Column: Onze verbondenheid

We leven in tijden van grote veranderingen in de wereld. Soms krijgen we het gevoel dat we geen invloed hebben op die veranderingen. Maar het tegendeel is waar. Neem nu de kwestie van etniciteit. Dat is sinds het begin van het kolonialisme aan het eind van de vijftiende eeuw een groot probleem. Witte Europeanen hebben niet-witte volkeren gekoloniseerd. Ze hebben handig gebruikt gemaakt van verdeel-en-heers tactieken in hun overheersing.

In Suriname had Anton de Kom in de jaren dertig de verbondenheid tussen de onderdrukte etnische groepen van Suriname gepropageerd. Bij de opstand voor zijn vrijlating had de koloniale dictatuur de politie laten schieten op ongewapende burgers. De Hindostaan Mohabier en de Guyanees Cyriel Murray werden vermoord. Onder de 22 gewonden waren acht Afro-Surinamers, acht Javanen en zes Hindostanen.
Hoe anders werd de situatie na de introductie van algemene verkiezingen in 1948 in Suriname. Politieke partijen werden op etnische en religieuze basis geschoeid. Hindostanen en Creolen zagen elkaar minder als partners en meer als concurrenten.
Met de coup van 1980 en de veranderende demografie (veel meer gemengde huwelijken) treden er veranderingen op waarbij etnische concurrentie naar de achtergrond is gedrongen, maar niet is verdwenen. Onderhuids liggen vooral bij de oude politieke partijen nog etnische sentimenten van concurrentie, haat en nijd.

Ook in Nederland en in Europa treden na de Tweede Wereldoorlog veranderingen op in de etnische verhoudingen. De immigratie van Surinamers, Antillianen, Turken, Marokkanen en andere kleinere nationaliteiten hebben Nederland tot een multiculturele samenleving gemaakt. De NPS-VHP sentimenten van concurrentie, haat en nijd leven ook in Nederland bij de oudere generatie van Surinamers, maar de nieuwe generatie heeft daar minder last van.

Nederland heeft andere problemen: racisme en islamofobie. En hier zien we de oude mechanismen van verdeel-en-heers de kop opduiken. Onder Turken en Marokkanen zijn er racistische sentimenten over zwarte mensen. Onder Surinamers en Antillianen zijn er sentimenten van islamofobie aanwezig. In de Zwarte Piet beweging in Nederland is er een gevoel dat de moslims helemaal niet solidair zijn met de zwarte gemeenschap. Omgekeerd leeft er in de moslimgemeenschap het idee dat zwarte mensen net zo hard bijdragen aan het klimaat tegen moslims door niet solidair te zijn in de strijd tegen islamofobie. Het lijkt een vicieuze cirkel die niet te doorbreken is. Maar er is hoop.

Mohamed Rabbae is de éminence grise in de Marokkaanse gemeenschap en in links Nederland. Mohamed en ik hebben het initiatief genomen om met kleine stappen de vicieuze cirkel te doorbreken. We hebben elkaar ontmoet in de voorbereidingen van de demonstratie in Nederland tegen racisme op 22 maart. Die demonstratie was groot (9.000 mensen) met een flinke component van zwarte deelnemers.
We hebben een brainstorming gehad over hoe de solidariteit tussen de verschillende groepen in Nederland te vergroten. We hebben een eenvoudig plan opgesteld. We hebben een cirkel opgezet te beginnen met hem en mij. Daar praten we over strategie, tactiek en organisatie om de verschillende gemeenschappen met elkaar te verbinden. We zullen regelmatig bij elkaar komen en proberen iedere keer mensen te betrekken bij deze cirkel en mee te nemen in het proces van denken en organisatie. De stappen die we ondernemen zijn klein maar niet onbelangrijk.

Ten eerste, we maken ons initiatief bekend via onze kanalen (Facebook, column, nieuwsbrieven).

Ten tweede, we gaan elkaar nodigen uit op bijeenkomsten die we organiseren. Aanstaande donderdag organiseert een netwerk waar Mohamed in zit een bijeenkomst voor een veiligheidspact tegen discriminatie in Den Haag. Hij heeft mij heeft uitgenodigd om te spreken. Op 17-18 mei organiseert IISR een internationale conferentie in Amsterdam waar ik hem uitnodig om te spreken.

Ten derde, we gaan steeds vaker de noodzaak van eenheid aan de orde stellen in het licht van de opkomst van extreem rechts. A.s. vrijdag 16 me organiseert IISR met Podium Zuidoost een bijeenkomst over de opkomst van extreem rechts in Europa.

Ten vierde, we gaan bij organisaties in onze gemeenschappen pleiten om over de grenzen heen te kijken en op hun evenementen en in hun nieuwsvoorzieningen aandacht te schenken aan het thema onze verbondenheid. Ik heb mijn vrienden van het Sarnámihuis die op 5 juni de jaarlijkse herdenking en viering van de Hindostaanse immigratie organiseren gevraagd om ook niet-Hindostanen uit te nodigen om een korte groet uit te brengen. In hun nieuwsbrief is een interview opgenomen met Kenneth Donau van Slavernijonline in een vaste rubriek getiteld Onze verbondenheid.

We gaan onze cirkel langzaam maar zeker uitbreiden net als onze discussies en acties. Het zijn kleine stappen, maar alle grote veranderingen beginnen met kleine stappen.

Sandew Hira