Column: Verbazing in Nederland

Verbazing alom in Nederland. Hoe is het toch mogelijk dat Bouterse zomaar de verkiezingen heeft gewonnen? Hebben ze dan geen historisch besef in Suriname? Komt dat door al die jonge kiezers? En wordt ‘ie nou meteen ook de nieuwe president?

Vanaf woensdag druppelen berichten met deze strekking mijn mailbox binnen. Vrienden en bekenden zijn bezorgd na de verkiezingsuitslag. En ze zijn niet de enige aan de andere kant van de oceaan. Want hij mag dan demissionair zijn maar minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen - over schrikbeelden van een nieuwe regeringsleider gesproken - weet heel zeker dat we die elf jaar celstraf en het decemberstrafproces niet zomaar van tafel mogen vegen. Ook Kamerleden houden hun hart vast en hopen dat de diplomatieke banden er niet onder te lijden hebben. En dan zul je altijd zien dat een deskundige - redacties moeten per slot van rekening enig houvast hebben - als Gerard Spong roept dat Suriname de regering krijgt die het verdient.

Ik maak een bericht voor mijn vrienden en bekenden met het begin van een interpretatie van de uitslag. Dat het eigenlijk best meevalt met het aantal stemmen voor de Mega Combinatie. Dat hetzelfde opgaat voor de invloed van de jonge kiezers omdat die grotendeels in Paramaribo, met een veel hogere kiesdeler, hun stem hebben uitgebracht. Dat het niet helemaal denkbeeldig is dat de Frontpartijen na lang onderhandelen uiteindelijk toch kans zien een kabinet samen te stellen. Dat de jaren tachtig hier niet of nauwelijks aan de orde komen in de geschiedenisboekjes en dat veel kiezers in het hier en nu leven en zich daarom weinig gelegen laten liggen aan het verleden van Bouterse.

Dat diezelfde Bouterse eigenlijk een heel milde campagne heeft gevoerd waarin hij vrij concrete plannen heeft gepresenteerd. En dat dit nogal contrasteert met de propaganda van de regeringspartijen die de kiezers vooral probeerden te doordringen van het schrikbewind dat hen te wachten zou staan wanneer ze voor de oppositie zouden kiezen. Dat ze bij Het Front überhaupt veel te laat met campagne voeren zijn begonnen. Dat jongere politici bij de NPS en in mindere mate bij de VHP slechts sporadisch voet aan de grond krijgen. Dat DOE als partij van het alternatief uiteindelijk toch niet de zwevende kiezers naar zich toe heeft weten te trekken.

Halverwege stop ik met typen. Plotseling vraag ik me af waarom mijn familie, vrienden en bekenden eigenlijk zo verbaasd zijn. Hoe komen ze eigenlijk aan hun informatie over Suriname? Dan schieten mij beelden te binnen van de Nederlandse journaals en actualiteitenrubrieken van de afgelopen dagen. Ook de Nederlandse krantenberichten die ik vlak voor de verkiezingen via internet heb gelezen, komen weer terug. Verdraaid, in vrijwel alle berichtgeving draait het om Bouterse.

Nauwelijks aandacht voor de motivatie van het kiezersvolk. Geen impressie van bijvoorbeeld onze tuinman John die absoluut op de BEP had willen stemmen en toen dat onmogelijk bleek maar niet eens meer de moeite heeft genomen om naar de stembus te gaan. Of onze dienst die haar stem heeft bepaald op basis van de rode cijfers in haar huishoudboekje. Geen geluid van de groenteteler in Commewijne die nog steeds geen eigen stukje grond heeft. Ook geen interviewtje met de kleermaker die maar niet begrijpt waarom hij jaren op vergunningen moet wachten terwijl die verduivelde Chinezen binnen een week over alle benodigde papieren beschikken. Niets van dat al. In plaats daarvan reportages over Bouterse en zijn nieuwe gooi naar de macht.

Ik krab eens flink achter mijn oren. Nu ik toch bezig ben, kan ik er net zo goed een artikel van maken. Ik stel de redactie van mijn weekblad in Holland dan ook per mail voor een commentaar te schrijven op de Surinaamse verkiezingen. Het is een opinieblad tenslotte en als eenvoudige freelancer moet ik mezelf zo nu en dan weer even in de aanbieding gooien.

Een dag later antwoordt de hoofdredactie. Ze gaan ervan uit dat het blad een week na de verkiezingen niet veel meer heeft toe te voegen aan de verkiezingsuitslag. Bovendien houdt iedereen zich deze weken vooral bezig met de verkiezingsperikelen in eigen land. Opnieuw krab ik me achter de oren. Niets aan te doen, het hoofdstuk Suriname is in Holland kennelijk alweer afgesloten. Misschien kan ik tegen de tijd dat Suriname een nieuwe president heeft een heldere analyse maken. Toch denk ik in alle bescheidenheid dat mijn weekblad zich wel degelijk had kunnen onderscheiden van de berichtgeving in de afgelopen dagen. Al was het maar om die vragen van mijn vrienden te beantwoorden en iets van hun verbazing weg te nemen.

Diederik Samwel
Voor reacties: didisamwel@gmail.com

(Foto: Edward Troon)