunnen de nieuwe stroom gewoon via het bestaande net transporteren naar de onderstations.”
“Lukte dat?”
“Natuurlijk niet, want aantal sani go fout, tot zelfs naar die generator van Staatsolie toe, die ook uitviel.”
“Maar waarom heeft men dan geen nieuwe transmissiekabels besteld?”
“Er moest toch geld overblijven om te snoepen en om het trottoir van de hele halve Saramaccastraat te betegelen en te beplanten?”
“Zeg eerlijk, het is wel mooi geworden daar.”
“Ja, maar wat heb ik aan mooi als ik om de ene dag geen stroom heb? Dan had je liever met dat geld die nieuwe transmissiekabels gekocht en geïnstalleerd en als er daarna wat geld was overgebleven, had je wat op straat kunnen verfraaien.”
“En waarom gaat die stroomrantsoenering zo lang duren?”
“Omdat ze nu niet meer terug kunnen vallen op de Suralco, en omdat het bestellen, vervoeren, uitladen en installeren van die nieuwe transmissiekabels zeker drie tot vier maanden gaat duren, als ze het geld daarvoor kunnen vinden.”
“Maar mijn hemel, waarom vertellen ze ons dit niet?”
“Omdat we anders boos gaan worden en gaan eisen dat er koppen gaan rollen en schadevergoeding moet worden betaald, zoals aan de melkboeren, want dit is mismanagement op het hoogste niveau, dit is geen force majeure, maar force dommie.”
“Maar dan gaat dat ministerie dat verantwoordelijk is voor energie ook niet vrijuit.”
“Nee, natuurlijk niet; die daar hadden meer aandacht voor andere dingen: graaien, happen, area’s of interest en luchtconcessies uitgeven, vriendjes regelen.”
“En nu zijn wij als bevolking de komende maanden daarvan de dupe.”
“Komt ervan als je als kiezersvolk gladpratende etnische leeghoofden en corruptelingen van de eerste orde steeds aan de macht helpt en maar hun gang laat gaan. Ik heb geen greintje medelijden met dit volk.”
“Dat ben jij; ik wel en ik huil van ellende en schaamte. Zo een hoogontwikkeld volk met zoveel natuurlijke hulpbronnen, met nauwelijks meer dan een half miljoen mensen, met een stuwdam en een van de grootste goudmijnen ter wereld, kan niet eens zijn energiebehoeften dekken? Wanneer gaan de ogen van dit ziende blinde volk eens open?”
“Wanneer jij stopt met zuipen. Heren een rondje voordat de stroom ook hier uitvalt.”

Rappa